• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12559.26
    • RUB160.17
    • EUR14413.01
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +36°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    O‘zbekistonda gaz uchun bir yilga ajratilgan subsidiyaning 85 foizi uch oyda sarflab yuborildi

    O‘zbekiston aholisiga elektr va tabiiy gaz ishlab chiqarilgan narxidan arzon sotilishi hisobiga hosil bo‘lgan kamomad davlat byudjeti hisobidan qoplab kelinadi. Joriy yil mazkur subsidiyalar uchun 9,5 trillion so‘m ajratish belgilangan bo‘lsa, birinchi chorakdayoq 8,1 trillion so‘mi o‘zlashtirildi. Byudjet sarfi shu zaylda davom etsa, yil yakunigacha belgilangan subsidiya miqdori keskin oshib ketishi mumkin.

    Foto: “Daryo”

    Byudjet qonuniga ko‘ra, 2024-yil uchun ichki bozorda tabiiy gazni ulgurji sotib olish va sotish bo‘yicha ixtisoslashtirilgan kompaniya zararlarini qoplash va joriy faoliyatini moliyalashtirish uchun xarajatlarga 9,5 trillion so‘m ajratilishi belgilangan. Iqtisodiyot va moliya vazirligi hisobotida maʼlum qilinishicha, bir yilga mo‘ljallangan mablag‘ning 8 trillion 57 milliard so‘mi (85 foizi) joriy yilning I choragida o‘zlashtirib bo‘lingan.

    2023-yilda respublikada tabiiy gaz oldi-sotdisi o‘rtasidagi taqchillikni qoplash uchun davlat byudjetidan qariyb 18 trillion so‘m to‘lab berilgandi. Butun 2022-yil davomida esa byudjetdan UzGasTrade AJ tomonidan tabiiy gazni sotib olish va sotish o‘rtasida yuzaga kelgan zararni qoplash uchun 6,7 trillion so‘m miqdorida xarajat qilingan.

    Foto: Energetika vazirligi

    Iqtisodiyot va moliya vaziri o‘rinbosari Ahadjon Haydarov “Daryo” muxbiriga bergan intervyusida 2024-yilda gaz oldi-sotdisidagi tafovutni qoplash miqdori pasaytirilishini aytib, keyingi bosqichlarda subsidiyalar qisqartirib borilishini taʼkidlagan.

    “Subsidiyalardan bo‘shagan pullar ijtimoiy sohaga hamda aholining ijtimoiy himoyasiga sarflanadi”, — degan vazirlik rasmiysi.

    Prognozlarga qaraganda, tabiiy gaz narxlaridagi tafovut uchun davlat byudjetidan 2025-yilda 6 trillion so‘m, 2026-yilda 5 trillion so‘m subsidiyalar ajratiladi.

    O‘zbekistonda 2023-yil 1-oktyabrdan biznes uchun, joriy yilning may oyidan aholi uchun elektr va gaz tariflari oshirildi. Bundan ikki hafta ilgari energetika vaziri Jo‘rabek Mirzamahmudov elektr va gaz tariflari ko‘tarilgani hisobiga 2024-yilda energetikaga davlat tomonidan beriladigan subsidiyalar miqdori kamayishini aytdi. Biroq hozirgi holat buni aksini ko‘rsatmoqda. 

    Foto: “Daryo”

    So‘nggi yillarda mamlakatda gaz qazib olishni ko‘paytirish uchun yuzlab million dollarlik loyihalarga mablag‘lar ajratilmoqda. Ammo natija kutilganidek bo‘lmay, gaz qazish hajmi kamayib bormoqda. Masalan, 2023-yilda respublikada so‘ngi yetti yil ichidagi eng kam — 46,7 milliard metr kub gaz qazib olindi. Joriy yilning dastlabki to‘rt oyida ham gaz qazishda sezilarli qisqarish kuzatilib, 15,3 milliard kub metr tabiiy gaz qazildi. O‘tgan 2023-yilning dastlabki to‘rt oyida bu raqam 16,3 milliard kubni tashkil qilgan. Bir yillik qisqarish — 964,8 million kub metr.

    Foto: “Daryo”

    Gaz qazishning qisqarishi va demografik o‘sish fonida import hajmi yildan yil ortishda davom etyapti. Masalan, 2020-yilda 50,4 million dollarlik, 2021-yilda 154,5 million dollarlik, 2022-yilda 281,9 million dollarlik gaz import qilingan. 2023-yilda esa gaz importi hajmi qolgan yillardagiga qaraganda sezilarli oshib, 694,9 million dollarga yetgan. Bu yil import rekordi yangilanishi kutilmoqda.

    Jo‘rabek Mirzamahmudovning aytishicha, O‘zbekistondagi 85 foiz konlardan tabiiy gaz qazib olib bo‘lingan.

    Jo‘rabek Mirzamahmudov
    Foto: “Daryo”
    “Hozir konlarga borgan sari chuqur kirib borilmoqda. Ulardan gaz qazib chiqarishda siquv kompressor stansiyalarida muammolar yuzaga kelib, qo‘shimcha vaqt va xarajat ketmoqda. Buning oqibatida mahsulot tannarxi oshmoqda. Texnologiyada konlarga qanchalik chuqur ketgani bilan baʼzi natijalar biz o‘ylagandek bo‘lmayapti. Eskirgan texnologik uskunalarimizda avariyalar ko‘paygan. Ularni vaqtida modernizatsiya qila olmaganimiz sababli kompressor stansiyalardagi agregatlarda to‘xtash holatlari bor. Tizimda 4 oy ichida 333 ta texnik nosozliklar bo‘ldi”, — degan vazir UzReport TVga bergan intervyusida.

    Gaz qazib olish hajmi qisqarishda, import ulushi ortishda davom etarkan, oradagi tafovutni qoplashga byudjetdan ajratiladigan subsidiyalar hali beri to‘xtatilmaydigan ko‘rinadi. Chunki import narxlari ochiqlanmayapti, oshirilgan gaz narxlaridan tushgan mablag‘lar “ishlab chiqarish xarajatlarning bir qismini qoplash uchun” sarflanishi aytilyapti.

    Iqtisodchi Otabek Bakirov holatga munosabat bildirar ekan, tizimga “zararkunanda model” deya taʼrif berdi.

    Otabek Bakirov
    Foto: “Daryo”
    Zararkunanda model mohiyatiga ko‘ra, shonli energetiklar ajratilgan subsidiyani qancha tez chayib tugatishsa, yana byudjetdan qo‘shimcha subsidiya ajratiladi. 2022-yilda shunday bo‘lgan, 2023-yilda shunday bo‘lgan. Bu subsidiyaxo‘rlar allaqachon shunga ko‘nikib bo‘lishgan. Yangi tariflar kuchga kirganiga, tariflar keskin oshirilganiga 1 oy bo‘ldi. Siz birorta energetikdan, ularning ustozi-yu shogirdlaridan, “bo‘ldi, subsidiya olishdan voz kechamiz”, degan gapni eshitdingizmi? Bo‘pti, bu shovvozlar hech qachon byudjetni emib o‘zlashtirishdan o‘z ixtiyorlari bilan voz kechishmaydi. Hukumat, birorta iqtisodiy kompleksdagi amaldor, parlamentdagi birorta cho‘ntak partiya, mayli masxarabozi bo‘lsa ham, shu talabni qo‘ydimi? Birortasi, “to‘xta, yopiq basseyn UzGaztrade oligarxlarga sovg‘a qilib yuborilgan o‘zimizning konlardan qazilgan gazni qanchadan olyapti, shimoldan kelyapti deyilgan gaz qanchadan tushyapti”, degan masalani ko‘tardimi? Ha desa, o‘tmishga tosh otadigan yoshulli senatorlarimiz nega jim? — deya post qoldirdi iqtisodchi Telegram kanalida.

    2024-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra, O‘zbekistonning davlat qarzi 34,9 milliard dollarga yetdi. Bunda qarzlar miqdori kutilgan ko‘rsatkichdan (32,1 milliard dollar) 2,8 milliard dollarga ko‘proq o‘sgan. 2023-yil yakuni bo‘yicha jami qarzlarning 33 foizdan ortig‘i davlat byudjetini qo‘llab-quvvatlash uchun jalb qilingan. O‘tgan yili olingan davlat qarzining (4,5 milliard dollar jalb qilinishi belgilangan) katta qismi gaz ishlab chiqarish (importi) va sotish o‘rtasidagi yetishmovchilikni qoplashga sarflanishi aytilgandi.

    Infografika: Iqtisodiyot va moliya vazirligi

    Prognozlarga ko‘ra, davlat qarzining yalpi ichki mahsulotga nisbati 2024-yilda 37 foiz, 2025-yilda 37,4 foiz, 2026-yilda 37,9 foiz atrofida bo‘ladi.

    31.05.2024, 18:53   Izoh (0)   6260
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonliklar 2023-yilda davlat byudjetiga qancha soliq to‘lagani maʼlum bo‘ldi

    30.05.2024, 15:37

    Byudjetdan pensiya va nafaqalar uchun qancha mablag‘ ajratilmoqda? Iqtisodiyot va moliya vazirligi hisobot berdi

    30.05.2024, 19:11

    Davlat byudjeti taqchilligi keskin ortdi. Qaysi sohalarga katta xarajat qilinmoqda?

    31.05.2024, 15:11

    Shavkat Mirziyoyev Buxoroda uchta yirik inshoot — gaz-kimyo majmuasi, quyosh elektr stansiyasi va xalqaro aeroport qurilishiga start berdi (foto)

    31.05.2024, 18:35

    O‘zbekistonda zaytun plantatsiyalari tashkil etiladi

    31.05.2024, 09:35

    O‘zbekistonning davlat qarzi qariyb 35 mlrd dollarga yetdi

    31.05.2024, 07:51
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    InfinBank pul o‘tkazmalari geografiyasini kengaytirmoqda


    TBC Bank va Bahodir Jalolov firibgarlarga qarshi jangga chiqdi 


    “Mikrokreditbank” ATB IX Germaniya-O‘zbekiston biznes forumi doirasida ODDO BHF bank bilan 50 million dollarlik shartnoma imzoladi


    InfinBANK tomonidan XISMK liniyasi bo‘yicha taqdim etilayotgan islomiy moliyalashtirish – biznesni rivojlantirish uchun ishonchli yechim 


    Texnologiyaning yangi bosqichi — HUAWEI Mate XT va HUAWEI Mate 70 Pro bilan tanishing


    Buxoro, G‘ijduvon, zindon, misvok va madrasa – 100 savolga 1 javob


    Paynet xizmatlari endi Kapitalbank bankomatlarida mavjud


    "Eco Expo Central Asia 2025" doirasida xalqaro ekologik tashabbuslar birlashmoqda


    AKFA Group “AKFA Medline Social” nomli tibbiy startap qurilishini boshlanganini e’lon qildi 


    “O‘zbekinvest” EISK AJ va Slovakiyaning EXIMBANKA SR o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risida bitim imzolandi


    Investitsiya nima va u insonlarga nima uchun kerak?


    Uzbekistan Airways Seulga kunlik aviaqatnovlarni taklif qiladi


    O‘zbekiston terma jamoasining dunyodagi eng yirik sport tadbiriga chiqishi Kia brendining mavqeini yanada mustahkamlashga xizmat qiladi 


    Moody’s “Biznesni rivojlantirish banki” reytinglarini “salbiy”dan “barqaror”ga o‘zgartirdi


    “Moody’s Ratings” xalqaro reyting agentligi “O‘zbekinvest” kompaniyasi reytingi prognozini “Ba2”- “ijobiy” darajagacha ko‘tardi

     

    Tavsiya etamiz

    Vashington Tehronga qarshi harbiy kampaniyadan Xitoy va Rossiyani jilovlashda foydalanmoqchimi? Mintaqamizni nimalar kutadi?

    19 iyun, 22:05

    Chelyabinskka qulagan meteorit — 540 kiloli osmon jismi qanday topilgan edi?

    19 iyun, 13:31

    Qariyb yarim asrlik mehnat yoxud Eron qanday qilib raketa derjavasiga aylandi?

    18 iyun, 20:05

    Raddiyaga raddiya: “Yuksalish” harakati va “O‘zsuvtaʼminot” AJ bir-birini yolg‘on maʼlumot tarqatishda ayblamoqda

    17 iyun, 00:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    “Oltin to‘p” uchun asosiy da’vogar nomi o‘zgardi — TNT Sports

    Sport | 22 iyun, 20:20

    AQSH Eronning ehtimoliy javob hujumiga tayyorlanmoqda — NBC

    Dunyo | 22 iyun, 20:02

    Qozog‘istonda samolyot qulab tushdi. Qurbonlar bor

    Qozog‘iston | 22 iyun, 19:48

    Medvedev bir qator davlatlar Eronga “yadroviy o‘q-dorilar” berishga tayyorligini aytdi

    Dunyo | 22 iyun, 18:19

    “Qo‘shnilar” bahsi, braziliyaliklar hissasi va yirik hisobdagi g‘alaba: “Navbahor” va “OKMK” o‘yinidan fotogalereya

    Sport | 22 iyun, 18:00

    Suriyada Bashar Asadning amakivachchasi qo‘lga olindi

    Dunyo | 22 iyun, 17:31

    Husiylar AQSHning Eronga hujumi sabab urushga qo‘shilganini e’lon qildi

    Dunyo | 22 iyun, 16:55

    Eron yadroviy obyektlariga zarba: yetakchilar qanday fikrda?

    Dunyo | 22 iyun, 16:24
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.