Yoz oylarida tabiiy vitaminlar, yaʼni meva va sabzavotlar mo‘lligi davrida tanamizda deyarli vitaminga ehtiyoj sezilmaydi, ammo kuz va qish fasli organizmga yangi qiyinchiliklarni tug‘diradi. Natijada bahorga kelib biz ko‘pincha vitaminlar yetishmasligidan aziyat chekamiz, charchoq, uyquchanlik va holsizlik kabi holatlarga duchor bo‘lamiz. Ushbu davrda sog‘liqni saqlashni va qanday qo‘llab-quvvatlash mumkinligi haqida bilib oling.
Avitaminoz belgilari
XXI asrda avitaminozning og‘ir shakli deyarli uchramaydi. Bemorlarda ko‘pincha magniy, temir va B guruhi vitaminlari yetishmasligi aniqlanadi. Bunday holatda inson ko‘proq asabiylashadi va charchaydi, qo‘l hamda oyoqlari tez-tez muzlaydi, uxlash bilan bog‘liq muammolar ham bezovta qiladi.
Shuningdek, eng oddiy muammo bu D vitamini yetishmasligidir. Bu vitamin odam organizmida muhim rol o‘ynaydi.
Avitaminozga kimlar ko‘proq moyil?
Oshqozon-ichak trakti kasalliklari bo‘lgan odamlar avitaminozga ko‘proq moyil bo‘lgan toifalar qatoriga kiradi. Shuningdek, sport bilan faol shug‘ullanuvchilar ozuqaviy qo‘shimchalarga ko‘proq ehtiyoj sezadilar.
Ayni paytda sportzalga boruvchi har ikkinchi insonda anemiya va temir yetishmasligi mavjud, bunday holatda sport bilan shug‘ullanish sog‘lik uchun xavfli, chunki sportda tana faoliyati kuchayadi. Bunday yuklamalarga bardosh berish uchun esa yetarli vitaminlar, mikroelementlar va to‘g‘ri ovqatlanish kerak. Bundan tashqari, qariyalar va o‘spirinlar ham avitaminozga moyil.
Vitaminlar yetishmasligini davolash uchun qaysi shifokorga murojaat qilish kerak?
Avitaminoz bilan terapevtga murojaat qilish kerak. Ushbu shifokor tahlillarni tayinlaydi va siz uchun mos vitaminlarni tavsiya etadi. Oziqlanish bilan esa alohida ravishda nutritsiologlar shug‘ullanadi, ular siz uchun maxsus menyu tuzishda yordam beradi. Shu bilan birga, vitaminlar yetishmasligi sog‘liqni saqlashning barcha sohalarini qamrab oladi. Masalan, A, E vitaminlari, rux va lyutein mikroelementlari yetishmasligi ko‘pincha ko‘rish qobiliyatiga taʼsir qiladi, shuning uchun ularni oftalmolog tayinlashi mumkin. Shu bilan birga, ginekolog bemorlarga temir va foliy kislotasini (B9) tavsiya etadi, ayniqsa, homiladorlikka tayyorgarlik ko‘rayotganlarga bu vitaminlar juda muhim. Shunday qilib, har bir shifokor vitaminlar va mikroelementlarni tayinlashda vakolatli bo‘lgan o‘z sohasiga ega.
Vitaminlar yetishmasligining oldini olish mumkinmi?
Kamalakning barcha ranglariga muvofiq ratsion tuzish kerak, bunday yondashuv qishda tanadagi vitaminlar yetishmasligiga yo‘l qo‘ymaydi.
Biologik faol qo‘shimchalar (BFQ)ga ishonib qolmang, bunday qo‘shimchalar biz qandaydir sabablarga ko‘ra ovqatlanishdan hamma vitaminlarni ololmasak, yordam berish uchun kerak, xolos. Tabiiy meva, sabzavotlarni BFQ bilan almashtirish kerak emas. Bundan tashqari, ovqatni yaxshilab chaynash va yetarli miqdorda suv isteʼmol qilish ham juda muhim.
Mavsumdan tashqari esa muzlatilgan mevalarni isteʼmol qilish foydali, lekin ularni termal ishlov berib kompot qilmasdan, yogurtga qo‘shish yoki smuzi tayyorlab ichish kerak. Bunday holda mevalar o‘zida ko‘proq oziq-ovqat tolasi va selyuloza saqlab qoladi. Shu bilan birga, agar odam, masalan, baliq yeyolmaydigan bo‘lsa, unga avtomatik ravishda omega-3 yoziladi.
Shifokor maslahatisiz qabul qilinadigan vitaminlar bormi?
Vitamin komplekslarini bemorlarga individual ravishda shifokorlar tanlashiga qaramay, ularning tavsiyalarisiz ham qabul qilish mumkin bo‘lgan baʼzi vitaminlar va mikroelementlar mavjud. Masalan, A, E vitaminlarini, shuningdek, D vitaminini oz miqdorda isteʼmol qilish mumkin. Bundan tashqari, magniy qabul qilish mumkin. Ammo bu element teridan yaxshiroq so‘rilishini unutmaslik kerak. Magniy tuzi bilan vannalar, shuningdek, magniy asosidagi losyonlar va yog‘lar eng samarali hisoblanadi. Ushbu elementga asoslangan qo‘shimcha vitaminlarni tanlashda tarkibiga eʼtibor bering — magniydan keyin keladigan so‘z: sitrat, malat, glitsinat, aspartat bo‘lishi kerak.
Izoh (0)