Odatda turk seriallari ko‘pchilik tomonidan baxtli yakunga ega bo‘lgan ertaklar sifatida qabul qilinardi. Biroq so‘nggi oylarda dizi olamida paydo bo‘lgan yangi urf tomoshabinlarni xavotirga sola boshladi. Chunki endi ssenariyga ko‘ra, butun syujetning asosini tashkil etgan bosh qahramonlar tobora ko‘proq halok bo‘lmoqda.
Bosh qahramonning halok bo‘lishi syujetni kutilmagan tarzda rivojlanishiga yordam beradi
“Sevgi iztirobi” serialidagi Kamolning o‘limini film oxirigacha hech kim kutmagan edi. Xuddi “Qizil sharbat” serialidagi Zeynab, Jivan, Pembening halok bo‘lishi kabi. To‘g‘ri, mish-mishlar yurgan, ammo barcha voqealar boshqacha yakun topishiga umid qilgan. Axir, ular endi baxtga erishgan edilar-ku, nahotki hamma narsa shunday tugasa?
Odatda bunday g‘alati burilishlar “vau” effektiga erishishga yordam beradi, chunki reytinglar bir zumda ko‘tarila boshlaydi. Keyin pasayishi mumkin, ammo bu mayda-chuyda gap. Agar qiziqishni oshirib, qahramonni doim hayot va o‘lim chegarasida qo‘yib, tomoshabinlar muntazam hayajonda ushlab turilsa, serialni imkon qadar uzoq vaqt davomida yuqori o‘rinlarda ushlab turish mumkin.
Fojiali yakun har doim baxtli yakundan ko‘ra ko‘proq xotirada qoladi
“Sevgi iztirobi” serialining yakunidagi halokat portlashini hatto turk serialini ko‘rmaganlar ham eslab qolishgan. Buning sababi shundaki, hech qachon duch kelishni istamaydigan shafqatsiz syujet burilishlari xotirada abadiy muhrlanib qoladi.
Agar Kamol va Nihon birga baxtli bo‘lib, serial yakunida qizning yana bir farzandga homilador ekanligini ko‘rsatishganda, yaxshi bo‘lardi, lekin... oddiy va siyqasi chiqqan bo‘lardi. Ammo uning sevgilisi Nihonni Amirdan butunlay va abadiy qutqarish uchun o‘zini qurbon qilgani — tomoshabinlarning ham qalbini, ham ruhini jarohatlaydigan hodisa.
To‘g‘ri, bu yerda o‘ziga xos “xavflar” ham mavjud. Agar dramatik burilish loyihaning oxiriga qoldirilsa, tomoshabinlar u haqida uzoq vaqt gapirib, xotirlashadi, hatto yaxshi so‘zlar bilan bo‘lmasa ham. Ammo ssenariy mualliflari hikoya davomida personajlardan “qutulishsa”, unda ikki xil holat yuzaga kelishi mumkin.
Birinchidan, muxlislarni sevimli qahramonning o‘lishi u tark etgan loyihani tez-tez tilga olish orqali uning muhokama darajasini oshirishga undaydi. Ikkinchisi esa tomoshabinlarning bir qismini shunchaki “chiqib ketish”ga va tomosha qilishdan voz kechishga olib kelishi mumkin, natijada serial potensial reklama beruvchilarni yo‘qotadi. Shunday qilib, bularning barchasi faqat prodyuserlik kompaniyasining tavakkaliga asoslanadi.
Bosh qahramonning vafoti tufayli loyihaning ishonarlilik darajasi oshadi
Realistik hikoyalar tomoshabinlarga serialga butunlay sho‘ng‘ish va uni qahramonlar bilan birga “yashash” imkonini beradi. Bu hozirgi kunda trend va modada bo‘lgani uchun turklar realizmga bo‘lgan intilishni yana bir bor ta’kidlashni aynan asosiy qahramonlarning o‘limi orqali ko‘rsatishga qaror qilganlari taajjublanarli emas: bu oddiy, samarali va tomoshabinni hayratga soladi.
Qahramonning vafoti e’tiborni boshqa personajlarga ko‘chirishga yordam beradi
“Qizil sharbat” serialida Sibel Tashchio‘g‘li ijro etgan Pembe ham shunday ayanchli taqdirga duchor bo‘lishi mumkin edi. Ssenariy mualliflarining aytishicha, uni serialdan chiqarib yuborishga sabab voqealar rivojining tugagani bo‘lgan, biroq Fotih, Nursem va Mustafoning onasidan qutulish boshqa qahramonlarga e’tiborni qaratish uchun zarur bo‘lgan bo‘lishi ehtimoli ham bor.
Chet el seriallarida bunday usul tez-tez qo‘llaniladi. Loyiha qahramonlarining ba’zi o‘limlari boshqa biror personajni rivojlantirish uchun zarur. “Qizil sharbat” serialida bu shaxs aslida Mustafo bo‘ldi, chunki uchinchi mavsum yakunida nihoyat Emrah Oltintopraqning personaji qanday bo‘lishi mumkinligini va uning aktyorlik mahorati qanchalik yuqori ekanligini ko‘rdik.
O‘lim syujetning butunlay o‘zgarishiga turtki bo‘ladi
Tajribalar shuni ko‘rsatadiki, turk seriali ssenariynavislarining xayoliga juda g‘alati g‘oyalar keladi va zamonaviy tendensiyalardan ortda qolmaslik istagi ularni tomoshabinlarning sevimli qahramonini o‘ldirishga majbur qilishi mumkin.
Albatta, ba’zan ijodiy guruh muxlislarining fikriga ham quloq soladi, misol uchun, “Qo‘rg‘on sirlari” serialida Ferit Korxanning o‘limidan voz kechilgani kabi, ammo bu istisno holat, qoida emas. Shu sababli 2025-yil kuzida tomoshabinlarni yana ko‘plab ko‘z yoshlar kutayotgani aniq.
Izoh (0)