Markaziy bank: Aholiga kriptovalyutalar bilan bog‘liq operatsiyalarda ishtirok etish tavsiya etilmaydi
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki O‘zbekistonda kriptovalyutalarni (bitkoin, efirium, litkoin va boshqalar) joriy etish va ular vositasida operatsiyalarni amalga oshirish maqsadga muvofiq emasligini bildirdi.
Kriptovalyutalardan anonim operatsiyalarni amalga oshirishda keng foydalanilayotganligi oqibatida noqonuniy pul aylantirish va firibgarlikka keng yo‘l ochilib, ba’zi mamlakatlarda xufiyona iqtisodiyotni yanada kengayishiga xizmat qilmoqda.
Shuningdek, xalqaro va davlatlararo almashinuvda kriptovalyutalarni tartibga solish va nazorat qilish imkoniyatlarining chegaralanganligi, jinoyatchi shaxs va guruhlar tomonidan terrorizmni moliyalashtirish va boshqa jinoiy xatti-harakatlarni amalga oshirishda kriptovalyutalardan qulay vosita sifatida foydalanilishi xavfining yuqoriligi sababli, dunyoning ko‘pgina davlatlarida ularning muomalasi cheklab qo‘yilgan.
Ayniqsa, rasman to‘lov vositasi sifatida tan olinishi natijasida kriptovalyutalarning internet tarmoqlarida markazlashmagan holda virtual emissiyasi va muomalada bo‘lishi davlatlar markaziy banklarining pul muomalasini nazorat qilish va erkin monetar siyosat yuritish imkoniyatlarini chegaralaydi.
Bundan tashqari, pulning barcha vazifalarini bajara olmasligini inobatga olgan holda, kriptovalyutalar an’anaviy pul birligi bo‘lmasdan, real rezerv ta’minotga ega bo‘lmagan va qiymati tez o‘zgaruvchan hosilaviy vosita hisoblanishi munosabati bilan kriptovalyutalar qiymatining keskin pasayib ketishi ehtimoli mavjud. Bu esa fuqarolarda moliyaviy yo‘qotishlarga olib kelishi mumkinligini alohida qayd etish zarur.
O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligida kriptovalyutalardan foydalangan holda to‘lov yoki boshqa operatsiyalarni amalga oshirish ko‘zda tutilmagan.
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki mutaxassislari tomonidan ham bugungi elektron iqtisodiyotda jahon moliyaviy xizmatlari sohasidagi yangiliklar, qo‘llanilayotgan texnologiyalarni kuzatib, muntazam ravishda tahlil qilib borilmoqda.
Yuqoridagilardan kelib chiqib, iqtisodiyotning hozirgi rivojlanish bosqichida kriptovalyutalarni joriy etish va ular vositasida operatsiyalarni amalga oshirish maqsadga muvofiq emasligini bildirgan holda, mazkur operatsiyalarda aholining ishtirok etishi tavsiya etilmaydi.
Avvalroq, jahondagi barcha asosiy kriptovalyutalar kurslari tushib ketganligi haqida ma’lum qilingandi. Eng mashhur raqamli valyuta — Bitcoin ikki hafta ichidan 5 ming dollardan 3 ming dollarga tushib ketdi.
