Iqtisodiyot va moliya vazirligi “2025-yil uchun O‘zbekiston Respublikasining davlat byudjeti to‘g‘risida”gi qonun loyihasi va Byudjetnoma ishlab chiqilganini e’lon qildi.
Qonun loyihasi Byudjet kodeksining 29-moddasiga muvofiq ishlab chiqilgan bo‘lib, unda 2025-yil uchun O‘zbekiston konsolidatsiyalashgan byudjetining, shu jumladan, davlat byudjeti, davlat maqsadli jamg‘armalari va byudjet tashkilotlarining byudjetdan tashqari jamg‘armalari hamda Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasining daromadlari va xarajatlari prognozi hamda 2026—2027-yillar uchun mo‘ljallari belgilangan.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar mahalliy byudjetlarining daromadlari va xarajatlari prognozlari ham keltirilgan.
2025-yilda yalpi ichki mahsulotning 6 foiz o‘sishi prognoz qilingan. Yalpi ichki mahsulotning ko‘zlangan o‘sish sur’atlari sanoatda ishlab chiqarishni 6,1 foiz, qishloq xo‘jaligida 4,1 foizga, bozor xizmatlari 14,5 foizga o‘sishi hisobiga ta’minlanishi prognoz qilinmoqda.
O‘rta muddatda soliq-byudjet siyosatining asosiy yo‘nalishlari belgilangan bo‘lib, jumladan quyidagilar nazarda tutilgan:
- o‘rta muddatda asosiy soliq stavkalarini o‘zgartirmasdan saqlab qolish;
- byudjet daromadlari bazasini kengaytirish, berilgan soliq, bojxona imtiyozlarini samarasi va bergan natijasiga qarab qayta ko‘rib chiqish va bosqichma-bosqich bekor qilish;
- soliq va byudjet siyosatini bosqichma-bosqich Jahon savdo tashkilotining talablariga uyg‘unlashtirish;
- davlat qarzining yalpi ichki mahsulotga nisbatan 60 foizlik makroiqtisodiy xavfsiz darajadan oshib ketmasligi uchun barcha choralarni ko‘rish, bunda o‘rta muddatda YIMga nisbatan 50 foizdan oshirmaslik;
- ish haqi va pensiya miqdorlarini inflyatsiyadan kam bo‘lmagan miqdorda oshirib borish.
Ushbu maqsad va yo‘nalishlardan kelib chiqib, 2025-yil uchun davlat byudjeti daromadlari 308,5 trln so‘m, xarajatlari esa 344,6 trln so‘m miqdorida belgilanmoqda.
O‘tgan yillardagi kabi, mahalliy byudjetlarning daromad manbalari belgilab berilmoqda. Jumladan, yirik soliq to‘lovchi yuridik shaxslardan olinadigan mol-mulk va yer soliqlari, benzinni, dizel yoqilg‘isini va gazni yakuniy iste’molchilarga realizatsiya qilishdagi aksiz solig‘i hamda shu kabi boshqa turdagi soliqlar Qoraqalpog‘iston Respublikasining respublika byudjetiga, viloyatlarning viloyat byudjetlariga va Toshkent shahrining shahar byudjetiga to‘liq hajmda o‘tkazilmoqda.
2025-yilda O‘zbekiston davlat byudjeti xarajatlarini amalga oshirishning o‘ziga xos xususiyatlari belgilanmoqda. Jumladan, kam ta’minlangan oilalarga bolalar nafaqalari va moddiy yordamlar to‘lash, Ijtimoiy himoya milliy agentligining tizim tashkilotlarini (bolalar va mehribonlik uylari, voyaga yetmaganlar bilan ishlash sektorlari hamda oilaviy bolalar uylari), suv xo‘jaligi tashkilotlarini saqlash xarajatlari respublika byudjetidan moliyalashtirish tartibi o‘zgarishsiz qoldirilmoqda.
Shuningdek, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrining maktabgacha ta’lim va umumta’lim tashkilotlari hamda ixtisoslashtirilgan maktablarini qurilish-ta’mirlash va jihozlashga doir xarajatlari respublika byudjetidan moliyalashtirilishi belgilanmoqda.
Qonun loyihasi hamda Byudjetnomaning to‘liq matni bilan quyidagi havola orqali tanishish mumkin.
- O‘zbekistonda 2024-yil 1-sentyabrdan pensiya va nafaqalar miqdori 15 foizga oshirilgandi. Xususan, pensiyani hisoblashning bazaviy miqdori oyiga 428 ming so‘m, yoshga doir eng kam pensiya miqdori oyiga 834 ming so‘m etib belgilandi. Hozirda 2 million 200 ming nafar fuqaro yoshga doir eng kam pensiya miqdoridan yuqori miqdorda pensiya oladi.
- 1-oktyabrdan eng kam ish haqi miqdori — oyiga 1 155 000 so‘m, BHM — 375 000 so‘m etib belgilandi. Byudjet tashkilotlari xodimlarining ish haqi miqdori, tibbiyot va pedagog xodimlardan tashqari, 10 foizga oshirildi.
Izoh (1)
Nimaga gaz svet qimmatlaydi 1 apreldan lekin pensiya va nafaqalar oshirilmayapti