“Ish beruvchi emlashdan bosh tortgan xodimni ishdan haydamaydi, balki ishdan chetlatadi” – Ruslanbek Davletov

O‘zbekiston adliya vaziri Ruslanbek Davletov 31-iyul kuni Oliy Majlis Senatining yalpi majlisida aholining ayrim toifalariga majburiy koronavirusga qarshi emlashni qonuniylashtiradigan va ish beruvchilarga emlashdan bosh tortgan xodimni ishdan chetlatish huquqini beradigan qonun hujjatlariga o‘zgartirishlar kiritilgani haqida fikrlarini bildirib o‘tdi. Bu haqda “Gazeta.uz” xabar qildi.

Uning so‘zlariga ko‘ra, agar fuqaro emlashdan bosh tortsa, u holda “hech kim uning qo‘l oyog‘ini bog‘lab, emlash uchun tibbiy muassasaga olib bormaydi”.

“Bunday tartib yo‘q. Bizning qonunchiligimizda ma’lum kasalliklar uchun majburiy davolanish turlari belgilangan. Bular – alkogolizm, giyohvandlik, sil kasalligi. Bunday hollarda, sud qarori asosida, ular majburiy davolanishga yuboriladi. Bunda davlat, agar kerak bo‘lsa, uyga kelib, fuqaroni davolanish uchun olib ketishi mumkin. Bunday hollarda odam yo‘q deya olmaydi”, – deydi vazir.

Adliya vazirligi rahbarining ta’kidlashicha, fuqaro emlanishdan voz kechish huquqiy oqibatlarga olib kelishini anglashi kerak.

“Bu yerda uning ijtimoiy faoliyati va ishlash huquqi cheklanishi mumkin. Shu sababli, Mehnat kodeksining 113-moddasiga o‘zgartirishlar kiritilmoqda: agar u [emlanishdan] bosh tortsa, ishga kela olmaydi”, – dedi vazir.

Ruslanbek Davletov ta’kidlashicha, Mehnat kodeksining 100-moddasiga binoan, ish beruvchi xodimni ishdan bo‘shata olmaydi.

“Ko‘pchilik, bu xodimni ishdan bo‘shatish uchun bahona bo‘ladi, deyishdi. Yo‘q bu bunga sabab emas. Ish beruvchi Mehnat kodeksining 100-moddasiga binoan xodimni ishdan hayday olmaydi. Ish beruvchi xodimni ishdan chetlatishi – bu boshqa modda (Mehnat kodeksining 113-moddasi), boshqa huquqiy munosabatlar, boshqa vaziyat, boshqa mohiyat”, – deya aniqlik kiritdi u.

Adliya vazirligi rahbarining ta’kidlashicha, Mehnat kodeksining 113-moddasiga binoan, ishchi ishga mast holatda kelsa, majburiy tibbiy ko‘rikdan o‘tmasa yoki tibbiy komissiyalar tomonidan berilgan tavsiyalarga rioya qilmasa ish beruvchi uni ishdan chetlatish huquqiga ega. Ishdan chetlatish vaqtincha bo‘ladi, shuningdek, ishga qo‘yilmagan vaqtida xodimga ish haqi to‘lanmaydi.

Ruslanbek Davletov vaksinalar to‘liq o‘rganilmagani haqidagi xabarlarga ham izoh berdi.

“Bir narsani tushunish kerak, hech bir jamiyatda ilm-fan 100 foiz qabul qilinmaydi. Undan oldin ham shunday bo‘lgan va bundan keyin ham shunday bo‘ladi. Yerning shar shaklida ekaniga ishonmaydigan odamlar guruhlari hali ham bor. Ularning o‘z nodavlat tashkilotlari bor, ular Yer shar shaklida emasligiga ishontirishga harakat qiladi. Ya’ni, ular ilmni inkor etadi. Shuning uchun davlat fan yutuqlarini hisobga olib, o‘z siyosatini shu yo‘nalishda olib boradi”, – dedi u.

Vazirning qo‘shimcha qilishicha, inson huquqlari absolyut huquq bolishi mumkin emas, chunki “bir kishining huquqlari boshqalarning huquqlari boshlanadigan joyda tugaydi”.

“Davlatga soliq to‘lash majburiyati ham inson huquqlarining cheklanishidir, chunki soliqlar sizning daromadingizni erkin tasarruf etish huquqini cheklaydi. Ammo bu qonunda belgilangani uchun hamma soliq to‘lashga majburdir”, – dedi vazir.

Ruslanbek Davletovning ta’kidlashicha, Inson huquqlari bo‘yicha Yevropa sudi majburiy emlash qonuniyligini tasdiqlagan. Ehtimol, biz aprel oyida, Yevropa sudi Chexiyada maktabgacha yoshdagi bolalarni majburiy emlash to‘g‘risidagi qonunga rozi bo‘lmagan bir guruh ota-onalarning da’vosini ko‘rib chiqqanda, bu ishni qonuniyligini ta’kidlab, majburiy emlash demokratik me’yorlarga mos deb topdi.

Adliya vazirligi boshlig‘ining aytishicha, jamoaviy huquq va manfaatlar individual huquqdan yuqori turadi.

“Bu yerda jamoaviy immunitet, jamoat xavfsizligi haqida gap ketyapti”, – deydi Ruslanbek Davletov.

Eslatib o‘tamiz, senatorlar O‘zbekistonda majburiy emlashni nazarda tutuvchi qonunni ma’qullagani haqida xabar berilgandi.

Bundan avval Toshkentda aholini Moderna vaksinasi bilan emlash boshlangani, O‘zbekistonda o‘tgan bir sutka ichida yana 170 mingga yaqin kishi koronavirusga qarshi emlangani hamda O‘zbekistonda koronavirusga qarshi qo‘llanilgan vaksinalar soni 7 mln dozadan oshgani haqida xabar berilgandi.