“Daryo” saytida haftaning eng muhim va muhokamali xabarlari sharhini boshlaymiz.
Bugun o‘nlab saytlar, kanallar va blogerlar OAV vazifasini bajarmoqda. Ammo o‘quvchilarning e’tirofiga eng munosibi qaysi? “Sof.uz” sayti so‘rovnoma o‘tkazib, bunga oydinlik kiritdi. Unda “Daryo” nashri to‘rtinchi o‘rinda qayd etildi. So‘rovnomada o‘zbek tilida axborot tarqatadigan saytlar nazarda tutilgan. Birinchi o‘rinda “Kun.uz”, ikkinchi o‘rinda “Sof.uz”, uchinchi o‘rinda “Azon.uz” qayd etildi.
Xo‘sh, eng yaxshi bloger kim? “Sof.uz” versiyasiga ko‘ra, huquqshunos Xushnudbek Xudoyberdiyev eng yaxshi blogerdir. Ikkinchi o‘rinda Nurbek Alimov, uchinchida taniqli ulamo Mubashshir Ahmad turadi. Aytish lozimki, so‘rovnomada o‘zbekzabon blogerlar nazarda tutilgan. Tabiiyki, internetdagi faolligi asosiy mezondir. “Daryo” muharrirlari Eldor Asanov va Muhrim A’zamxo‘jayev ham eng yaxshi blogerlar o‘nligidan joy olgan.
Respondentlar eng yaxshi kanal deb islomiy bilim ulashuvchi “Zikr ahlidan so‘rang” kanalini tan olgan. Ikkinchida eng yaxshi bloger Xushnudbekning “Xushnudbek.uz”, uchinchida “Fayzbog.uz” kanallaridir.
* * *
Rossiyaning “Lukoyl” kompaniyasi xodimi mahalliy ishchilarni “baran” deb so‘kkani videosi tarqalib ketgach, internet foydalanuvchilar junbushga keldi. Keyinroq kompaniya texnika xavfsizligi qoidalari qo‘pol buzilgani uchun bu voqea bo‘lgani haqida bayonot bergan bo‘lsa-da, ungacha “Adolat”, XDP, O‘zLiDeP hamda “Yuksalish” umummilliy harakati fursatni boy bermay, bildirgan munosabatida haqoratchi xodimni qoralab chiqdi.
“Lukoyl” o‘z xodimi Ivan Shilov axloqiy qoidalardan chetlashganini tan olgan. Shu sababli Ivan Shilov “Lukoyl”ning Ishbilarmonlik etikasi bo‘yicha komissiyasining Moskvadagi yig‘ilishiga chaqirilgan.
* * *
Shu yilning 21-oktabrida Davlat tilini rivojlantirish departamenti tashkil qilingan edi. Davlat tilini rivojlantirish, davlat tili to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga rioya etilishi ustidan monitoring qilish, sohada jamoatchilik nazoratining samarali shakllarini joriy etish departamentning asosiy vazifasi sanaladi. Qisqa qilib aytganda, o‘zbek tilining mavqeini yuksaltirishga mas’ul sanalgan departamentga Abdugappor Kirgizbayev mudir etib tayinlandi.
* * *
Bu hafta tasodifiy audio va videolarga boy bo‘ldi. Farg‘onada chegarachilar bir o‘smirni beysbol tayog‘i bilan kuppa-kunduzi kaltaklagani videosi jamoatchilik tarafida qahr bilan qarshilandi. Bu voqea Farg‘ona tumani Vodil qishlog‘ida yuz berganligi keyinchalik anglashildi.
DXX chegara qo‘shinlari keyinroq bildirgan munosabatida o‘smir “chegarachilarning buyrug‘iga bo‘ysunmagani”, “chegarachilarni haqorat qilgani”, “avval ham noqonuniy buyum olib o‘tgani” iddao qilingan. Biroq videodagi o‘smir chegarachining “to‘xta” buyrug‘iga to‘xtaganining o‘zi bu da’volarni shubha ostiga oladi.
* * *
Shirin pechenye vaflidan yo‘llardagi tirbandlikning oldini olishda foydalanish mumkinmi? Mumkin ekan. Toshkentda tirbandlik ko‘p yuz beruvchi chorrahalarda sariq ranglik katak to‘rtburchak shaklidagi yo‘l chizig‘i joriy etilyapti. Harakat yo‘lagida tirbandlik hosil bo‘lgan bo‘lsa, haydovchi chizma ustida harakatlanmasdan to‘xtaydi va orqadagi avtomobillarni ham to‘xtashga majbur qiladi.
Chorrahadagi tirbandlik nimadan chiqadi? Ma’lumki, svetofor ishlaganda, hatto YPH inspektori harakatni boshqarayotganda ham ayrim shoshqaloq haydovchilar ishorani kutmay “tezda o‘tib ketish” uchun chorrahaga tiqiladi. Bu holat esa chorrahadan o‘tayotgan boshqa mashinalarga muammo tug‘diradi. Endi biror-bir haydovchi vaflisimon to‘rtburchakning ichida qolib ketishi mumkin emas, to‘xtamay burilishiga ko‘zi yetsagina chorrahaga kirishi shart. “Vafli” ichida qolib ketgan haydovchini yaxshigina jarima kutadi.
* * *
Urganchdagi faoliyati sababli ruhiy kasallar shifoxonasiga joylangan bloger Shabnam Olloshukurova yuzasidan AOKA direktori Komil Allamjonovga savol berildi. 12-noyabr kuni matbuot anjumanida jurnalist Jamshid Niyozov doimiy tarzda tanqidiy chiqishlar qilib turgan Shabnam Olloshukurovaga ruhiy buzilish bo‘yicha qo‘yilgan tashxisni istalgan odamga qo‘yish ehtimoli borligiga e’tibor qaratib, bundan keyin boshqalarga ham bunday tashxis qo‘yilmasligi qay darajada kafolatlangani bo‘yicha Allamjonovga savol berdi. Allamjonov tanqidchilarning hammasi ham shu ko‘yga tushmasligi haqida gapirdi, Olloshukurovani faqat shu voqea ortidan taniganini aytdi, sovetlar davridagi narsalar qaytmayotganini ma’lum qildi va oxirida “Bu haqiqiy provokatsion savol” dedi.
Uning savolga provokatsion tus berishi jurnalistlar orasida qator e’tirozlar uyg‘otdi.
* * *
Futbol bo‘yicha JCh—2022 saralashi ikkinchi bosqichi 5-turi doirasida O‘zbekiston terma jamoasi o‘z maydonida Saudiya Arabistoni termasiga qarshi bahs olib bordi. Avvaliga yutayotgan O‘zbekiston terma jamoasi keyinroq o‘z uslubiga qaytdi va 3:2 hisobida mag‘lubiyatga uchradi. Muxlislarning hafsalasini pir qilgan bahsdan so‘ng murabbiy Vadim Abramov “Natija yomon, ammo kurashishda davom etamiz” dedi. Arablar murabbiyi esa uch oydan beri tinmay shug‘ullanayotgani haqida gapirdi.
* * *
Aslida biror mansabdorning haqoratli audiosi chiqishi katta yangilik bo‘lmay qoldi. Xalq navbatdagi oddiy hodisadek qabul qilmoqda, zotan hokimiyat tizimida haqoratlar haqiqatan oddiy holdir. Biroq O‘zbekiston davlat tizimida bu me’yorga aylanishini istamaydigan afkor omma bor ekanki, ommaviy axborot vositalari keng yoritmoqda va jamoatchilik muhokama qilmoqda.
Ikki kun muqaddam ijtimoiy tarmoqlarni Farg‘onaning “tili shirin” hokimi Shuhrat G‘aniyevning fermerning soqolini qirish haqidagi tahdidli topshirig‘i portlatgan bo‘lsa, kecha Toshkent hokimi Jahongir Ortiqxo‘jayev uloqni ilib oldi. Audioda hokimbuva g‘azabini jurnalistlarga yo‘naltirgan. Ularni prinsipsizlikda ayblagan, o‘g‘rilar jargonida “bedolaga”, “petux” degan. Ularni gey deb e’lon qilish, mahalla-ko‘yda yurolmaydigan qilib qo‘yish bilan tahdid qilgan. Umuman “yo‘qolib qolishi” mumkinligini eslatgan.
“Adolat” sotsial-demokratik partiyasi Toshkent shahar hokimi Jahongir Ortiqxo‘jayevga nisbatan qonunda belgilangan tartibda qat’iy chora ko‘rilishini so‘rab chiqdi. AOKA esa jurnalistlar himoyachisi sifatida “Biz vaziyatdan xabardormiz, tegishli choralar ko‘rilmoqda”, dedi. XDP Jahongir Ortiqxo‘jayevning jurnalistlarga tahdidini xalq va davlatga hurmatsizlik deb atadi. “Milliy tiklanish” esa audioyozuv haqiqiyligi isbotlanmaguncha unga munosabat bildirishdan bosh tortdi.
“Daryo” yangiliklarini kuzatib boring. O‘zbekiston va dunyo xabarlaridan eng birinchi voqif bo‘ling.
Izoh (0)