So‘nggi kunlarda ijtimoiy tarmoqlarda kartoshkaning narxi 12 ming so‘mga yetgani haqidagi xabarlar tarqalgandi. Qishloq xo‘jaligi vazirligi kartoshka narxi bo‘yicha axborot berdi.
Vazirlikning bildirishicha, olib borilgan monitoring natijalariga ko‘ra, bugungi kunda Toshkent shahridagi Food City dehqon bozorida 1 kilo kartoshkaning o‘rtacha narxi 8,5 ming so‘mni tashkil etmoqda (minimal 7,5 ming so‘m, maksimal 9 ming so‘m).
Shuningdek, barcha hududlardagi arzonlashtirilgan savdo yarmarkalarida kartoshka 5-6 ming so‘m narxda sotilmoqda. Toshkentning yirik bozorlarida esa kartoshkaning narxi quyidagicha:
- Aviatsiya, Qo‘yliq, Mirobod, Yunusobod bozorlarida — 9 000 so‘m;
- Sirg‘ali, Farhod, Chilonzor, Eski Juva, Qoraqamish, Askiya, Oloy bozorlarida — 10 000 so‘m.
Narx oshishiga sabab nima?
Kartoshkaning qimmatlashishiga bir qator omillar sabab bo‘lmoqda. Masalan, takroriy ekilgan maydonlardan yetarli hosil olinmadi. Kartoshka yiliga ikki marta ekiladi:
- yanvar—mart oylarida ekilgan kartoshka aprel—iyulgacha hosil beradi;
- iyun—iyulda ekilgan kartoshka noyabr—aprel oylarida isteʼmol qilinadi.
2024-yil hosili uchun takroriy maydondan 1 million tonna kartoshka yetishtirilgan, ammo noyabr—aprel davrida 1,7 mln tonna zarur. Yig‘ilgan hosil talabning faqat 44 foizini qoplaydi. Takroriy ekish uchun urug‘lik, o‘g‘it, yoqilg‘i va boshqa resurslar qimmatlashgan. Maʼlumot o‘rnida, 1 gektar kartoshka ekish uchun 55-60 mln so‘m sarflanmoqda, bu boshqa ekinlarga nisbatan 2–2,5 barobar ko‘p.
Vazirlik axborotida qayd etilishicha, kartoshka narxi barqarorlashtirilishi uchun 245,6 ming tonna kartoshka zaxiraga olindi, 9,9 ming tonna mahsulot bozorlarga chiqarildi. Hozirda kartoshkalar arzonlashtirilgan yarmarkalarda 4000-4500 so‘mdan sotilmoqda.
Shuningdek, Afg‘oniston, Qirg‘iziston, Pokiston va Eron davlatlaridan 94,2 ming tonna kartoshka import qilindi, jarayonlarga to‘sqinlik qiluvchi baʼzi transport muammolari hal etilmoqda. Masalan, Sariq dovon ochilishi natijasida import hajmi ko‘paydi, korxonalarga qo‘shimcha temir yo‘l vagonlari ajratildi.
Kartoshka narxi qachon tushadi?
Qishloq xo‘jaligi vazirligiga ko‘ra, kartoshka narxi tushishi uchun bir qator amaliy ishlar rejalashtirilgan bo‘lib, xususan, 2025-yil hosili uchun 122 ming gektar maydonga kartoshka ekilishi ko‘zda tutilgan. Shuningdek, aprel may oylarida yangi hosil bozorga chiqariladi va buning natijasida kartoshka narxi pasayishiga erishiladi. Amalga oshirilayotgan saʼy-harakatlar natijasida fevral mart oylarida narxlar barqarorlashishi, aprel may oylarida esa pasayishi kutilmoqda.
Qishloq xo‘jaligi vazirligi Qozog‘iston chegarasida ko‘p miqdordagi kartoshka ushlab turilgani haqidagi xabarlarga ham munosabat bildirdi. Qozog‘istonning Pavlodar shahridan eksport qilingan 43 ta vagondagi kartoshka 10 kundan ortiq vagonda qolib ketgani sababli muzlab, yaroqsiz holga kelgani aytilgandi.
Vazirlikning bildirishicha, O‘zbekistonlik bir nechta tadbirkorlik subyektlariga tegishli kartoshka ortilgan vagonlar fitosanitar nazorat tartibiga muvofiq Qozog‘iston—O‘zbekiston chegarasining Qozog‘iston hududida vaqtincha to‘xtatilgan. Ushbu tekshiruv jarayonida yuk hujjatlarida aniqlangan ayrim texnik kamchiliklar sababli mahsulotni chegarada qisqa muddat ushlab turish ehtiyoji vujudga kelgan. Mazkur texnik muammolar o‘rnatilgan tartibda to‘liq bartaraf etildi.
“Qozog‘iston chegarasida mazkur yuklarni ataylab yoki sun’iy ravishda ushlab turish holati mavjud emas. Ikki mamlakat qishloq xo‘jaligi vazirliklarining hamkorlikdagi sa’y-harakatlari natijasida mahsulot ayni kunda Toshkent shahridagi Chuqursoy saqlash punktiga yetkazildi. Hozirda tadbirkorlik subyektlariga tegishli barcha kartoshka mahsulotlari sotuv rastalariga yo‘naltirilmoqda”, deyiladi vazirlik munosabatida.
Qayd etilishicha, bu kartoshka narxi bilan bog‘liq vaziyatni bartaraf etish va bozorlarda mazkur mahsulotga bo‘lgan narxning barqarorlashuviga xizmat qiladi.
Izoh (0)