O‘zA Prezidentning sobiq maslahatchisi Mavlon Umurzoqovning xotiralari va bugungi kun bilan bog‘liq fikr-mulohazalarini e’lon qildi.
— Biz hamon o‘z cho‘ntagimizni davlat, xalq cho‘ntagi bilan almashtirib qo‘ymoqdamiz. Cho‘ntakka tushgan o‘g‘irlik millat qalbiga ham tushgan o‘g‘irlikdir. Davlat va xalq mulkini ko‘z qorachig‘iday asrash o‘rniga o‘g‘irlikka o‘zlarini baxshida etgan sobiq bosh prokuror Rashid Qodirov va uning gumashtalari shunday oddiy haqiqatni anglab yetmadi.
O‘tgan asrning 90-yillari edi. Devonda ishlardim. O‘shanda kuch ishlatar tizimidagi bir xodimning o‘z oilasida o‘tkazgan “tadqiqot”ni eshitib hang-u mang bo‘lganman.
“Bekorchilik kunim edi, – so‘z boshladi u, – o‘g‘lim bilan qizim juda yaqin edi. Ularni sinab ko‘rmoqchi bo‘lib, urishtirishga harakat qildim. Mehnatim zoye ketmadi, ikkalasi obdon janjallashdi. Nihoyat, o‘zim bu janjalga nuqta qo‘ydim, – dedi suhbatdoshim. Eshitib xafa bo‘ldim. Nahot, shunday lavozimda ishlagan rahbar xodim shunchalik pastkashlikka yuz tutsa? Demak, kimgadir yomonlik qilish usullari ularning xonadonlarida sinovdan o‘tkazilar ekan-da. Bu sinovlar natijasi boshqalarga qo‘llansa odamlarning taqdiri nima bo‘ladi?
Rahbar kadrning eng muhim fazilatlaridan biri adolatparvarlik bo‘lib, u o‘z ishini, hukm va qarorini adolat asosiga qurmas ekan, uning hamma mehnati zoye ketishi mumkin. Chunki adolatsiz ish poydevorsiz imoratga o‘xshaydi! Kadrlar bilan ishlar borasida ko‘z ilg‘amas yana bir xavfli illat bor. Bu rahbar qulog‘iga “shipshish” odatidir. Bunday “mahorat”ni egallaganlar undan foydalanishni ham yaxshi biladi.
Amaldor bor ekan, bunday “shipshish”lar ham bo‘lishi balki tabiiydir. Biroq, “shipshuvchi”lar aslida kimning do‘sti? Hayot shuni ko‘rsatadiki, odatda, “shipshi”gan zotlar doimo o‘z yo‘liga g‘ov bo‘layotgan yoki o‘z tor maqsadlariga xavf solayotgan kimsalar haqida “axborot” to‘playdi. Ular bunday ma’lumotlar to‘plashda oq-qorani ajratib o‘tirmaydi. Oshkor va halol yo‘lda zarba bera olmagan o‘z raqibini oyog‘idan chalsa bas. Ba’zan, ular raqibidan o‘ch olishning boshqa usullarini qo‘llashdan ham toyishmaydi. Rahbar qulog‘iga biri raqibi ustidan “luqma” tashlaydi, ikkinchisi uni tasdiqlab o‘tadi, uchinchisi esa “yollangan” odamni rahbar qabuliga kiritib yuboradi. Mana shunday usullar qo‘llanishi davomida ko‘plab sof vijdonli kishilar aybsiz aybdor bo‘lishi mumkin.
Gdlyanchilar haqida ko‘p gapiramiz. Afsuski, o‘zimizda ham noinsof, berahm tergovchilar bor edi. Ular tergov uchun yangi “usul” qo‘lladi: fuqarolarni jinoiy javobgarlikka tortish uchun, uylariga o‘q-dorilar yoki “qora dori” tashlashadi va “topgich xodimlar” esa ularni birpasda topishardi. Qarabsizki, umrida o‘q-dori, qora dorini yaqinidan o‘tmagan, bilmagan fuqaro qamoqdan joy oladi. Shu ma’noda ko‘p yillar turli vazifalarda faoliyat yuritgan, tarix fanlari nomzodi Ismoil Shodmonqulovning O‘zbekiston Oliy sudida bergan ko‘rgazmasi diqqatga molik. “Tongda uyimizga ichki ishlar xodimlaridan 12 kishi keldi va tintuv qila boshlashdi, besh daqiqa o‘tar-o‘tmas turmush o‘rtog‘imning (pedagogika instituti fakultet dekani) ichki kiyimlaridan dokaga o‘ralgan patronlar va qora dorilar topishdi.
Ishlatilgan pichoq yaltirab ketganidek, o‘nlab, balki minglab odamlar taqdirini “hal etgan” bu patronlar qo‘ldan-qo‘lga o‘taverib yaltirab ko‘rinardi. Tergov paytidagi azoblarga esa chidab bo‘lmasdi, tergovchilarning yagona talabi — boshlig‘imga nisbatan ular xohlagan ko‘rgazmani yozib berishim kerak edi. Birgina men emas , juda ko‘p xodimlarga ham ana shunday azoblar berildi. Ular o‘z maqsadlariga erishish uchun bizlarga nisbatan qo‘llamagan usullari qolmadi”.
Yana bir voqea hech yodimdan ko‘tarilmaydi. Beruniy tumanida (Qoraqalpog‘iston Respublikasi) yoqilg‘i quyish shoxobchasi xodimi ustidan jinoiy ish ochiladi, go‘yo u yoqilg‘ini noqonuniy tarzda sotayotgan ekan. Bu ishni yopish uchun tuman prokurori aybdordan o‘n ikki ming so‘m talab qilgan. Aybdorning qarindoshi va do‘sti bilan men o‘sha paytda bir joyda ishlar edik. Ular mening xonamga kirib bo‘lgan voqeani batafsil tushuntirib berishdi. Men bu haqda darhol O‘zbekiston Bosh prokuroriga aytdim.
O‘sha paytda, bilmadim, qaysi rahnamo sabab, tuman prokurori Turkmanistonga qochib ketdi, ammo ma’lum muddat o‘tib Bosh prokuror Rashid Qodirov yordamida o‘sha kimsa Bosh prokurorning yordamchisi, odamlarning aytishicha, “cho‘ntagi”ga aylandi.
Buzoqning yugurgani somonxonagacha — o‘shalarning hammasi nihoyat tumshuqlaridan ilindi.
Bugun mamlakatning hamma sohalari Prezidentning e’tiborida, nazarida. U kishining ichki va tashqi siyosat bobida olib borayotgan faoliyati bir necha yo‘nalishda amalga oshirilmoqda.
Yo‘l qo‘yilgan xato va kamchiliklar bartaraf etilmoqda. Yon atrofdagi qardosh davlatlar bilan munosabatlarimiz joyiga tushdi, iqtisodiy hamkorlik qayta tiklandi. Xalqlar Do‘stligi saroyi oldida Sharof Rashidov tashabbusi bilan Shomahmudovlar oilasi uchun o‘rnatilgan haykal olinib shahardan chiqishdagi GAI posti oldiga o‘rnatildi. Nega? Yetimlarga shaharda joy yo‘qmi, yetimning joyi shahar chetidami? Yoki Prezident tashabbusi bilan o‘tgan yili Toshkent shahridagi masjidlarning biriga shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf hazratlarining nomi berildi.
Hech kimga sir emas, statistik ma’lumotlar bo‘yicha ishlab chiqarish sur’atlari qanchalik yuqori ko‘rsatilmasin , xalqning turmushi yomon ahvolda edi. Gazlashtirish, elektr energiyasi bilan ta’minlash, ayniqsa, qishloq joylarida, muammolar muammosi edi.
Ko‘pgina kollejlar, litseylar xorijning qimmatbaho kompyuter uskunalari bilan jihozlangan. Biroq ular, aksariyat, ishlamasdi. Sabab bitta — elektr energiyaning yo‘qligi bo‘lgan. Ushbu hol go‘yo dala o‘rtasida yoqilg‘isiz to‘xtab qolgan traktorga o‘xshardi. Keyingi ikki yil davomida qishlog‘imizga gaz ham keldi, elektr chirog‘i yonib turibdi.
Qurilishda yangi texnologiyalarni qo‘llash natijasida qirq besh kunda bir yangi qishloq paydo bo‘lsa! Xayolingizga ham keltira olmaysiz! Faqatgina “Obod qishloq” va “Obod mahalla” dasturi bo‘yicha 2018-yilda respublika bo‘yicha yuzlab qishloq tubdan yangi zamonaviy talablarga javob beradigan qiyofaga kirdi.
Yangi rahbarning kelganiga ikki yil bo‘ldi. Ochig‘ini aytsak , mana shu muddat ichida qilingan ishlarni, o‘zgarishlarni ko‘rib dilingiz bahra oladi. Yuzlab sanoat korxonalari, sport inshootlari qad ko‘tarmoqda, sog‘liqni saqlash, ilm-fan, maorif, oliy o‘quv yurtlarining yangi binolari bo‘y cho‘zmoqda. Mamlakatning eksport salohiyati ham o‘smoqda. Iqtisodiy baquvvat AQSH, Rossiya, Xitoy, Yaponiya, Germaniya, Hindiston, Pokiston, Janubiy Koreya kabi yirik mamlakatlar eshiklari O‘zbekiston uchun yanada ochilmoqda. Har birimiz bunday ijobiy o‘zgarishlar, yutuqlardan faxrlanmog‘imiz zarur . Ulug‘ safarga chiqqan karvon a’zolari — har birimiz, sadoqat, e’tiqod, samimiyat, halollik kabi tuyg‘ularni qalbimizda chuqur his etib karvonboshi atrofida birlashmog‘imiz, yangi yutuqlarni quchish uchun shaxdam qadamlar bilan olg‘a yurmog‘imiz kerak.
Izoh (0)