Avstraliya kutubxonalarida deyarli tirik mushuklardan ajratib bo‘lmaydigan yumshoq robot mushuklar paydo bo‘ldi. Ularning allergiya qo‘zg‘atmaydigan mo‘ynasi, silikon panjalari, yaltirab turadigan ko‘zlari va hattoki yurak urishini eslatuvchi maxsus funksiyasi bor. Ular gap-so‘zga ovoz bilan javob qaytaradi, tegilsa, harakatlanadi va miyovlaydi. Bu noodatiy qurilmalar allaqachon bolalar va keksalar qalbini zabt etmoqda.
Springvud shahridagi kutubxona ishchilar polga maxsus qutichani qo‘yganda, bolalar doim hayratda qoladi. Qutidan haqiqiy mushukka o‘xshagan jonzotlar chiqqanda ularning kulgisi butun kutubxonaga taraladi. Bolalardan biri mo‘ynali robotlarni “dunyodagi eng kulgili narsa” deb atagan.
Keksalar uchun esa kutubxonaga kelish — yolg‘izlikdan chalg‘ishning bir yo‘li. Yangi mo‘ynali mehmonlar qariyalar uchun shunchaki ko‘ngilochar gadjet emas, balki dam olish, suhbat qurish uchun do‘stga aylangan. Xodimlarning aytishicha, ko‘plab insonlar sun’iy intellektli mushuklar bilan qiziqib muloqot qiladi, ularga savollar berishadi.
Bunday robotlar maxsus konferensiyadan keyin mahalliy kutubxonalarga kelib tushdi. Kengash vakillari ushbu qurilmalar hissiy jihatdan qanday yordam berishi mumkinligini ko‘rishdi va o‘zlarida sinab ko‘rishga qaror qilishdi. Ishlab chiqaruvchi Xitoyning Elephant Robotics kompaniyasi bo‘lib, u haqiqiy mushuk yoki itlarga g‘amxo‘rlik qilish imkoniyatiga ega bo‘lmagan yolg‘iz odamlar va qariyalar uchun shunga o‘xshash uy hayvonlarini ishlab chiqaradi. Robotlarda allergiya keltirib chiqaradigan jun yo‘q, ularni ovqatlantirish yoki sayr qildirish shart emas. Asosiysi, robotlar o‘zlarini haqiqiy uy hayvonlari kabi tutishadi.
Shuningdek, robot hayvonlar so‘zlashishda qiynalayotgan bolalar uchun ham foydali bo‘lishi mumkin. Psixologlar aytishicha, robot hayvonlar bolalarning muloqotga ochilishga, e’tibor va qo‘llab-quvvatlashni his qilishga yordam beradi. Boshqa mamlakatlarda ham bu yoqimli qurilmalarni davolashda qo‘llash holatlari kuzatilmoqda. Masalan, AQSHda Jenni laqabli elektron kuchukchaga talab katta. Ayniqsa demensiyaga chalingan insonlar uni juda yaxshi ko‘rib qolgan.
Avstraliyada boshlangan tajriba shuni ko‘rsatdiki, bunday sun’iy yordamchilar turli yoshdagi insonlarning ijtimoiy va emotsional ehtiyojlarini qondirishda samarali bo‘lishi mumkin. Kelajakda ular nafaqat kutubxonalarda, balki maktablar, qariyalar uyi va hatto tibbiyot muassasalarida ham keng qo‘llanishi mumkin.
Izoh (0)