Ko‘pchilik multfilmlar oddiy, ammo haqiqiy va samimiy quvonch keltirgan davrlarni iliqlik bilan xotirlaydi. Ular adolat, mehr-shafqat va do‘stlikni o‘rgatardi. Bugungi kunda ko‘pgina eski multfilmlar unutila boshladi. Quyida yana bir bor ko‘rishga arzigulik multfilmlar ro‘yxatini tayyorladik, zero bular animatsiyaning haqiqiy durdonalaridir.
“Yong‘oq novdasi”
1955-yilda rumin yozuvchisi Kelin Gruining ertagi asosida yaratilgan “Yong‘oq novdasi” multfilmi ekranlarga chiqdi. Rejissyor Ivan Aksenchuk qahramonlarning o‘ziga xos muhiti va xarakterini katta mehr va e’tibor bilan tasvirlagan.
“Yong‘oq novdasi” — bu o‘zaro yordam, mehribonlik va jasorat haqidagi hikoya. Bu multfilm o‘sha davr animatsiyasining eng yuksak namunalaridan biri sanaladi. 1955-yilda Venetsiyada bo‘lib o‘tgan VII Xalqaro bolalar va o‘smirlar festivalida faxriy yorliq bilan taqdirlangan edi.
“Emlashdan qo‘rqqan begemot haqida”
1966-yilda rejissyor Leonid Amalrik tomonidan yaratilgan “Emlashdan qo‘rqadigan begemot haqida” multfilmi ekranlarga chiqdi. Multfilm chex yozuvchisi Milosh Matsourek hikoyasi asosida suratga olingan. O‘sha davr multfilmlari uchun nafaqat tasvirlar va qahramonlarning jozibadorligi, balki hikoyaning mohiyatiga singdirilgan ma’no va ibratli g‘oya ham muhim edi. Begemotga Mixail Yanshin ovoz bergan. Multfilmda shuningdek, Georgiy Millyar va Georgiy Vitsinning ovozlarini ham eshitish mumkin.
“Emlashdan qo‘rqadigan begemot haqida” bu — ba’zida o‘z manfaatingiz uchun o‘zingizni majbur qilishingiz va qo‘rquvni yengishingiz kerakligi haqidagi ibratli hikoya.
“Katta Quloq”
Mixail Shelexov ssenariysi va Yuriy Butirin rejissyorligi ostida 1989-yilda yaratilgan “Katta Quloq” nomli 10 daqiqalik multfilm.
Bu multfilm mehribonlik, o‘zaro yordam va go‘zallikni uzoqdan emas, balki yonimizdagi narsalarda ko‘ra bilish qobiliyati haqidagi ibratli hikoyani tasvirlaydi.
“Yo‘qolgan yorliq”
1945-yilda “Soyuzmultfilm” studiyasining birinchi to‘liq metrajli multfilmi — “Yo‘qolgan yorliq” ekranga chiqdi. Bu asar opa-singil Brumberglarning ham dastlabki yirik ishi edi. Multfilm Nikolay Vasilevich Gogolning shu nomdagi qissasi asosida yaratilgan.
“Orol”
Xitrukning eng jiddiy animatsion asarlaridan biri 1973-yilda ekranlarga chiqqan to‘qqiz daqiqalik “Orol” multfilmidir. Minimalistik uslubda yaratilgan bu animatsiya kimsasiz orolga tushib qolgan inson haqida.
“Orol” nafaqat befarqlik haqidagi masal, balki insonning jamiyatdagi o‘rni to‘g‘risidagi chuqur mushohada ham bo‘lib, bugungi kunda ham o‘z dolzarbligini yo‘qotmagan. Xitrukning bu asari ko‘plab mukofotlarga sazovor bo‘lgan, jumladan, 1974-yilgi Kann kinofestivalida eng yaxshi qisqa metrajli film uchun “Oltin palma” mukofotini qo‘lga kiritgan.
“Film, film, film”
“Film, film, film” deb nomlangan sodda, ammo ma’noli multfilm 1968-yilda ekranlarga chiqdi. Bu multfilm filmlar qanday yaratilishiga nisbatan o‘ziga xos hajviya bo‘lib, butun kino ishlab chiqarishning ichki “oshxonasi”ni zukkolik bilan ochib beradi. Xitrukning butun iste’dodi ushbu asarda to‘liq namoyon bo‘lgan. Tashqi soddalik va minimalistik uslubga qaramay, multfilmdagi har bir qahramon yorqin va esda qolarli tarzda yaratilgan.
Samimiy va hazil-mutoyibali ohangda, multfilm ssenariy yozilishidan tortib premyeragacha bo‘lgan jarayonda badiiy filmlar aslida qanday yaratilishini hayratlanarli darajada aniq tasvirlaydi.
1973-yilda ushbu multfilm Kolombo xalqaro kinofestivalida eng yaxshi qisqa metrajli film mukofotini qo‘lga kiritadi.
“Ko‘ksoqol”
Vladimir Samsonov va Arkadiy Arkanov tomonidan suratga olingan “Ko‘ksoqol” nomli kattalar uchun mo‘ljallangan multfilm 1979-yilda ekranlarga chiqdi. Multfilm “Ko‘ksoqol” laqabli gersog Jil de Re haqidagi afsonaga asoslangan.
Ushbu multfilm tanqidiy fikrlashni o‘rgatadi. U har qanday hikoyani ko‘r-ko‘rona qabul qilmaslikka, faktlarni taqqoslashga va har ikki tomonning fikrini tinglab ko‘rishga undaydi. Eng muhimi, bir-birimizga nisbatan ehtiyotkorroq va g‘amxo‘rroq bo‘lishni o‘rgatadi.
“Qo‘lqopcha”
1967-yilda rejissyor Roman Kachanov tomonidan eng ta’sirli va samimiy multfilmlardan biri “Qo‘lqopcha” yaratildi.
Bu o‘n daqiqalik qisqa hikoyada hech kim bir og‘iz ham so‘z aytmaydi, kayfiyatni faqat yoqimli fon musiqasi belgilaydi. Biroq multfilm so‘zsiz ham tushunarli, chunki u his-tuyg‘ular tilida so‘zlaydi. Bu film ko‘pchilikni o‘yga toldiradi. U bolaning hech qachon xiyonat qilmaydigan va doimo yonida bo‘ladigan do‘stga bo‘lgan ehtiyojiga bag‘ishlangan.
Izoh (0)