“Kalmar o‘yini” haqiqiy fenomenga aylandi va serialning eng esda qolarli dekoratsiyalaridan biri, shubhasiz, labirint-zinapoyadir. U nafaqat o‘yin ishtirokchilari tushib qoladigan tartibsizlik va berk aylanani ifodalaydi, balki san’atda haqiqiy prototipga ham ega — u rassom Maurits Kornelis Esherning asari hisoblanadi. Serialdagi bu labirint, uning “imkonsiz” shakllari singari, tomoshabinda nafaqat vizual hayrat, balki yengil chalkashlikni ham uyg‘otadi.
Loyiha rejissyori va ssenariy muallifi Xvan Don Xyek bu zinapoyani yaratishda Esherning gravyuralari, xususan, mashhur “Nisbiylik” litografiyasi ilhom manbayi bo‘lganini tan olgan. Turli burchaklarda g‘alati tarzda kesishgan turli dunyolar va fazolar aks ettirilgan bu asar o‘yin sektoriga olib boradigan sirli zinapoya g‘oyasiga asos bo‘lgan.
Esherning “Qavariq va botiq” asarida ham serialdagi murakkab zinapoya tuzilmalariga o‘xshash konstruksiyalarni ko‘rish mumkin. Bu me’moriy illyuziyalar “Kalmar o‘yini” ijodkorlari tomoshabinga yetkazmoqchi bo‘lgan muhitni mukammal aks ettiradi.
Ammo bu asarning o‘ziga xos qiyinchiliklari ham bor edi. Vizual jihatdan ta’sirchan bo‘lgan labirint-zinalar suratga olish jamoasi uchun chinakam bosh og‘rig‘iga aylanadi. Xvan Don Xek aktyorlar va operatorlarning harakatlarini muvofiqlashtirish kerak bo‘lgan suratga olish maydonida o‘zi ham yo‘l topishga qiynalganini ta’kidlaydi.
Dekoratsiyaning o‘zi murakkab labirint sifatida yaratilgani bois hatto tajribali rejissyor ham unda adashib qolardi. Kameralarni to‘g‘ri joylashtirish har doim ham oson bo‘lmagan, kerakli rakurslarni olish uchun devorlarni buzishga to‘g‘ri kelgan. Badiiy rahbar Chxe Gyon Sonning aytishicha, suratga olish jamoasi ba’zida kadrga tushmaslik uchun kameralarni qayerga qo‘yish mumkinligi haqida bosh qotirishdan charchagan.
Barcha qiyinchiliklarga qaramay, labirint-zinalar serialning eng ta’sirchan va esda qolarli dekoratsiyalaridan biriga aylandi. U nafaqat vizual muhitning muhim qismi sifatida xizmat qiladi, balki ekranda sodir bo‘layotgan voqealarning chalkashligini ham aks ettiradi, bunda qahramonning har bir qadami kutilmagan oqibatlarga olib kelishi mumkin.
Izoh (0)