• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12621.29
    • RUB158.44
    • EUR14596.52
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +36°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Tutunsiz kelajak sari. Ilm-fan tamaki zararlarini qanday kamaytirmoqda?

    Chekish — insonni o‘ldiradi. Tamaki tutunidagi minglab zararli kimyoviy moddalar o‘pkalarni zaharlab, yurak-qon tomir tizimini shikastlab, oxir-oqibat insonni og‘ir kasalliklarga mahkum qiladi. Kimdir bu odat bilan yillar davomida yashashi mumkin, ammo shunisi aniqki, chekuvchilarning har uchinchisi o‘limga aynan shu odati tufayli erta yo‘liqadi. Shuning uchun ham chekmaslik — nafaqat sog‘lom hayot, balki uzoq umr, baxtli oila va erkin nafas olish uchun eng to‘g‘ri yo‘ldir.

    Ammo chekish qanchalik zarar ekanini juda yaxshi bilsa ham, bu zararli odatni tashlamaydigan insonlar oramizda juda ko‘p. Maqolada ilm-fan chekuvchilarning sog‘lig‘ini himoya qilish yo‘lida qanday innovatsiyalar joriy etayotgani haqida so‘z yuritiladi.

    «Agar chekmasangiz — hech qachon boshlamang. Agar chekayotgan bo‘lsangiz — tashlang. Agar tashlay olmasangiz — zararni kamaytiruvchi mahsulotlarga o‘ting». Shveysariyaning Nyoshatel shahrida dunyo tamaki sanoatining yetakchilaridan biri — Philip Morris International (PMI)ning an’anaviy Technovation tadbirida aynan shunday chaqiruv yangradi. Asosiy mavzu — insonlar uchun kamroq zararli nikotin mahsulotlariga o‘tish yo‘lidagi innovatsiyalar.

    Tadbirda “Daryo.uz” sayti muxbiri ham ishtirok etdi va ushbu sohada yuz berayotgan o‘zgarishlar bilan tanishdi.

    Tadbirda ishtirok etgan PMI ning ilmiy hamjamiyat bilan aloqalar bo‘yicha vitse-prezidenti, biometriya va epidemiologiya fanlari doktori Jizel Beyker kompaniyaning ilmiy yondashuvi, ilmiy asoslangan tamakini qizdirish tizimlari orqali chekuvchilar sog‘lig‘iga yetkazilayotgan zararlarni kamaytirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar haqida so‘zlab berdi.

    Uning ta’kidlashicha, PMI 10 yildan ortiq vaqt mobaynida tutunsiz texnologiyalarni rivojlantirmoqda va mingdan ortiq olim va muhandislarni jalb qilgan holda, ishlanmalar va tijoratlashtirishga 14 milliard dollardan ortiq mablag‘ sarflagan.

    «Biz ko‘p yillik ilmiy tadqiqotlarga tayanamiz. Albatta, uzoq muddatli ta’sirni o‘rganish uchun yana vaqt kerak, chunki yurak-qon tomir yoki o‘pka kasalliklari bir kunda yoki bir yilda paydo bo‘lmaydi. Ammo shunga qaramay, klinik natijalar quvonarli: sigaretadan tamaki qizdirish tizimlari mahsulotlariga o‘tganlarning 9 ta ehtimoliy zarar biomarkerlari ancha yaxshilangan. Ular hatto chekishni umuman tashlaganlarnikiga yaqin. AQSHning FDA tashkiloti (Oziq-ovqat va tibbiyot mahsulotlari sifatini nazorat qilish boshqarmasi) ham tamaki qizdirish tizimlari mahsulotlarga o‘tish sigareta bilan bog‘liq kasalliklar va o‘lim xavfini sezilarli darajada kamaytiradi, degan xulosaga kelgan», — dedi Bayker.

    «Nikotinning o‘zi saratonga olib kelmaydi»

    Jizel Beyker nikotin haqidagi keng tarqalgan afsonalarga ham to‘xtaldi:

    «Hammamiz yaxshi bilamiz: odamlarning eng katta qo‘rquvi — saraton. Lekin ilm-fan shuni ko‘rsatmoqdaki, saratonni nikotinning o‘zi emas, balki tamaki yonish jarayonida hosil bo‘ladigan minglab zararli kimyoviy moddalar keltirib chiqaradi. Nikotin miyada turli jarayonlarni hosil qiladi: qon bosimini ko‘tarishi va yurak urishini tezlashtirishi mumkin. Ammo nikotin ta’siri tugagach, qon bosimi va yurak urishi o‘z holiga qaytadi. Biz hech qachon nikotin xavfsiz, deb aytmaymiz, lekin u saratonning bevosita sababchisi emas».

    «Aslida, nikotin ko‘proq kayfiyatni ko‘tarish, diqqatni oshirish, xotirani yorqinlashtirishga ta’sir qiladi. Shu sababli ko‘pchilik undan voz kechishga qiynaladi».

    «Chekishni hamma tashlashini istaymiz»

    «Inson salomatligi shunchalik muhim bo‘lsa, kompaniya nima uchun nikotinli mahsulotlar ishlab chiqarishda davom etyapti?» degan savol tug‘ilishi tabiiy. Jizel Beyker bu kabi savollarga shunday javob qaytaradi:

    «Epidemiolog sifatida men uchun eng yaxshi ssenariy — butun dunyoda hech kim chekishni istamaydigan va sigaretadan voz kechadigan dunyo. Ammo ularning inson hayotiga zarari haqidagi 70 yillik ta’kidlashlarga qaramay, odamlar chekishda davom etyapti. Milliarddan ziyod odamlar chekadi. Buni ular nikotindan ma’lum bir ruhiy-hissiy natija olgani uchun ham davom ettirishyapti».

    Mutaxassislarga ko‘ra, tamaki qizdirish tizimlari mahsulotlari odamlarga nikotinni zarari kamaytirilgan holda qabul qilish imkonini beradi. Masalan, Shvetsiyada katta yoshdagi aholining har to‘rtdan biri nikotin iste’mol qilishda davom etayotgan bo‘lsa-da, sigaretadan voz kechish orqali ularning o‘lim va kasallik ko‘rsatkichlari Yevropa Ittifoqiga nisbatan deyarli ikki barobar kam.

    Tadbir yana bir bor tamaki qizdirish tizimlari shunchaki mahsulot emas, balki inson salomatligiga zararni kamaytirishga bo‘lgan yondashuvning muhim elementi ekanini namoyon qildi. Ilmiy asoslangan yondashuvlar orqali insoniyat kelajakda sigareta natijasida yuzaga keluvchi kasalliklar sonini ancha kamaytirishi mumkin.

    5 avgust, 11:24   Izoh (0)   285
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #tamaki#sigareta#zarar

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Toshkent Farmatsevtika Instituti — Farmatsiya sohasida xalqaro darajadagi sifatli ta’lim


    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    BI Group biznes-toifa xonadon yutuqli o‘yini:Toshkentdagi mavsumning asosiy tadbiri qanday o‘tdi


    Chery O‘zbekistonda sotuvlar bo‘yicha mutlaq rekord o‘rnatmoqda


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    BYD rasmiy dileri Beni Motors Samarqandda BYD Sealion 7 flagman krossoverini taqdim qildi


    Hayot Bank “Yashil yurak” nomli keng ko‘lamli ekologik tashabbusni e’lon qildi. Avgust oyidan boshlab O‘zbekiston bo‘ylab Hayot Bankning har bir yangi omonatchisi uchun bitta daraxt ekiladi


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    Ellipse International School – farzandingiz kelajagi boshlanadigan joy!

     

    Tavsiya etamiz

    Pora, neft va terrorchilik: nega Qatar amiri shov-shuvlar markazidan tushmayapti?

    5 avgust, 11:20

    Trampning Falastinga nisbatan noxolis siyosati: AQSH YUNESKO a’zoligidan nega chiqyapti?

    2 avgust, 18:35

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Shavkat Mirziyoyev Turkmanistonning “Hamkorlikni rivojlantirishga qo‘shgan hissasi uchun” ordeni bilan mukofotlandi

    O‘zbekiston | 5 avgust, 13:14

    Londonda 10 mln dollarlik Samsung telefonlari o‘g‘irlab ketildi

    Dunyo | 5 avgust, 13:10

    O‘zbekistonda “yashil” elektr energiyasi ishlab chiqarish bo‘yicha oylik rekord yangilandi

    O‘zbekiston | 5 avgust, 12:56

    Rossiya armiyasi Xarkovdagi vokzalga hujum qildi (video)

    Dunyo | 5 avgust, 12:39

    Shavkat Mirziyoyev Markaziy Osiyo davlatlari rahbari maslahat uchrashuviga tayyorgarlikka doir maxsus tadbirda qatnashdi

    O‘zbekiston | 5 avgust, 12:31

    BI Group biznes-toifa xonadon yutuqli o‘yini:Toshkentdagi mavsumning asosiy tadbiri qanday o‘tdi

    Reklama | 5 avgust, 10:30

    “Aeroportda yolg‘iz”: Ispaniyada ota-ona 10 yoshli o‘g‘lini aeroportda qoldirib ketdi

    Dunyo | 5 avgust, 12:27

    Gollivud yulduzi Mark Ruffalo yana Xalk roliga qaytadi

    Kino | 5 avgust, 12:22

    Habib Nurmagomedov so‘nggi 100 yillikning eng buyuk sportchisi kim ekanini aytdi

    Sport | 5 avgust, 12:16
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.