Қашқадарё вилоятида туғилган хонанда Алижон Исоқов уч минг йиллик тарихга эга шахмат ўйинига қўшимча киритиб, янги ўйинни шахмат плус деб атади ва муаллифликни патентлади. Бу ҳақда “Дарё”га хонанданинг ўзи маълум қилди.
Шахмат ўйинига жуда қизиқаман, оилавий кўп ўйнаймиз. 90 ёшни қаршилаган ҳожи отам, акаларим, укаларим, жиянлар — ҳаммамиз йиғилишиб, мусобақа ҳам уюштириб турамиз. Тарихга қизиқишим ва ўрганишим давомида соҳибқирон бобомиз Амир Темур жангларида қўшинларининг таъминотига алоҳида ёндашганига эътибор бердим. Агар шахмат ўйинини жанг майдони деб тасаввур қилсак, нега унда таъминотчи тош йўқ? Havasкор сифатида шахматга 8 та таъминотчи тош қўшдим ва шахмат доскасини катталаштирдим. Бунга икки йилдан ошди, шахматга қизиқадиган одамлар билан ўйнаб кўрдим, кейин улар жуда қизиқ ва мукаммал ўйин бўлибди, оммага жорий қилса бўлар экан, деган таклифни беришди, — дейди хонанда.
Хонанданинг айтишича, у янги ўйинни шахмат плус деб номлаб, унга нисбатан муаллифлик ҳуқуқини ҳам олган.
Адлия вазирлигига бориб, шу янгилик ҳақида айтганимда, яхши янгилик қилибсиз, дейишди ва муаллифлик гувоҳномаси тақдим этишди. Шунингдек, ЭҲМ дастурлари учун патент ва гувоҳнома ҳам беришди. Шахматга киритилган ушбу ўзгариш янги спорт турига айланди ва шахмат плус номи билан патентланди. Энди Шахмат федерациясида бизни янги учрашув кутиб турибди. Ёшлар ишлари агентлиги директори ва Ўзбекистон шахмат федерациясининг раиси Алишер Саъдуллаев ёрдами билан шахматчиларни йиғиб, янгилик ҳақида бохабар қилган ҳолда ўйинни бутун дунёга олиб чиқиш ниятимиз бор, — дейди Алижон Исоқов.
Янги ўйин муаллифининг маълумот беришича, у янги шахмат доскасини ясаб, катаклар сонини 64 тадан 80 тагача кўпайтирган. Шахмат усталари янги ўйинга юқори баҳо берган.
Шахматга ҳурматим чексиз бўлгани учун уларнинг ҳаракатига ёки йўналишига ҳеч қандай ўзгартириш киритмадим. Фақат таъминотчи тош қўшиб, доскани кенгайтирдим. Яъни 4 тадан 8 та таъминотчи тош қўшилган, тўртта оқ ва тўртта қора. Катаклар сони аввал 64 та эди, ҳозир 80 тага кенгайтирдим. Шахмат усталари Бахтиёр Жумаев ва Бобур Сатторов бу доскада ўйнаб кўришди, “5 партия ўйнаб, шуни англаб етдикки, мураккаб ва қизиқарли ўйин чиқибди, олдинги ўйиндан икки ярим баравар кучли”, деган хулосага келишди, — дейди Алижон ака.
Изоҳ (0)