Ijtimoiy tarmoqlarga joylangan ma’lumotlar asosida kishi haqida deyarli hamma narsani bilib olish mumkin

Ijtimoiy tarmoqlar yordamida kishi haqida ko‘plab ma’lumotga ega bo‘lish mumkin, deb yozadi “Hi-tech.mail.ru”. Buning uchun josus bo‘lish shart emas — shunchaki kuzatuvchan bo‘lish yetarli, xolos.

Future Today o‘tkazgan so‘rov natijalariga ko‘ra, ish beruvchilarning 65 foizi ishga da’vogarlarni baholash uchun nomzodlarning ijtimoiy tarmoqlardagi profillarini o‘rganadi va to‘plangan ma’lumot asosida qaror qabul qiladi.

Banklar esa kredit olishga kelgan mijozning to‘lay olish qobiliyatini baholash maqsadida ijtimoiy tarmoqlardan foydalanadi. Bank terminologiyasida bu skoring deb ataladi. Skoring uchun maxsus dasturlar yaratilgan bo‘lib, ular inson hayotidagi hodisalar — ishdan ketish, ajralish va boshqalarni kuzatib boradi.

Marketologlar ijtimoiy tarmoqlardan sizning qiziqishlaringiz, odatlaringiz va ehtiyojlaringiz haqida axborot oladi. Bulardan xabardor bo‘lgan holda, ularning sizga nimadir sotishi osonroq kechadi.

Firibgarlar esa ijtimoiy tarmoqlarni o‘zlarining aldam-qaldam ishlari yo‘lida qo‘llaydi. Bunga eng oddiy misol: samolyotga chiqish taloni suratini internetga joylagan bo‘lsangiz, ular siz ta’tilga ketganingizni anglaydi. Demak siz ma’lum vaqt uyda bo‘lmaysiz — uyingizga o‘g‘rilikka tushish yoki avtomobilni olib qochish osonlashadi. Axir ijtimoiy tarmoqqa avtomobilingizning suratini ham uni ko‘z-ko‘z qilish maqsadida joylagandirsiz?

Bularning barchasi siz bilan sodir bo‘lmasligi uchun ijtimoiy tarmoqqa qanday rasm qo‘yayotganingiz, nima deb yozayotganingizga e’tiborliroq yondashing. EXIF (tasvirlarga u haqda qo‘shimcha ma’lumot qo‘shish imkonini beruvchi standart) ma’lumotlarga ega fotosuratlarni joylamang.

Shuningdek, “Siz qanday jonivorsiz?”ga o‘xshash “jinnicha” testlardan o‘tmang, axir shu tariqa, siz bunday dasturlar uchun o‘z profilingizga yo‘l ochib berasiz.

Potensial ish beruvchi tomonidan sizga qarshi qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan axborotni ham ijtimoiy tarmoqqa joylamaganingiz ma’qul. Ayniqsa, shaxsiy ma’lumotlarni oshkor qilishdan ehtiyot bo‘ling, bularga, yuqorida aytib o‘tilganidek, uyingizda hech kim yo‘qligidan darak beruvchi samolyot chiptasi ham kiradi.