• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12915.9
    • RUB162.44
    • EUR14658.25
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +23°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Layfstayl Salomatlik

    Yashirin kasallik: insult zarba berishidan avval e’tibor qilish kerak bo‘lgan 5 ta belgi

    Insultga duchor bo‘lgan bemor aynan qanday kasallikka chalinganini darhol sezmasligi mumkin. Qon ivishi tufayli miyadagi qon tomirida tromb hosil bo‘lishi uning ba’zi qismlarini ishdan chiqishiga olib keladi. Ammo yaqqol alomatlarning yo‘qligi yashirin insultning xavfsiz ekanligini anglatmaydi.

    Foto: Healthline

    Eng achinarlisi, insultni oldindan taxmin qilish mushkul. Uni bekorga tibbiyotda zarba deb atashmaydi: o‘tkir miya buzilishlari to‘satdan va tez rivojlanadi. Hech qanday alomatsiz: hozirgina kulib, hazillashib turgan odamga 2 daqiqadan so‘ng tez yordam chaqirishingiz mumkin.

    Insult qanday kasallik?

    Insult — miya qon aylanishining o‘tkir buzilishi bo‘lib, bu kasallik o‘choqli yoki umumiy nevrologik belgilarning paydo bo‘lishi bilan tavsiflanadi. Kasallik o‘lim ko‘rsatkichi bo‘yicha yurak-qon tomir va onkologik kasalliklardan so‘ng uchinchi o‘rinni egallaydi. Insult qo‘l-oyoqlar harakati, aqliy tomondan esa so‘zlashishning buzilishiga olib keladi. Insult bo‘lgan bemorlarning 70-80 foizi nogiron, ularning 30-35 foizi esa boshqalarning doimiy parvarishiga muhtoj bo‘ladi.

    Foto: VIWELL

    Ko‘p hollarda bu kasallik sekin, yashirincha rivojlanadi va deyarli hech qanday belgi bermaydi. Agar insult jarayoni allaqachon boshlangan bo‘lsa, miya shikastlanishi kuchayadi va kasallik eng xavfli bosqichga o‘tadi. Natijada quyidagi belgilar paydo bo‘ladi:

    • Bemor to‘liq tabassum qila olmaydi (faqat og‘iz burchagi harakatlanadi)
    • Bir qo‘lni ko‘tarish qiyin yoki imkonsiz bo‘ladi
    • Nutqda buzilish paydo bo‘ladi — odam juda tushunarsiz gapiradi va ba’zida u hatto ismini ham ayta olmaydi).

    Agar biror kishida shunday o‘zgarishlarni sezsangiz, ikkilanmasdan tez yordam chaqiring. Alomatlar paydo bo‘lgan paytdan boshlab faqat 4-4,5 soat ichida bemorni qutqarish mumkin.

    Insultning dastlabki bosqichlardagi belgilari: bemorni qutqarish uchun qanday alomatlarga e’tibor berish lozim?

    Foto: Wday

    Og‘riqlar

    Biz turli og‘riqlari odatiy hol sifatida qabul qilishga o‘rganganmiz. Ammo ular jiddiy kasallikning asosiy belgisi bo‘lishi mumkin. Insult boshlanganda bo‘yin va boshning orqa qismi og‘riy boshlaydi. Boshning orqa tomonida miyani oziqlantirish uchun javob beradigan tomirlar mavjud. Ularga shikast yetganda tomirlar konvulsiv ravishda qisqaradi. Og‘riq boshning orqa qismidan yuqori jag‘ tomonga yoki chakkaga o‘tishi mumkin.

    Titroq

    Miya to‘qimalarining ishdan chiqishi mushaklarning qisqarish funksiyasini bajaradigan ba’zi neyron aloqalarning uzilishiga olib keladi. Bunday vaziyatda bemor koordinatsiyani yo‘qotadi: tik tura olmaydi, qoqilib, mustaqil ravishda harakatlanishi qiyin kechadi.

    Uyquchanlik

    Foto: iStock

    Doimiy uyquchanlik hissi nafaqat charchoq va uyqusizlikni, balki insultning boshlanishini ham anglatishi mumkin. Ushbu hodisa miyaning energiya yetishmasligi bilan izohlanadi. Chunki miya hayotiy faoliyatni qandaydir tarzda saqlab qolish uchun o‘z resurslarni tejay boshlaydi.

    Ko‘ngil aynishi va qayt qilish

    Aksariyat odamlar qusishni migren bilan bog‘lashadi, ayniqsa alomatlar ichida bosh og‘rig‘i ham kelsa. Biroq insult kasalligida ham ko‘ngil aynishi kuzatiladi, chunki insult miyaning qon tomirlariga, jumladan, oshqozon-ichak traktini oziqlantirish uchun mas’ul bo'lgan tomirlarga ham salbiy ta’sir qiladi.

    Hiqichoq va nafas olishda muammolar

    Miyaning ba’zi qismlari shikastlanganda bemorda kuchli hiqichoq paydo bo‘lishi yoki uyqu paytida nafas olishdan to‘xtashi mumkin. Shunisi e’tiborga loyiqki, hiqichoq juda uzoq vaqt — hatto 2 kungacha davom etishi mumkin.

    Xulosa qilib shuni ta’kidlash kerakki, insult hayot uchun juda xavfli hodisa bo'lib, undan hech kim immunitetga ega emas. Agar sog‘lig’ingizga e’tiborli bo‘lmasangiz va ogohlantiruvchi belgilarga ahamiyat bermasangiz, miyaning katta qismi shikastlanadi. Shikastlangan bosh miyani tiklash va uning o‘rnini qoplash imkonsizdir.

    Insultning oldini olish uchun vaznni nazorat qilish, organizm suvsizlanishiga yo‘l qo‘ymaslik, zararli odatlardan voz kechish, muntazam jismoniy mashqlarni kanda qilmaslik hamda qon bosimini nazorat qilish zarur.

    16.08.2024, 12:30   Izoh (0)   26796
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Shakar qaritadi: diyetolog shirinliklarning kollagen ishlab chiqarishga salbiy ta’siri haqida ogohlantirdi

    06.08.2024, 13:40

    Shishlarni ketkazib, organizmni to‘yintiradi: ayollar salomatligi uchun eng foydali 3 ta ko‘kat

    07.08.2024, 17:30

    O‘zingizni ortiqcha qiynamasdan vazn tashlashning asosiy qoidalari

    13.08.2024, 10:50

    Qon bosimini o‘lchashdagi yuqori va pastki ko‘rsatkichlar nimani anglatadi?

    14.08.2024, 11:40

    Forbes reytingiga ko‘ra 2024-yilning eng badavlat mashhurlari

    16.08.2024, 10:30

    “Garri Potter”ning eng ashaddiy muxlislarini ham hayratda qoldiradigan filmdagi 10 ta xatolik

    16.08.2024, 09:35
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    APEX BANK Toshkentda Bosh ofis va Markaziy sotuv ofisini ochdi


    Jamg‘armalar bilan qanday ishlash zarur: bank omonatlari, aksiyalar yoki investitsion paketlar? (davomi)


    Eng chuqur g‘or, eng baland ko‘prik va eng sirli maskan – Namanganga boramiz


    TBC Uzbekistan o‘zining sun’iy intellektga asoslangan yechimlari orqali samaradorlikni oshirib, o‘sish sur’atlarini tezlashtirmoqda 


    ANORBANK Xususiy sektorni rivojlantirish bo‘yicha Islom korporatsiyasi bilan 10 million AQSH dollariga teng kelishuv imzoladi


    Centrum Air Istanbul va O‘zbekistonning uch shahri o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Oqtepa Lavashdan “Kulgili narxlar”: sevimli taomlar — har bir pozitsiya 10 mingdan 20 ming so‘mgacha bo‘lgan maxsus narxlarda


    Ilg‘or qurilish texnologiyalari asosida qad rostlayotgan Quyi Chotqol GES


    AKFA Medline University Hospital AHA rasmiy o‘quv markazi maqomini qo‘lga kiritdi


    Kapitalbank xodimlarining raqamli ko‘nikmalarini rivojlantirmoqda 


    ZTE korxonasi GSMA M360 Yevrosiyo forumida suniy intellekt raqamli iqtisodiyot rivojiga qo'shayotgan hissasi haqida ma’lumot berdi


    Mobiuz IQAir havo sifati datchigini o‘rnatdi


    Tarmoqda bolalar xavfsizligi : Octobankdan maslahatlar


    Huawei O‘zbekistondagi “Tech Carnival”da Intellektual dunyo rivojini jadallashtirmoqda


    Huawei Cloud TechWave Summit 2025: Yaqin Sharq va Markaziy Osiyoda muvaffaqiyatni oshirish uchun intellektuallikni tezlashtirish 

     

    Tavsiya etamiz

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10

    “Lend-Liz” yordami sovg‘a bo‘lmagan — Britaniya ikkinchi jahon urushida berilgan yordamni qanday qaytargan edi?

    19 may, 15:00

    “Yovuzlik imperiyasi zaminimizga hech qachon qaytmasligi uchun” — jamoatchilik o‘roq-bolg‘ali qizil bayroq va qora-olovrang lentani taqiqlashni so‘ramoqda

    13 may, 22:22

    Ular doim dunyoda eng yaxshilaridan bo‘lgan — pokistonlik harbiy uchuvchilar haqida

    12 may, 21:30
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Quyosh atrofida Yerdan o‘n barobar katta “qush” ko‘rindi

    Dunyo | 26 may, 00:18

    “Daryo” videoreportaji: Namanganda 64-xalqaro gullar festivali boshlandi

    O‘zbekiston | 26 may, 00:06

    O‘zbekiston U-17 terma jamoasining Jahon chempionatidagi raqiblari ma’lum bo‘ldi

    Sport | 26 may, 00:02

    Iroqda suv zaxiralari rekord miqdorda kamaydi

    Dunyo | 25 may, 23:30

    Superliga. “Dinamo” kambek amalga oshirib, “Qizilqum”dan ustun keldi

    Sport | 25 may, 23:27

    Qoraqalpog‘istonda inspektor quvgan yigit maktab o‘quvchisi emasligi aniqlandi (video)

    O‘zbekiston | 25 may, 23:17

    APL. Abduqodir Husanov “Manchester Siti” bilan Angliya chempionati bronza medaliga ega chiqdi

    Sport | 25 may, 22:42
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.