Бугун, 17 май куни Қозоғистон президенти Қосим-Жўмарт Тўқаев 70 ёшга тўлди. Оммавий ахборот воситаларида Қозоғистон президентининг ноёб архив фотосуратлари чоп этилмоқда.
Қозоғистон президенти матбуот котиби Руслан Желдибай мамлакатда байрам тадбирлари режалаштирилмаганини, чунки Тўқаев туғилган кунини ҳеч қандай тарзда нишонламаслигини маълум қилганди. У бугун Хитойга иш сафари билан жўнаб кетади ва Сиан шаҳрида бўлиб ўтадиган “Хитой – Марказий Осиё” саммитида иштирок этади.
Қосим-Жўмарт Тўқаев 1953 йил 17 майда Олмаота шаҳрида туғилган.
Қозоғистон президенти ноодатий тарзда икки исмга эга. Унинг ўзи “Ота ҳақида сўз” китобида айтганидек, амакисининг шарафига унга Қосим исмини беришган, онаси эса унга Жўмарт деб ном қўйган. Қосим-Жўмарт исми таржимада “ажойиб” ва “олижаноб” маъноларини билдиради.
.jpg)
Отаси — Кемел Тўқаев (1923—1986) Иккинчи жаҳон уруши қатнашчиси, таниқли ёзувчи, қозоқ адабиётида детектив-саргузашт жанрининг асосчиси. Онаси — Турар Шабарбоева (1931—2000) эса Олмаота чет тиллар педагогика институтида ишлаган.
Тўқаев Илёс Есенберлин номидаги 25-сонли гимназияда ўқиган. 1975 йилда Москва давлат халқаро муносабатлар институтини тамомлаган ва СССРнинг Хитойдаги элчихонасида битирув олди амалиётини ўтаган.
Қозоғистон раҳбари бешта тилни билади: қозоқ, рус, инглиз, хитой ва француз.
1975 йилда Тўқаев СССР Ташқи ишлар вазирлигида ишлай бошлаган. У Сингапурдаги Совет элчихонасига ишга юборилган. 1979 йилда СССР Ташқи ишлар вазирлиги аппаратига қайтган. 1984—1985 йилларда СССР Ташқи ишлар вазирлигида ишлаган, кейин Хитойдаги Совет элчихонасига юборилган ва 1991 йилгача иккинчи котиб, биринчи котиб ва маслаҳатчи лавозимларида ишлаган.
Қосим-Жўмарт Тўқаев шунингдек, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти бош котиби ўринбосари ва БМТнинг Женевадаги Европа бўлими бош директори, Қозоғистон бош вазири, ташқи ишлар вазири, мамлакат парламенти Сенати спикери лавозимларида ишлаган.
Тўқаев дипломатик унвонга (Фавқулодда ва мухтор элчи) ва илмий даражага (сиёсий фанлар доктори) эга. Шунингдек, у халқаро муносабатларга оид қатор асарлар муаллифи, турли мамлакатлар университетлари, жумладан, Россия Ташқи ишлар вазирлиги Дипломатик академияси ва Хитойнинг Шэньчжэнь университетининг фахрий профессори.
Қозоғистон биринчи президенти Нурсултон Назарбоев истеъфога чиққанидан кейин Тўқаев давлат раҳбари бўлди ва 2019 йил 20 март куни қасамёд қилди. Ўша йилнинг июнь ойида бўлиб ўтган навбатдан ташқари президентлик сайловларида Қосим-Жўмарт Кемелович ғалаба қозонди.
Изоҳ (0)