«Аи-80 маркали бензин Аи-91 деб қиммат сотилмоқда, заправкада йўқ бензин, сотувчи қўлида бор». Ҳайдовчилар бензин заправкалар адолатли ишлаётганига шубҳа қилмоқда

Сўнгги пайтларда Ўзбекистондаги бир нечта вилоятларда Аи-80 маркали бензин деярли сотилмаётгани, Аи-91, Аи-92 ва Аи-95 маркали бензинларга ҳам турнақатор навбатлар юзага келаётгани айтилмоқда. «Дарё»нинг Андижон ва Қашқадарё вилоятидаги мухбирлари ҳудуддаги муаммони ўрганишга ҳаракат қилди.

Нашрнинг Андижон вилоятидаги мухбири Умиджон Мамарасуловнинг маълумот беришича, вилоятдаги газ заправкалари фаолиятининг тўхтатилиши ортидан автомобилларга бензин қуйиш шохобчаларида турнақатор навбатлар юзага келган.

Шохобчалардан Аи-80 маркали бензинни топиш жуда мушкул. Ҳар куни вилоятда тўрт-бешта АЁҚШда турли вақтларда сотувга чиқарилаётгани боис, аксарият ҳайдовчилар айрим АЁҚШларда сотилаётган Аи-92 ёки Аи-95 маркали бензинни сотиб олишга мажбур бўлмоқда. Аи-80 маркали бензин вилоятдаги шохобчаларда 5700 сўмдан 6800 сўмгача, Аи-92 маркалиси эса 9500 сўмдан 10 минг сўмгача, Аи-95 маркали бензин 10 минг сўмдан 12 минг сўмгача сотилмоқда, — дейди жараённи ўрганган мухбир.

Аниқлаштирилишича, Андижон шаҳридаги «Ўзбекнефтгаз»га қарашли иккита заправкада ҳам Аи-80 маркали бензин бўлмагани боис Аи-92 маркали бензин сотилмоқда.

«Андижоннефтбаза» МЧЖга қарашли автомобилларга бензин қуйиш шохобчаларида эса вақти-вақти билан Аи-80 маркали бензинни учратиш мумкин.

Эрталаб соат 10:00 ларда заправкага келиб, навбатда турдим. Ўн иккиларда икки соатга электр токини ўчиришди. Ёнганидан кейин яна икки соат навбатда туриб, навбатим келганида бензин етмай қолди. Мен каби олти соатдан ошиқ вақт совуқда туриб, бензин қуймасдан уйга қайтиш аламини жуда кўпчилик тортмоқда. Вақтимизни фақат кутишга сарфлаяпмиз, холос, — дейди Музаффар исмли ҳайдовчи.

«Ишдан чиқиб, офисимизга яқинроқ жойга заправкага навбатда турдим. Соат 20:00 ларда тугади, дейишди. Кейин бензин чиқади деган заправкага бордим. Ярим тунгача кутиб, зўрға 15 та бензин билан уйга қайтдим. Таксида ишга қатнай десам йўл киралар икки баробарга ошиб кетган. Кунлар бироз илиб қолганини ҳисобга олиб, метан заправкаларни чеклов билан бўлса ҳам очиб беришганида яхши бўларди», — дейди яна бир ҳайдовчи Фарҳод Очилов.

«Дарё»нинг Қашқадарё вилоятидаги мухбири Муроджон Амировнинг ёзишича, вилоятнинг аксарият туманларида Аи-80 маркали бензин йўқ. Аксарият ҳайдовчилар бензин йўқлиги боис, йўлда ҳам қолиб кетмоқда.

Куни кеча бир ҳайдовчи туман марказида бензин излаб юрган экан. Тошкентдан Сурхондарёга кетаётган машина бензин тополмагани боис, Деҳқонобод туманининг Қорашина шаҳарчасига келганда ўчиб қолган. Ҳайдовчи оиласи ва болаларини машинада қолдириб, туман бўйлаб қўлига елим идиш кўтариб, бензин излаяпти. Аммо тополмаяпти. Мендан ҳам сўради. Афсуски, мен ҳам автомобилимга бензин тополмаганимни, ўчиб қолган куним ҳар бир литрини одамлар қўлидан 20 минг сўмдан сотиб олиб, уйга етиб олганимни айтдим, — дейди қашқадарёлик ҳайдовчилардан бири.

Деҳқонободлик ҳайдовчининг қўшимча қилишича, тумандаги аксарият заправкаларда Аи-80 маркали бензин Аи-91 деб сотилмоқда.

Тумандаги аксарият заправкаларда Аи-80 маркали бензин Аи-91 деб сотилмоқда. Яъни арзон бензин қиммат бензин деб кўрсатилаяпти ва қиммат нархда сотилмоқда. Энг ёмони уни ҳам 5 литр олишингиз, танишингиз бўлса 20 литргача олишингиз мумкин. Йўқса, машина юриши учун бензин тополмай сарсон бўласиз, — дейди ҳайдовчилардан бири.

«Ўзбекнефтгаз» АЖ ахборот хизматининг «Дарё»га билдиришича, ҳудудлардаги заправкаларга ўз вақтида Аи-80 маркали бензин етказиб берилмоқда.

2023 йил 19 январь куни 4,1 минг тонна Аи-80 русумли автобензин ишлаб чиқарилган бўлиб, шу куни 4709 тонна биржа савдоларига қўйилиб, сотилди. 20 январь куни биржа савдоларига жами 5000 тонна Аи-80 автобензини савдоларга қўйилди. Истеъмолчилар томонидан харид қилинган миқдорларни нефть базалар томонидан ўз вақтида етказиб бериш учун Бухоро НҚИЗ томонидан Аи-80 русумли автобензинни узлуксиз юклаб бериш назоратга олинган. Жорий ой давомида нефть базаларга жами 57689 тонна автобензин юклаб берилди, — дейди «Ўзбекнефтгаз» АЖ ахборот хизмати раҳбари Сиёвуш Ҳошимов.

Қайд этилишича, 2023 йил 19 январь куни нефть базалари орқали истеъмолчиларга жами 5306 тонна Аи-80 автобензини тарқатилган. Жумладан, Қорақалпоғистон Республикасига 328 тонна, Тошкент шаҳри ва вилоятига 1940 тонна, Андижонга 201 тонна, Бухорога 235 тонна, Жиззахга 225 тонна, Қашқадарёга 330 тонна, Навоийга 366 тонна, Наманганга 330 тонна, Самарқандга 278 тонна, Сурхондарёга 240 тонна, Сирдарёга 275 тонна, Фарғонага 241 тонна ва Хоразм вилоятига 317 тонна арзон бензин етказиб берилган.

2023 йилнинг 18 январь куни эса Қорақалпоғистон Республикасига 370 тонна, Тошкент шаҳри ва вилоятига 2894 тонна,  Андижонга 301 тонна, Бухорога 160 тонна, Жиззахга 200 тонна, Қашқадарёга 274 тонна, Навоийга 306 тонна, Наманганга 434 тонна, Самарқандга 394 тонна, Сурхондарёга 304 тонна, Сирдарёга 192 тонна, Фарғонага 209 тонна ва Хоразм вилоятига 268 тонна Аи-80 маркали бензин етказиб берилган, — дейди масъул.

Қашқадарёлик ҳайдовчининг айтишича, Аи-80 маркали бензинни олган заправкалар уни арзон сотишни хоҳламайди ва ўз вақтида сотмайди. Ёки заправка олдида олди-сотдини йўлга қўйган тадбирлар орқали қиммат сотади.

Республикадан вилоятларга кўп миқдорда АИ-80 маркали бензин етказиб берилаётган бўлса, шунча бензин қаерда? Заправкалар арзон бензинни арзон нархда сотгиси келмагани учун уни ўз вақтида сотмай, кечки пайт ҳамма жойда бензин тортилгач, Аи-91 деб пуллашга ўтишган. Буларнинг яна бир қитмирлиги бор. Эътибор берсангиз, бензин заправкада бензин тугача ҳам ўша бензин заправка олдида туриб, баклашкада бензин сотувчиларда истаганингизча бензин топилади. Қизиқ, жудаям қизиқ. Қандай қилиб, бензин заправкада бўлмаган бензин, одамларнинг, олди-сотди қилувчиларнинг қўлида бор? Заправкалар арзон бензинларини шу усулда қиммат сотишни йўлга қўйгани учун. Буни тартибга олиш керак, — дейди Қашқадарё вилоятининг Қарши шаҳрида яшовчи ҳайдовчилардан бири.

«Ўзбекнефтгаз»га қарашли барча заправкаларда Аи-80 маркали бензин етарли. Аммо арзон ва доим бор бўлгани боис заправкаларимизда доимий навбатлар бор. Бироқ тугаб қолиш ҳолатлари йўқ», — дейди «Ўзбекнефтгаз» АЖ ахборот хизмати раҳбари.

Энергетика вазирлиги махсус ишчи гуруҳ АЁҚШлар орқали истеъмолчиларга етказиб берилаётган автобензинларнинг тўғри сотилиши, уларнинг сифати ва миқдор доимий назорат қилиб борилаётганини маълум қилди.

Хусусан, ой бошидан ўртача кунлик 7137 тоннадан автобензин биржа савдолари орқали сотувга қўйиб борилди. Шунингдек, «Ўзбекнефтгаз» АЖга қарашли барча автомобилларга ёқилғи қуйиш шохобчаларида Аи-80 маркали автобензиннинг 1 литри 5700 сўмдан сотилмоқда. Ўрганишлар давомида республика бўйича 109 та тадбиркорлик субъектларига тегишли хусусий АЁҚШларда бир қатор қоидабузарликларга йўл қўйилганлиги (нархни асоссиз равишда ошириб сотиш, камомадга йўл қўйиш, сифатсиз маҳсулот тарқатиш, кам қуйиш ва бошқа ҳолатлар) аниқланди. Жумладан, Андижон вилоятида 4 та, Бухоро вилоятида 8 та, Жиззах вилоятида 4 та, Қашқадарё вилоятида 19 та, Қорақалпоғистон Республикасида 5 та, Наманган вилоятида 4 та, Самарқанд вилоятида 26 та, Сурхондарё вилоятида 1 та, Тошкент вилоятида 5 та, Тошкент шаҳрида 7 та, Фарғона вилоятида 22 та ҳамда Хоразм вилоятида 4 тани ташкил қилади. Мисол учун, Андижон вилояти Избоскан туманида жойлашган «Равон оил техсервис» МЧЖга қарашли АЁҚШда Аи-92 русумли автобензиннинг сифати бузилганлиги, Аи-80 русумли автобензин нархини ошириб сотилаётганлиги (7000 сўм); Қўрғонтепа туманида жойлашган «Буюк кургон» хусусий корхонасига қарашли АЁҚШда Аи-92 русумли автобензиннинг сифати бузилганлиги; Хўжаобод туманида жойлашган «Vodiy trans oil» МЧЖга қарашли АЁҚШда Аи-80 русумли автобензин нархини ошириб сотилаётганлиги (7 000 сўм) ва Аи-92 русумли автобензин сифати бузилганлиги аниқланди, — дейилади масъуллар маълумотида.

«Дарё» бошқа вилоятлардаги ҳолатларни ҳам ўрганишда давом этади.