Senatning 28-maydagi yalpi majlisida “Hayvonlarni identifikatsiya qilish, ro‘yxatga olish va kuzatish to‘g‘risida”gi qonun ko‘rib chiqilib, ma’qullandi.
Majlisda taʼkidlanishicha, so‘nggi yillarda mamlakatda chorvachilikni rivojlantirish, oziq-ovqat xavfsizligini taʼminlash va sohani davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashga alohida eʼtibor qaratilmoqda. Bundan tashqari, sohaga ishlab chiqarishning zamonaviy usullarini keng joriy etish orqali qo‘shilgan qiymat zanjirini yaratish, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va ilm-fan yutuqlaridan samarali foydalanish masalalari ham dolzarb ahamiyat kasb etmoqda.
Biroq hozirgi vaqtda hayvonlarni identifikatsiya qilish ishlari to‘laqonli amalga oshirilmayotgani ularda xavfli yuqumli kasalliklarga qarshi profilaktik emlash tadbirlarini o‘tkazish va epizootik barqarorlikni kafolatli saqlash imkoniyatini cheklamoqda. Shuningdek, identifikatsiya jarayonlari raqamlashtirilmagani, maʼlumotlar bazasi markazlashtirilmagani natijasida hayvonlarning aniq hisobini yuritishdagi muammolar ham saqlanib qolmoqda.
Mazkur qonunda Qishloq xo‘jaligi vazirligi huzuridagi Veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo‘mitasi hayvonlarni identifikatsiya qilish, ro‘yxatga olish va kuzatish sohasidagi vakolatli organ etib belgilanmoqda. Shuningdek, vakolatli davlat organi vakilining hamda hayvon egasining huquq va majburiyatlari aniq ko‘rsatib o‘tilmoqda. Hayvonlarni identifikatsiya qilish, ro‘yxatga olish va kuzatishga doir umumiy talablar hamda muddatlar belgilanmoqda.
Hayvonlarni identifikatsiya qilish, ro‘yxatga olish, kuzatish va hisobdan chiqarish bo‘yicha tadbirlarni tashkil etish, elektron axborot tizimini muvofiqlashtirish va real vaqt rejimida elektron axborot almashinuvini taʼminlash Hayvonlarni identifikatsiya qilish, ro‘yxatga olish va kuzatish markazining vakolati etib belgilanmoqda.
Senatorlar tomonidan taʼkidlanishicha, qonunning qabul qilinishi natijasida hayvonlarning hisobi, ularning nasli va sog‘ligi to‘g‘risidagi yagona elektron bazasi shakllanadi, shuningdek, hayvonlarning saqlanishi va harakatlari (migratsiyasi) tartibga solinadi hamda doimiy monitoring qilish tizimi yaratiladi.
Bundan tashqari, hayvonlarning xavfli yuqumli kasalliklarga to‘liq profilaktik emlanishiga erishiladi. Natijada hayvonlarning turli yuqumli kasalliklarga chalinishi va nobud bo‘lishi oldi olinadi. Respublikada epizootik va epidemik barqarorlik taʼminlanadi.
O‘zbekistonda hayvonlarni identifikatsiya qilish tizimi haqida
Bu chorva hayvonlarini ro‘yxatga olish, ularning harakatini nazorat qilish va sog‘liq holatini monitoring qilishga qaratilgan muhim tizimdir. Bu tizim qishloq xo‘jaligi sohasini raqamlashtirish, hayvon kasalliklarini erta aniqlash va ularni nazorat qilish, shuningdek, mahsulotlarning kelib chiqish manbasini aniqlash imkonini beradi. Soxta emlashlar, noqonuniy hayvon savdosi yoki boshqa noqonuniy holatlarni aniqlash osonlashadi.
Prezidentning 2020-yilda imzolangan “Raqamli O‘zbekiston — 2030” strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoniga ko‘ra, O‘zbekistonda barcha jonivorlar (yirik va mayda shoxli qoramollar, cho‘chqalar, otlar, eshaklar va tuyalar, shuningdek, kuchuk va mushuklar) bosqichma-bosqich identifikatsiya qilinib, yagona elektron axborot tizimiga kiritilishi belgilangan.
2023-yil avgustida “Chorvachilikda identifikatsiya qilish tizimi va naslchilik sohasini takomillashtirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi prezident qarori qabul qilindi. Qarorda Veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo‘mitasi huzurida davlat muassasasi shaklida Hayvonlarni identifikatsiya qilish, ro‘yxatga olish va kuzatish markazini tashkil etishga ruxsat berildi.
2024-yil sentyabrida Oliy Majlis Qonunchilik palatasida “Hayvonlarni identifikatsiya qilish, ro‘yxatga olish va kuzatish to‘g‘risida”gi qonun loyihasi birinchi o‘qishda ko‘rib chiqilib, qabul qilindi. 2025-yil fevralida esa uchinchi o‘qishda qabul qilinib, Senatga yuborilgandi.
Izoh (0)