Turkmaniston Adolat (Adliya) vazirligi veb-saytida jismoniy va yuridik shaxslar uchun internetga ulanishni tartibga soluvchi “Turkmanaragatnashik” (“Turkmanaloqa”) davlat agentligining bir qator qoidalari e’lon qilindi. Bu haqda “Xronika Turkmenistana” xabar qildi.
Qoidalarga ko‘ra, internetga ulanish uchun nafaqat pasport yoki yuridik shaxsni ro‘yxatdan o‘tkazish to‘g‘risidagi guvohnoma, balki internet ulangan binoga egalik, ijara yoki bepul foydalanishni tasdiqlovchi hujjat nusxasini ham taqdim etish kerak. Bu ham jismoniy, ham yuridik shaxslarga tegishli. Agar yuridik shaxs ijara asosida binoga egalik qilsa, internetga ulanish uchun bino egasining roziligi talab qilinadi.
Hujjatda internet-kafe va Wi-Fi ulanish nuqtalarining ishlash qoidalari aniq ko‘rsatilgan. Ularning egalariga quyidagilar taqiqlanadi:
- Turkmaniston qonunchiligida taqiqlangan ma’lumotlarni tarqatish;
- internetga ruxsatsiz kirishga harakat qilish;
- pornografik xarakterdagi materiallarni, zararli fayllarni, terrorizm, urush, zo‘ravonlik, etnik, diniy va ijtimoiy kelishmovchiliklarni targ‘ib qiluvchi materiallarni tarqatish.
Shuningdek, qoidalar xosting xizmatlarini ko‘rsatish tartibini belgilaydi. Unda, xususan, “xosting operatori va veb-sayt egasi ma’lumotlar egasi va foydalanuvchi oldida Turkmaniston qonunchiligiga muvofiq axborotga qo‘yilgan cheklovlar uchun javobgar emas”.
Hujjatda hatto elektron pochta orqali ro‘yxatdan o‘tish talablari mavjud. Qoidalarda shunday deyilgan: “Elektron pochta xabarlarini yetkazib berish to‘g‘risidagi shartnomaga muvofiq, provayder iste’molchiga xizmatlar ko‘rsatishi va foydalanuvchi nomiga internet orqali xabarlarni qabul qilishi, shuningdek, ushbu xabarlarni ko‘rsatilgan manzilga yuborishi shart. Foydalanuvchi ko‘rsatilgan xizmatlar uchun to‘lovlarni to‘lashi va ulardan belgilangan shartnoma va Turkmanistonning normativ-huquqiy hujjatlariga muvofiq foydalanishi shart”.
Qoidalarda, shuningdek, davlat xizmatlari Turkmanistondagi maxsus veb-sayt orqali, agar aniq internet xizmatlarini ko‘rsatish imkoniyati Turkmaniston qonunlarida taqiqlanmagan bo‘lsa ko‘rsatiladi.
Qoidalarga ko‘ra, ma’lumot egasi va axborot tizimining operatori:
- ma’lumotlarga ruxsatsiz kirish va uni olish huquqiga ega bo‘lmagan shaxslarga berishning oldini olishi;
- ma’lumotlarga ruxsatsiz kirish holatlarini o‘z vaqtida aniqlashi;
- ma’lumotlarga kirish huquqi buzilgan taqdirda salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkinligi to‘g‘risida ogohlantirishi;
- xavfli ma’lumotlarni qayta ishlash usullaridan foydalanishning oldini olishi;
- ruxsatsiz kirish natijasida o‘zgartirilgan yoki yo‘q qilingan ma’lumotlarni zudlik bilan tiklashga yordam berishi;
- axborotni himoya qilish darajasining doimiy monitoringini olib borishi kerak.
Avvalroq Turkmaniston prezidenti Gurbanguli Berdimuhamedov nabirasi bilan qorbola yasagani, Turkmanistonda mashinalar kuzovida qora rangli elementlar bo‘lishi taqiqlangani hamda Turkmanistonda 50 yoshdan kattalarning hududlar bo‘ylab harakatlanishi taqiqlab qo‘yilgani haqida xabar berilgandi.
Izoh (0)