Россиялик олигарх Алишер Усмонов Cорриэре Dellа Серра нашрига берган интервьюсида Украинадаги уруш унинг бизнесига қандай таъсир қилгани, Кремлнинг олигархларга “босими”, Сардиниядаги музлатилган мулки ҳақида гапирди. “Дарё” интервьюнинг таржимасини қуйида тақдим этади.
Алишер Усмонов, Украинадаги уруш сабабли жорий қилинган санкциялар сизга қанчага тушди?
“Мен бизнесимни 10 йил олдин тарк этдим ва йўқотишлар нархини ҳисоблаш қийин. Улар нафақат менга, балки оила аъзоларимга, мен акциядор бўлган компаниялар, уларнинг ходимлари, хайрия ва ривожланиш лойиҳаларимдан ёрдам олган ўн минглаб одамларга ҳам таъсир кўрсатади. Улар орасида касаллар, муҳтожлар, санъаткорлар ҳам бор. Бошқа томондан эса обрў-эътиборимга етказилган зарар жуда катта”.
Россия элитасига қарши чоралар президент Путинга босим ўтказишга хизмат қилмоқда. Бу иқтисодий жанг Украинада кечаётган реал жангдан яхшироқ эмасми?
“Одамлар чўнтагидаги пули ёки паспорти учун тамғаланганда, биз тарихдан қандай оқибатлар бўлишини биламиз. Агар жамоавий жавобгарлик тўғри бўлса, адолат ўлик ҳисобланади”.
Бироқ Путин ўзини фақат солиқларингиз билан молиялаштирса-чи ...
“Хўш, нега Россияда ишлаш учун қолган Ғарб компанияларига ҳам санкция қўлланилмайди? Баъзи ҳисоб-китобларга кўра, улар ўтган йили 3 миллиард доллар солиқ тўлаган”.
Аслида Зеленский уларга ҳам санкция қўлланилишини хоҳлайди.
“Россияда компанияларга эга бўлганлар нима қилиши керак, солиқ тўлашдан қочсинми? Менимча, бу чоралар ҳарбий ҳаракатларни тўхтатаётгандек туюлмайди”.
Сиз Путиннинг дўстимисиз ёки йўқми? Кремль олигархларга ишониб топшираётган “махсус вазифалар”ни сиз ҳам оласизми?
“Ғарб журналистлари ва сиёсатчилари Россияни тадбиркорлар Кремль буйруғи ортидан юрувчи давлат деб ҳисоблашни яхши кўради. Лекин бу янглиш тушунча. Ҳақиқатан ҳам шундай деб ўйлаган киши Россия ҳақида ҳеч нарсани тушунмайди.
Олигарх ёрлиғига келсак... Мен ҳеч қачон хусусийлаштиришда қатнашмаганман, давлатдан шубҳали ёрдам олмаганман, доим бозор баҳосида, шаффофликда ишлаганман. Путинга келсак, ҳа, у мени муваффақиятларим учун бир неча бор мукофотлаган, лекин буни ҳатто хорижликлар ҳам шундай мақом учун курашган йилларда қилган. Тўсатдан муваффақиятга эришиш жиноятга айландими?”
Украинани босиб олиш тўғрими?
“Мен сиёсатдан узоқдаман, одамларни бўлиш ўрнига уларни бирлаштира оладиган соҳаларни афзал кўраман: спорт, бизнес, хайрия. Мен Украинадаги ҳарбий ҳаракатлар қурбонларининг барчасига яқинман, умид қиламанки, бу фожиали конфликт тез орада тугайди ва дипломатия ниҳоят ўз ролини ўйнайди. Биз тезликда йўқолган ўзаро ишончни тиклашимиз керак. Европаликлар ҳам бундан истисно эмас”
Сардинияда музлатилган мулкингиз бор. Сизнингча, бу нима билан тугайди?
“Италиянинг менга қарши санкциялар қўллагани мени хафа қилди, дўстлар ўзини бундай тутмайди. Лекин мен сиёсат сиёсат эканини тушунаман. Италияга бўлган муҳаббатимни, болалигимда куйлаган қўшиқларимни, футболчиларни унутмайман, ҳатто италияликлардек қиличбозлик қилишни орзу қилардим.
Бу қандай тугайди? Қонун сиёсий манфаатлар устидан ғалаба қозонади, деб ишонаман. Қандай бўлмасин, айтмоқчиманки, битта вилладан ташқари, Сардиниядаги барча мулклар энди менга эмас, балки йиллар олдин оила аъзоларим фойдасига яратган трестларга тегишли. Катта исломий оиланинг бошлиғи сифатида шундай қилиш менинг бурчим эди”.
Сиз автономияни пропагандадан ажратиб олишга муваффақ бўлган Россиянинг молиявий “Коммерсант” газетаси хўжайинисиз. У қандай фаолият олиб бормоқда?
“Уни сотиб олганимда, мен учун у шунчаки витрина эди. Асосан уни ўқиганман ва шундай қоламан. Акциядор сифатида босимни сезмайман ва таҳририят ишига аралашмайман”.
Халқаро қиличбозлик федерациясининг россиялик спортчиларни мусобақаларда иштирок этишига рухсат бериш қарори ортида украиналик қиличбоз Олга Харлан тургани айтилади.
Бир неча кун олдин Миланда бўлиб ўтган жаҳон чемпионатидаги воқеа ҳақида нима деб ўйлайсиз: украиналик қиличбоз россиялик билан саломлашмади ва дисквалификация қилинди, кейин эса яна ўйинга киритилди?
“Мен ўзимни президент сифатида санкциялар қўллашдан ихтиёрий четлаштирдим ва энди федерация билан иш муносабатларим йўқ. Ким менга туҳмат қилса, судга тортилиши мумкин. Лекин умид қиламанки, эртами кечми, бу спорт турининг оммавийлигини оширишдаги ҳиссам эътироф этилади. Албатта, Россия фуқароларига, мен каби ўзбекларга нисбатан муносабат шу қадар ёмонлиги мени хафа қиладики, федерация хизматини қачон қайта бошлашимни билмайман”, — дея хулоса қилди Усмонов.
Усмонов 2022 йил февралидан бери Европа Иттифоқи санкциялари остида қолмоқда, АҚШ, Канада, Буюк Британия ва Япония ҳам унга қарши санкциялар жорий этган.
Изоҳ (0)