Jeymi Vardi “Lester” safidagi so‘nggi o‘yinini o‘tkazdi. U o‘z nomini “tulkilar” tarixiga oltin harflar bilan yozgan, Premyer Liganing eng yorqin afsonalaridan biriga aylangan futbolchidir. Jeymi APLdagi ilk o‘yinini 27 yoshida o‘tkazgan bo‘lsa-da, butun Angliya futboli yoqimtoyiga aylanishga ulgurgan.
Vardi — taqdir erkatoylaridan emas
Vardini omadli futbolchi deyishadi. Ammo u futbolga tasodifan kirib kelganlardan emas, balki har qadamida uchragan qiyinchiliklarni yengib, shu darajaga erishgan inson. Vardi 16 yoshida “Sheffild Uenzdey” akademiyasidan bo‘yi past bo‘lgani sababli haydalgan, shundan keyin u sakkizinchi divizion jamoasi “Stoksbrij”da to‘p sura boshlaydi. Futboldan daromad bo‘lmagani bois, u paralel ravishda turli sohalarda ishlashga majbur edi.
2007-yilda esa yana bir zarba: sud qarori bilan uy qamog‘iga tushib qoldi. Shu sababli ba’zi o‘yinlarda faqat birinchi bo‘limni o‘ynab, belgilangan vaqtda uyga qaytishi kerak edi. Kim o‘ylabdi deysiz, aynan shu yigit 8 yildan so‘ng Angliya Premyer Ligasi tarixidagi eng yorqin hujumchilardan biriga aylanishini?
“Lester” ertagi
2012-yil 18-may kuni “Lester” uni atigi 1 million funtga sotib oladi. Bu to‘rtinchi divizionda harakat qiladigan o‘yinchilar uchun juda rekord darajadagi summa edi. Dastlabki mavsum Vardi jamoaga moslasha olmaydi va muxlislar tomonidan tanqidlar ostida qoladi. Ammo ikkinchi mavsumda “Lester” Chempionship g‘olibiga aylanib, elit dvizionga yo‘l oladi.
2015/16 yilgi mavsum – Vardining (va “Lester”ning) oltin davrlari. “Tulkilar” barcha streotiplarni buzib tashlab Premyer Liga chempioniga aylanadi. Jamoa 2014/15-yilgi mavsum 30-turdan keyin quyi pog‘onalardan birini egallab turgan bo‘lsa, bir yil o‘tib – chempionga aylandi. Vardi o‘sha mavsumda 24 ta gol urib, Angliya Premyer Ligasi tarixida ketma-ket 11 o‘yinda gol urgan ilk futbolchiga aylandi.
13 yil, 500 ta o‘yin va 200 ta gol
Vardining “Lester”dagi karyerasi ramziy ma’noda yakun topdi. Ya’ni u 2012-yil 18-mayda jamoaga qo‘shilgan edi, aynan 2025-yil 18-may kuni, ya’ni roppa-rosa 13 yildan so‘ng, u klubdagi 500-o‘yinini o‘tkazdi va bu o‘yinda 200-golini urdi. Butun stadion uni oyoqda turib kuzatdi. Bu – chinakam klub afsonasining xayrlashuvi edi.
Vardining fenomeni nimada?
Jeymi — hozirgi zamonda kamdan-kam uchraydigan “ko‘cha futbolchisi” hisoblanadi. U futbolni shunchaki o‘ynamaydi, balki “King Power”da yig‘ilgan muxlislari uchun haqiqiy shou uyushtirib bera oladigan hujumchi edi.
Xo‘sh, Vardining fenomeni nimada? Nima uchun uni oddiy muxlislar ham, betaraf tomoshabinlar ham juda yaxshi ko‘radi?
Birinchidan, bu – Vardining bosib o‘tgan yo‘li. Sakkizinchi diviziondan, elektron bilaguzuk bilan o‘ynagan kundan tortib (uy qamog‘ida bo‘lgan payti unga maxsus moslama o‘rnatilgam — tahririyat), Premer Liganing eng yaxshi hujumchilaridan biriga aylanguncha bo‘lgan yo‘l juda qisqa va kuchli tarixga ega.
Jeymi Angliya Premyer Ligasidagi ilk o‘yinini 27 yoshida o‘tkazdi, biroq bu unga liga tarixida unutilmas iz qoldirishga to‘sqinlik qilmadi. Bu – kinolarga xos voqea. Vardi – to‘p ortidan yuguradigan va boshqalar vaziyat yaratishini kutadigan hujumchilardan emas. U – haqiqiy jangchi. Darvoza ko‘ryapsanmi? Zarba ber. Kurashish kerakmi? Oxirigacha jang qil. Vardi aynan shunday o‘ynaydi. Unda har doim professionallardan ko‘ra ko‘proq ko‘cha futbolchisi ruhi bo‘lgan.
Yana bir muhim jihat shuki, Vardi — boshqa streotiplarni ham sindirgan futbolchi. Futbol hozirgi kunda shunchaki o‘yin emas. Har yili futbolchilar tobora professionallashib bormoqda: to‘g‘ri ovqatlanish, kun tartibi, qo‘shimcha mashg‘ulotlar, alkogoldan voz kechish va hokazo. Bu yaxshi, albatta. Ammo tajribali muxlislarga o‘sha eski zamon futboli yetishmaydi. Vardi aynan shu eski ruhni APLga olib kirargan edi.
Hujumchi bir necha bor tan olgan: u hech qachon 100 foizlik professional hayot tarziga rioya qilmagan. Hozirgi futbolda kim o‘yindan oldin yo‘lakda energetik ichimlik bilan turgan bo‘ladi? “Uchta energetik ichimlik, kofe, pishloq va kolbasali omlet – bu meni atletlardek yugurtiradi”, degan edi Jeymi intervyularidan birida.
Vardining maydondagi yana ko‘plab harakatlari diqqatga sazovor. Masalan, u ba’zan o‘yin oldidan raqib himoyachilarning ona tilidagi so‘kinish so‘zlarini o‘rganar ekan. U maydondagi kichik detallarga ham e’tibor berar edi. Vardi muxlislarni ham asabiylashtirar, ayniqsa “Tottenhem” tarafdorlarini g‘ashiga tegishni yoqtirardi. Gol nishonlashda yoki almashtirish chog‘ida u APLda bir chempionligi borligini eslatib, “Tottenhem”da esa bu ko‘rsatkich nolga teng ekanligiga ishora qilardi.
2025-yil may boshlarida “Lester” – “Sautgempton” o‘yini payti hakam futbolchi bilan to‘qnashib yiqilib tushadi. Ammo o‘yin davom etib, “Sautgempton” hujumga o‘tadi. Vardi esa hakamning oldiga yugurib borib, uning hushtagidan foydalanadi va o‘yinni to‘xtatadi. Bu harakatlarni faqat Vardi qila oladi!
Vardining kelajagi qanday?
Vardi “Lester”ni tark etdi, ammo futbolni emas. 38 yoshli forvard yaqin orada futbolni tark etish niyatida emasligini bildirdi:
“Oyoqlarim harakatga tayyor ekan, men ham o‘ynayman”.
Uning MLSga yoki mashhur aktyor Rayan Reynoldsga tegishli bo‘lgan “Rekshem” klubiga o‘tish ehtimoli bor. Shuningdek, karyerasidagi ilk jamoa — “Sheffild Uenzdey”ga qaytishi ham mumkin. Qaysi jamoada o‘ynamasin, Jeymi Vardi allaqachon tarixga kirib bo‘ldi.
Jeymi Vardi — futbolning eng ilhomlantiruvchi hikoyalaridan biri. U shunchaki yaxshi hujumchi emas — o‘z ismini tarixga yozgan, oddiy odam uchun umid ramziga aylangan afsonadir. Sababi u ko‘cha futbolini Premyer Ligaga olib kira olgan hujumchidir.
Jamshidbek Mahmudov
Izoh (0)