Hindiston AQSH va Yevropa ittifoqi bosimi ostida Rossiya neft importini to‘xtatadigan bo‘lsa, mamlakat yiliga 9–11 milliard dollar atrofida iqtisodiy zarar ko‘rishi mumkin. Bu haqda Kpler tahlil markazi hisobotiga tayanib, The Economic Times xabar berdi.
Hisobotda aytilishicha, Hindiston hozirda kuniga o‘rtacha 1,8 million barrel Rossiya neftini import qilib, har barrel uchun o‘rtacha 5 dollarlik chegirma olmoqda. Agar bu savdo tugatilsa, mamlakatning umumiy import xarajatlari yillik hisobda milliardlab dollarga oshishi mumkin. Bundan tashqari, global bozorda Rossiya yonilg‘isining kamayishi fonida narxlar ko‘tarilishi ehtimoli ham yuqori. Bu esa xarajatlarni yanada oshiradi.
Bugungi kunda Hindiston iste’mol qilayotgan neftning 32–40 foizi Rossiyaga to‘g‘ri keladi. Bu mamlakatga energiya importi xarajatlarini kamaytirish va ichki yonilg‘i narxlarini nazoratda ushlab turishga yordam bermoqda. Biroq endilikda Dehli AQSH va YI talablari bilan Rossiya bilan hamkorlik borasida kuchli bosimga duch kelgan.
Kpler markazining katta tahlilchisi Sumit Ritolia bu bosimni “ikki tomonlama hujum” deb atagan. Unga ko‘ra, bu choralar Hindistonning neft xarididagi imkoniyatlarini keskin cheklab, xarajatlarda katta noaniqlik tug‘diradi. Rossiya neftini to‘liq boshqa manbalar bilan almashtirish logistika nuqtayi nazaridan murakkab va iqtisodiy jihatdan ham foydasiz.
“Qog‘ozda bu mumkindek, ammo amalda bu juda murakkab”, deya ta’kidlagan Ritolia.
Ayni paytda, AQSH prezidenti Donald Tramp 1-avgustdan boshlab Hindistondan keltiriladigan mahsulotlarga 25 foizli boj joriy qilishini e’lon qilgan. U bunga Hindiston tomonidan yuqori tariflar, savdo to‘siqlari va Rossiya bilan energetika va mudofaa sohasidagi hamkorlikni sabab qilib ko‘rsatgan.
Bloomberg manbalariga ko‘ra, Hindiston hukumati davlatga qarashli neft kompaniyalariga Rossiyadan neft xarid qilishni to‘xtatish bo‘yicha rasmiy ko‘rsatma bermagan. Xususan, davlat va xususiy neftni qayta ishlash zavodlari hali ham mustaqil ravishda, tijorat asosida xarid qilish huquqiga ega. Shunga qaramay, ular Rossiyadan tashqari manbalar orqali neft xarid qilish bo‘yicha rejalarni ishlab chiqishga topshiriq olgan.
Rossiyaning Hindistondagi elchisi Denis Alipovning aytishicha, Dehli Moskvaning neftidan manfaatdor.
“Rossiya neft va gazi sanksiyalar nishonida bo‘lmasa-da, ularni yetkazib berish va to‘lov qilishda sun’iy to‘siqlar yaratilmoqda. Shunga qaramay, yetkazish va hisob-kitob bo‘yicha alternativ yo‘llar izlanadi”, degan Alipov.
Rossiya tomonining fikricha, G‘arb mamlakatlari Rossiya energiya resurslaridan voz kechib katta xatoga yo‘l qo‘ygan. Ular baribir neft va gazni vositachilar orqali, lekin qimmatroq narxda sotib olishga majbur bo‘lmoqda.
Izoh (0)