Finlyandiyaning Fortum energetika kompaniyasi mamlakatda elektr energiyasi arzonligi sababli yangi atom elektr stansiyalari qurilishini to‘xtatganini ma’lum qildi.
Finlyandiya va Shvetsiyada yangi reaktorlarni qurish shartlari bo‘yicha chop etilgan tadqiqotda “Fortum tadqiqotining xulosasi shundan iboratki, elektr energiyasi bozorining hozirgi istiqbolini hisobga olgan holda, agar rentabellik to‘liq elektr energiyasi bozori narxlariga bog‘liq bo‘lsa, yangi atom elektr stansiyalarini qurish iqtisodiy jihatdan maqsadga muvofiq emas” deyiladi.
Kompaniyaning fikricha, Finlyandiyada elektr energiyasining hozirgi narxi yangi atom elektr stansiyasini qurish uchun juda past va Finlyandiyada 2030-yillarning oxirigacha yangi atom energiyasi paydo bo‘lmasligi mumkin.
Fortum ma'lumotlariga ko'ra, yangi yadroviy loyihalarning asosiy xavf-xatarlari qurilishning uzoq muddatlari, yuqori kapital talablari va ishga tushirilgandan keyin elektr energiyasining bozor narxi bilan bog'liq bo'lib, yangi loyihalarni "moliyalashtirish va risklarni taqsimlash mexanizmlari yordamida" amalga oshirish mumkinligi ta'kidlandi.
Fortum avvalroq Finlyandiyada hukumat ko‘magi va ishlab chiqarilgan energiya narxini kafolatlaydigan kelishuv bilan atom elektr stansiyasini qurishni taklif qilgan edi. Ushbu mexanizm yordamida ishlab chiqaruvchi energiyani belgilangan narxda sotadi. Agar ishlab chiqarilgan energiyaning haqiqiy tannarxi kafolatlangan tannarxdan kam bo'lsa, ishlab chiqaruvchi farqni iste'molchilarga yoki davlat tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan homiyga qaytarib beradi. Agar energiya uchun haqiqiy narx kafolatlangan narxdan oshsa, ishlab chiqaruvchi farqni kompensatsiya sifatida oladi.
Finlyandiyada ikkita atom elektr stantsiyasi mavjud: Loviisa va Olkiluoto. Ikki quvvat blokiga ega Loviisa Finlyandiyaning janubida joylashgan. Olkiuoto mamlakat g'arbida joylashgan bo'lib, unda uchta reaktor ishlaydi.
2023-yilda ushbu elektr stansiyalari tomonidan ishlab chiqarilgan elektr energiyasi ulushi mamlakat umumiy iste’mol qilinadigan elektr energiyasining deyarli 42 foizini tashkil etgan.
Avvalroq “O‘zatom” agentligi direktori Azim Ahmadxo‘jayev o‘z intervyusida O‘zbekistonda qurilayotgan AES qiymati haqida gapirib o‘tgandi. Unga ko‘ra, mamlakatda qurilayotgan AES qiymati ikki milliard dollardan kam bo‘ladi.
“Narx-navo haqida nega maʼlumot berilmaydi? Sababi oddiy — loyiha uchun aniq qancha mablag‘ sarflanishi nomaʼlum. Belgilangan muayyan summa borgan sari kamaytirib borilyapti. Loyiha narxini hozirgacha 300 million dollargacha arzonlashishga erishilgan.
Stansiyaning narxi ikki milliard dollardan kam bo‘ladi. Bu biz ko‘zlagan maqsad. Men aniq raqam haqida gapirishni istamayman, chunki biz doimiy ravishda uni optimallashtirish ustida ishlayapmiz, har bir detal narxlari bo‘yicha muzokaralar davom etyapti”, degan Azim Ahmadxo‘jayev.
Izoh (0)