Baʼzi kunlarda osonlikcha uyg‘onishingizni, boshqa kunlarda esa xatto krovatdan turish ham qiyin bo‘lishini sezgansiz. Va, ehtimol, 7-8 soatlik standart uyquda bo‘lsangiz ham, nima uchun bunday bo‘layotganini tushunmagansiz. Aytish mumkinki, har qanday odam kabi, siz ham baʼzan yaxshi kayfiyatda, baʼzan esa g‘azabli va agressiv bo‘lib uyg‘onasiz. Bu sizning qaysi oyog‘ingiz bilan turganingiz bilan bog‘liq emas. Bizning sog‘lig‘imizga taʼsir qiluvchi asosiy omillardan biri bu oziq-ovqatdir. Oziq-ovqat bizga hayot uchun energiya beradi. Yetarli energiya olish uchun to‘g‘ri ovqatlanish va barcha kerakli vitaminlar va minerallarni isteʼmol qilish kerak.
№1 Nonushta o‘rniga bir finjon qahva ichasiz
Albatta, har doim ham och qorin bilan uyg‘onmaymiz. Bu mutlaqo normal holat. Ehtimol, sizda kechki ovqat juda to‘yimli bo‘lgandir. Yoki sizda ertalab ochlik hissi bo‘lmasligingiz mumkin. Balki siz uxlab qolgansiz va ovqatlanishga vaqtingiz yo‘q. Qanday bo‘lmasin, nonushta o‘rniga qahva ichib, bo‘sh oshqozoningizni bir kun uchun energiya bilan to‘ldirolmaysiz. Ha, baʼzilarni kofe jonlantiradi, lekin uning taʼsiri uzoq davom etmaydi.
№2 Kaloriya hisobiga qarab kunlik ratsioningizni tuzasiz
Bunday yondashuv faqat siz qaysi mahsulotlar organizm uchun foydali, qaysilari zararli ekanligini tushunsangizgina to‘g‘ri bo‘ladi. Masalan, kuniga 1500 kkaloriya uchun siz 3-marta to‘liq sifatli va foydali taomlarni isteʼmol qilishingiz va hatto tamaddi yoki shirinlik uchun joy qoldirishingiz mumkin. Masalan, nonushta uchun — qovoq bilan kuskusdan tayyorlangan bo‘tqa, tushlik uchun — tovuq go‘shti, ismaloq va parmezan pishlog‘i bilan makaron, kechki ovqat uchun — yong‘oq sousli mol go‘shti va pishirilgan sabzavotlar tayyorlashingiz mumkin. Yoki siz bir paket chipslar va burgerni kola bilan isteʼmol qilishingiz mumkin. Farqi aniq: birinchi holda, organizm foydali moddalar bilan, ikkinchisida — yog‘lar va bo‘yoqlar bilan to‘yingan bo‘ladi.
№3 Siz o‘zingizni to‘g‘ri ovqatlanish bilan qiynaysiz
Oziq-ovqat foydali bo‘lishidan tashqari, u mazali ham bo‘lishi kerak! Agar siz “to‘g‘ri ovqatlanish” retseptlarini Googleda qidirsangiz, birinchi navbatda siz qaynatilgan grechka bilan quruq tovuq filesini ko‘rasiz va yengi tamaddi sifatida sizga olma va kefir taklif etiladi. Albatta, bu mahsulotlar shubhasiz foydalidir. Ammo siz o‘zingizni bemaza taomlarni isteʼmol qilishga qancha vaqt majburlay olasiz? Yeyayotgan taomlarimiz organizmda baxt gormonlarini ishlab chiqarishda muhim rol o‘ynaydi. Masalan, sizni navbatdagi bemaza nonushta kutayotganini bilib, ertalab o‘zingizni qanday his qilishingizni o‘ylab ko‘ring.
№4 Uxlashdan avval ovqatlanasiz
Biz “soat 18:00 dan keyin ovqatlanmaslik” qoidasiga rioya qilishni tavsiya etmaymiz, ammo agar chuqurroq o‘ylab ko‘rsak, unda haqiqatning bir qismi bor. Mutaxassislar uxlashdan 3-4 soat oldin ovqatlanmaslikni maslahat berishadi. Buning sababi, tunda meʼda bilan organizm to‘liq dam ololmaydi. Agar siz kechasi ovqatlanayotgan bo‘lsangiz, ovqat hazm qilish tizimingiz butun tunni ovqatni hazm qilish bilan o‘tkazadi. Sizga uxlashga nima to‘sqinlik qilishi mumkin? To‘g‘ri, hech narsa to‘sqinlik qilmaydi. Ammo ertalab siz charchagan holda uyg‘onasiz, chunki organizm dam olmaydi.
№5 Oddiy qoida: siz suv ichmaysiz!
Suvning foydasi haqida batafsil gapirishning hojati yo‘q. Faqat suv isteʼmol qilishning bir necha qoidasi borligini aytaylik. Birinchidan, miqdori. O‘rtacha odam kuniga bir yarim litr suv ichishi kerak. Agar siz aniq miqdorni hisoblamoqchi bo‘lsangiz, sizga quyidagi formula taklif etiladi: ayollar uchun har bir kilogramm vazn uchun 31 millilitr suv va erkaklar uchun 35 millilitr.
Ikkinchidan, vaqt. Suvni kun davomida teng ravishda ichish kerak. Agar siz shishishga moyil bo‘lsangiz, kechqurun kamroq suv iching. Eng birinchi stakanni esa uyg‘onganingizdan so‘ng darhol ichish kerak — shu tarzda siz organizmni uyg‘otasiz va undagi barcha jarayonlarni ishga tushirasiz. Uchinchidan, faqat suv hisobga olinadi. Choy, qahva, sharbatlar va boshqa ichimliklar kunlik suv isteʼmol qilish normasiga kiritilmaydi, shuning uchun suvni boshqa suyuqliklar bilan almashtirmang.
Agar siz to‘liq ovqatlanishni boshlashda qiyinchiliklarga duch kelsangiz, 21 kun davomida asta-sekin oziq-ovqatingizga foydali mahsulotlarni kiritishga harakat qiling. O‘rtacha, odamda odatlar aynan uch hafta ichida shakllanadi. O‘zingizga va sog‘lig‘ingizga g‘amxo‘rlik qiling!
Izoh (0)