• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12524.89
    • RUB156.54
    • EUR14456.23
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +34°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Nega Shveysariya Yevropadagi eng zabt etib bo‘lmas mamlakat hisoblanadi?

    Yevropa davlatlari ichida faqat Shveysariya haqiqiy qal’a hisoblanadi. Bu kichik Alp tog‘laridagi mamlakat, tinchliksevar obro‘siga qaramay, tabiiy, harbiy va madaniy omillarni o‘zida mujassam etgan bo‘lib, uni tashqi bosqinlar oldida deyarli yengilmas qiladi. Nega Shveysariyani Yevropaning eng zabt etib bo‘lmaydigan davlati deb atashadi va nima uchun uni egallash deyarli imkonsiz?

    Foto: ru.wikipediya.org

    Shveysariyaning yuragi bu ulkan Alp tog‘lari bo‘lib, ular har qanday dushmanga qarshi tabiiy qalqon vazifasini bajaradi. Yuqori tog‘ tizmalari, chuqur jarliklar va tor dovonlar yurish qilayotgan harbiy kuchlar uchun yengib bo‘lmas to‘siqlarni yaratadi. Sen Gotard kabi asosiy yo‘llar osonlik bilan nazorat qilinadi. Tog‘lardagi iqlim, o‘zgaruvchan ob-havo va qor ko‘chkilari maxsus tayyorgarliksiz qo‘shinlar uchun katta xavf tug‘diradi, oziq-ovqat va boshpana kabi resurslar esa cheklangan bo‘lib, uzoq davom etuvchi harbiy yurishlarni deyarli imkonsiz qiladi. Alp tog‘lari Shveysariyani tabiiy labirintga aylantiradi, bunda doimiy ustunlik himoyachilar tomonida bo‘ladi.

    Foto: commons.wikimedia.org

    Biroq Shveysariyani zabt etib bo‘lmas qiladigan jihat faqat tabiiy sharoit emas. Bu mamlakat 1815-yilda Vena kongressida mustahkamlangan “qurolli betaraflik” doktrinasiga amal qiladi. Betaraflik zaiflik degani emas. Har bir erkak 19 yoshdan 34 yoshgacha harbiy xizmatni o‘tashi shart va ular zaxirada qoladi. Bu esa katta armiyani tez safarbar qilish imkonini beradi. Mamlakat burchaklarida yerosti bunkerlar, tunnellar va qal’alar mavjud. Ko‘plab ko‘priklar, yo‘llar va tunnellar minalashtirilgan bo‘lib, bosqin bo‘lsa portlatib yuborilishi mumkin. Sovuq urush davrida Shveysariya har bir fuqaro sig‘ishi mumkin bo‘lgan bunkerlarga ega tizimni saqlagan. Katta harbiy bazalar o‘rniga mamlakat markazlashmagan mudofaa tizimiga tayanadi, bu esa dushman uchun hal qiluvchi zarba berishni juda qiyinlashtiradi. Shveysariya armiyasi hujum uchun emas, balki mukammal darajadagi himoya uchun mo‘ljallangan.

    Shveysariyani himoyalovchi yana bir muhim omil bu milliy ruhdir. Shveysariyaliklar o‘z mustaqilligidan faxrlanadi va uni oxirigacha himoya qilishga tayyor. Shveysariyaning milliy qahramoni bo‘lgan Vilgelm Tell haqidagi afsona, ozodlik uchun kurash ramzi bo‘lib, hanuzgacha xalqni ruhlantiradi. Shveysariyada nemis, fransuz, italyan va reto-romans tillari mavjud bo‘lishiga qaramay, fuqarolar o‘z mamlakatini saqlab qolish maqsadida birlashgan. Har bir fuqaro omon qolish va qarshilik ko‘rsatish asoslariga o‘rgatilgan, ko‘pchilikning uyida esa xizmatdan keyin berilgan qurollar saqlanadi. Bundan tashqari, Shveysariyada bosqinchilarni jalb qiladigan katta tabiiy boyliklar yo‘q, bu esa uni iqtisodiy jihatdan ham zabt etishga arzimas holga keltiradi.

    Foto: commons.wikimedia.org

    Tarix Shveysariyaning yengilmasligini tasdiqlaydi. Hatto Napoleon ham bu mamlakatni egallash o‘rniga undan aylanib o‘tishni yoki ittifoq tuzishni afzal ko‘rgan. Ikkinchi jahon urushi davrida natsistlar Germaniyasi Shveysariyaga “Tannenbaum operatsiyasi” deb nomlangan bosqinni rejalashtirgan edi, biroq buning bahosi haddan tashqari baland bo‘lishini tushunib, bu fikrdan voz kechgan. Shveysariya Yevropadagi bosqindan omon qolgan kam sonli davlatlardan biri bo‘ldi. Bugungi kunda ham u mudofaa qobiliyatini saqlab qolmoqda va zamonaviy texnologiyalarga sarmoya kiritmoqda. Shu bilan birga, betaraflik tamoyili o‘zgarmasligicha qolmoqda. Shveysariya NATO kabi harbiy bloklarga a’zo emas, ammo boshqa davlatlar bilan gumanitar va tinchlikparvarlik missiyalarida faol hamkorlik qiladi.

    Foto: commons.wikimedia.org

    Shveysariya oddiy davlat emas, balki puxta o‘ylangan mudofaa tizimidir. Bu tizimda hamma narsa — Alp tog‘laridan tortib fuqarolargacha — mustaqillikni himoya qilishga xizmat qiladi. Bosqin qilishga urinishlar tog‘li va o‘ta murakkab hudud, puxta tayyorlangan armiya hamda xalq qarshiligi, asosiy infratuzilmaning yo‘q qilinishi va iqtisodiy foydaning yo‘qligi sababli muvaffaqiyatsizlikka uchraydi.

    Yevropada chegaralar ko‘p marotaba o‘zgargan bo‘lsa-da, Shveysariya ozodlikning mustahkam qal’asi bo‘lib qolmoqda.

    24 iyun, 16:27   Izoh (0)   1646
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #Shveysariya#Yevropa#xavfsiz#mamlakat#hujum

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonda 2020-yilga qadar yengil sanoat sohasida 1 mlrd dollarlik 60 loyiha amalga oshiriladi

    16.09.2016, 23:40

    Toshkent shahrida Yevropa tillari kuni nishonlanadi

    29.09.2016, 22:34

    Donald Tusk va Jan-Klod Yunker Shavkat Mirziyoyevni O‘zbekiston Prezidenti etib saylangani munosabati bilan tabrikladi

    16.12.2016, 21:06

    Yevropa Ligasi guruh bosqichiga qur’a tashlandi

    30.08.2019, 16:56

    Yevropa va AQSh fermalari stressni kamaytirish uchun sigirlarni quchoqlashni taklif qilmoqda. Aftidan, bu holat mollarga ham yoqdi (video)

    24.10.2020, 08:45

    Yevro—2020. Raqamlar so‘zlaganda: 17 yoshli “bolakay”lardan 38 yoshli “amaki”largacha

    11.06.2021, 12:01

    Yevropa Ittifoqi Rossiyaga qarshi sanksiyalarning 7-paketini muhokama qilmoqda

    10.08.2022, 17:55

    Elektr energiyasi narxi eng yuqori davlatlar ma’lum bo‘ldi

    16.11.2022, 23:00

    Yevropaning qator davlatlari Istanbuldagi konsulligini yopdi. Turkiya to‘qqizta davlat elchisini TIVga chaqirtirdi

    03.02.2023, 17:05

     O‘zbekiston non narxi eng arzon 5 mamlakat qatoriga kirdi

    02.03.2023, 12:43

    BAAning eng yirik banklaridan biri rossiyaliklarning investitsiya hisoblarini bloklashni boshladi

    14.04.2023, 18:17

    Techstars Startup Weekend xalqaro dasturining bosqichi Qarshida bo‘lib o‘tdi

    06.11.2023, 18:00

    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” mukofotlar yig‘imi ikki baravarga oshdi

    09.11.2023, 16:30

    O‘zbekiston delegatsiyasi xalqaro anjumanda ishtirok etmoqda

    07.03.2024, 18:00

    Imlo bo‘yicha ko‘rsatma berayotganlar diqqatiga: o‘zbekchaga tayaning 

    31.07.2024, 20:44

    Dunyodagi eng qimmat 6 ta retro avtomobil

    28.08.2024, 15:49

    Shaxsiy suvosti kemasi va “Uyda yolg‘iz 2” filmidagi xona: dunyodagi eng qimmat mehmonxonalar qanday ko‘rinishda? (foto)

    09.11.2024, 07:39

    Professional qurilish uchun professional sement ishlab chiqaruvchi Akkermann zavodi xalqaro forumga mezbonlik qildi

    20.11.2024, 19:38

    O‘zbekistonning jahon bozoridagi o‘rni: muammo va imkoniyatlar

    13.12.2024, 22:52

    Central Asian University 2025–2026 o‘quv yili uchun bakalavriat dasturiga hujjatlar qabuli davom etmoqda 

    11 aprel, 15:00
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    Ellipse International School – farzandingiz kelajagi boshlanadigan joy!


    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda


    Avgust sovg‘alari: Centrum Air 155 ta aviachiptani tortiq qiladi!


    BI Group biznes-toifa xonadon yutuqli o‘yini:Toshkentdagi mavsumning asosiy tadbiri qanday o‘tdi


    30-iyul kuni Toshkentda BYD innovatsion mobil moduli o‘z faoliyatini boshladi


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    Hayot Bank “Yashil yurak” nomli keng ko‘lamli ekologik tashabbusni e’lon qildi. Avgust oyidan boshlab O‘zbekiston bo‘ylab Hayot Bankning har bir yangi omonatchisi uchun bitta daraxt ekiladi


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    Oliy ta’lim yetakchilari Toshkentda birinchi QS Eurasia Forum’da birlashadi


    Toshkent Farmatsevtika Instituti — Farmatsiya sohasida xalqaro darajadagi sifatli ta’lim


    Chery O‘zbekistonda sotuvlar bo‘yicha mutlaq rekord o‘rnatmoqda


    BYD rasmiy dileri Beni Motors Samarqandda BYD Sealion 7 flagman krossoverini taqdim qildi

     

    Tavsiya etamiz

    Pora, neft va terrorchilik: nega Qatar amiri shov-shuvlar markazidan tushmayapti?

    5 avgust, 11:20

    Trampning Falastinga nisbatan noxolis siyosati: AQSH YUNESKO a’zoligidan nega chiqyapti?

    2 avgust, 18:35

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Qo‘qonda “parkovka” talashib janjal ko‘targanlarga chora ko‘rildi

    O‘zbekiston | 6 avgust, 19:30

    30-iyul kuni Toshkentda BYD innovatsion mobil moduli o‘z faoliyatini boshladi

    Reklama | 6 avgust, 19:30

    Angliyada qarg‘a singan qanotini davolagan veterinarga qaytib keldi

    Dunyo | 6 avgust, 19:17

    Dunyodagi chaqaloqlarning 52 foizi ona suti bilan oziqlanmasligi ma’lum qilindi

    O‘zbekiston | 6 avgust, 18:57

    Yoz bizni “aldaydi”: yozgi depressiya haqida eshitganmisiz?

    Maslahatlar | 6 avgust, 18:45

    Tramp 2028-yilgi saylovlarda o‘zining ehtimoliy vorisini e’lon qildi

    Dunyo | 6 avgust, 18:36

    Banklarda mikroqarz foizi oshib, avtokredit stavkasi pasaydi

    Iqtisodiyot | 6 avgust, 18:25

    Dunyodagi eng xushbichim odamlar qaysi mamlakatlarda yashaydi va buning sababi nima?

    Salomatlik | 6 avgust, 18:20
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.