O‘zbekiston Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksga “ogohlantirish” jazo chorasini kiritish va ijtimoiy xavfliligi kam bo‘lgan yo‘l harakati xavfsizligi bilan bog‘liq huquqbuzarliklar uchun ogohlantirish jazosini qo‘llashni nazarda tutuvchi o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilmoqda.
Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi O‘zLiDeP fraksiyasining 16-iyundagi yig‘ilishida shu masala muhokama qilindi. Yig‘ilishda mazkur hujjat orqali ma’muriy jazo choralari tizimini to‘liqlashtirish, huquqbuzarlikka to‘g‘ri va xolis yondashishga xizmat qiladigan normalarni kiritish taklif etilgani alohida ta’kidlandi.
Qonun loyihasida maxsus avtomatlashtirilgan foto va video qayd etish vositalari orqali qayd etilgan yo‘l harakati qoidalari buzilishlari uchun javobgar shaxs aniq tartibda belgilanmoqda. Shuningdek, huquqbuzarlik birinchi marta sodir etilgan bo‘lsa, ayrim holatlarda ma’muriy ogohlantirish chorasini qo‘llash imkoniyati yaratiladi. Bu esa huquqbuzarlik og‘ir bo‘lmagan hollarda fuqarolarga nisbatan yumshoqroq yondashish imkonini beradi.
“Milliy tiklanish” partiyasiga ko‘ra, gap ijtimoiy xavflilik darajasi past bo‘lgan huquqbuzarliklar haqida bormoqda. Jumladan, harakat vaqtida telefon yoki monitordan foydalanish, to‘xtash va to‘xtab turish qoidalarini buzish, majburiy sug‘urtaning yo‘qligi, shuningdek, piyodalar va yo‘l harakatining boshqa ishtirokchilari tomonidan sodir etilgan qoidabuzarliklar.
O‘zLiDeP fraksiyasi a’zolari, ayniqsa, jarimalarning belgilangan muddatda yuborilmasligi orqali fuqarolarga bir necha oy o‘tib javobgarlik yuklash holatlarini keskin tanqid qildi. Kodeksning 36-moddasiga kiritilayotgan o‘zgartirishlar aynan shunday holatlarni bartaraf etish, jarimalar qonuniy muddatda yuborilishini ta’minlashga xizmat qiladi.
Shuningdek, fraksiya yig‘ilishida ma’muriy jazolar turlariga “ma’muriy ogohlantirish”ni alohida tartib sifatida kiritish fuqarolar manfaati uchun to‘g‘ri va adolatli qadam ekani qayd etildi. Bu orqali fuqarolarning huquqiy ongi oshishi bilan birga, jazoning tarbiyaviy jihati ham kuchayadi.
Fraksiya a’zosi Ruslan Sobirov loyihaning ahamiyatiga to‘xtalar ekan, ushbu hujjat avtomobillardan foydalanishda aholiga qo‘shimcha qulayliklar yaratish, sohada fuqarolarni qiynab kelayotgan ayrim muammolarning bartaraf etilishiga qaratilganini qayd etib, uni qo‘llab-quvvatlash lozimligini bildirdi.
Yig‘ilishda fraksiya a’zolari loyiha qonunchilikni yanada takomillashtirishga xizmat qilishini ta’kidlab, uni konseptual jihatdan qo‘llab-quvvatladi hamda ko‘tarilgan fikr-mulohazalar asosida yanada maromiga yetkazish bo‘yicha takliflar berdi.
Huquqbuzarliklarning oldini olish maqsadida bir qator mamlakatlarda (Belarus, Latviya, Qozog‘iston, Rossiya, Germaniya, Italiya) ma’muriy jazoning alohida turi sifatida “ogohlantirish” instituti joriy qilingan. “Ogohlantirish” jismoniy va yuridik shaxslarning sog‘lig‘i, hayoti va mulkiga, atrof-muhitga zarar yetkazmaydigan huquqbuzarliklar uchun qo‘llanadi.
O‘zbekistonning Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksiga (23-modda) muvofiq ma’muriy huquqbuzarlik sodir etganlik uchun 7 turdagi ma’muriy jazo qo‘llanishi mumkin. Biroq ma’muriy jazo turi sifatida “ogohlantirish” qo‘llanmaydi. Shu sababli Strategik islohotlar agentligi 2024-yil iyulida Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksga ma’muriy jazoning alohida turi sifatida “ogohlantirish” institutini kiritishni taklif qilgandi.
Maʼmuriy jazolar tizimiga “maʼmuriy ogohlantirish” taʼsir chorasini kiritishni nazarda tutuvchi qonun loyihasi prezident topshirig‘iga muvofiq ishlab chiqildi. Ogohlantirish bir yil ichida faqat bir marotaba berilishi mumkin.
Izoh (0)