• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Qovun, tarvuz, go‘sht yoki sut: yozda zaharlanish oson bo‘lgan oziq-ovqatlar qaysi?

    Sevimli rezavorlar va mevalar, to‘g‘ridan to‘g‘ri tomorqadan terib olingan sabzavotlar va hatto yangi sut va dudlash uchun go‘sht: kutilgan piknik muammoga va undan ham yomonroq fojiaga aylanmasligi uchun xavfsizlik choralari va gigiyena qoidalariga rioya qilish kerak.

    Foto: “Noviy ochag”

    Yozgi ovqatdan zaharlanish haqida gapirganda birinchi navbatda qo‘ziqorin bilan zaharlanish xayolga keladi. Ammo hatto biz xavfsiz va foydali hisoblagan ovqatlar ham jiddiy sog‘liq muammolariga olib kelishi mumkin. Qaysi yozgi mahsulotlardan ehtiyot bo‘lishingiz kerakligini bilib oling.

    Tomorqadan terib olingan rezavorlar va sabzavotlar

    Yozning zavqli ishlaridan biri — ertalab boqqa yugurib chiqib, barra bodring, pomidor yoki pishgan qulupnayni tanlab, darhol yeyish. Ehtiyot bo‘ling! Yozgi ovqatdan zaharlanishning deyarli yarmi yangi sabzavot, meva va rezavorlardan kelib chiqadi. Yeyishdan oldin ularni yaxshilab yuvib tashlang! Esingizda bo‘lsin: ochiq havoda o‘sadigan sabzavot va mevalar ko‘plab bakteriyalar manbaidir.

    Foto: Google Images 

    Ko‘katlar

    Ismaloq yoki salat bargi, yashil sabzavotlar yozda quyoshda qolgan go‘shtdan ko‘ra xavfliroqdir: oziq-ovqat zaharlanishining eng keng tarqalgan sabablaridan biri bo‘lgan odam norovirusi bu sabzavotlarning keng, salqin barglarini afzal ko‘radi. Bundan ham yomoni, u salat yoki ismaloqda bir necha kun turishi mumkin. Ularni issiqlik bilan ishlov bermasdan turib ishlatganda zaharlanish xavfi ortadi. Salat barglarini juda ehtiyotkorlik bilan yuving yoki yaxshisi, ustidan qaynoq suv quying.

    Mikroko‘katlar

    Salatlar va ovqatlarga ajoyib qo‘shimcha, to‘g‘rimi? Shuningdek, u listeriya va E.coli’ning potensial manbai hisoblanadi. Tavsiya: bargli ko‘katlarniki bilan bir xil: yaxshilab yuvib tashlang va qaynoq suv quying.

    Foto: Google Image

    Qovun va tarvuz

    Hech qayerda va hech qachon o‘zgartirmaslik kerak bo‘lgan qoida: tarvuzlarni va ayniqsa, qovunlarni kesishdan oldin yaxshilab yuvib tashlang. Qovunlar tom ma’noda o‘sishining butun davri davomida yerda yotadi va po‘stlog‘ida xavfli bakteriyalarning haqiqiy to‘plamini jamlaydi, ulardan eng xavflisi salmonellalar va listeriyalardir. Kesilgan qovunni muzlatkichda saqlashni unutmang: qovunni stolga qo‘yishingiz mumkin bo‘lgan vaqt bir yoki ikki soatdan oshmasligi kerak.

    Yangi sharbat

    Yangi sharbatlar tom ma’noda vitaminlarga boy, ammo ular pasterizatsiya qilinmagan, ya’ni meva yoki sabzavotlarning qobig‘ida yashagan barcha bakteriyalar stakaningizga tushishi mumkin. Agar siz sharbatlarni o‘zingiz tayyorlasangiz, meva va sabzavotlarni yaxshilab yuving (yaxshisi, ustiga qaynoq suv quying), agar tayyorini sotib olsangiz, jarayonni diqqat bilan kuzatib turing.

    Ustritsa

    Vibrioz — halokatli infeksiyaning qo‘zg‘atuvchisi. Bu dengiz mahsulotlarida yashiringan bo‘lishi mumkin. Eski qoida: nomida “r” harfi bo‘lmagan (bejiz bu tanlanmagan) bir necha oy ichida dengiz mahsulotlarini iste’mol qilmang. Aynan yoz oylarida, issiq havoda dengiz mahsulotlari, ayniqsa, ustritsa bilan zaharlanish juda oson. Ammo bu foydali taomlardan voz kechishingiz kerak degani emas: ularni faqat ishonchli kafe va restoranlarda buyurtma qiling va hech qanday holatda ularni xom holda iste’mol qilmang.

    Go‘sht

    Yoz oqshomida go‘shtni dudlash yoki panjarada pishirish yoqimli bo‘lgani bilan xavflidir. Chunki E.coli bakteriyalari bo‘lishi ehtimoli yuqori. Yaxshisi shundaki, u issiqlik bilan ishlov berish paytida o‘ladi. Yomoni, ovqat pishirish vaqtida ehtiyot choralarini ko‘rmasangiz, u qo‘llaringizga, keyin esa og‘zingizga tushishi mumkin. Qiyma, shuningdek, pichoq va taxtakachdan foydalangandan keyin qo‘lingizni yaxshilab yuving. Go‘shtni yaxshilab pishiring.

    Yangi sut

    Bu mazali va juda foydali, ammo xavfli: pasterizatsiya paytida sutning ta’mi o‘zgarishi mumkin, ammo xavfli bakteriyalar, albatta, o‘ladi. Biroq hatto pasterizatsiya qilingan sutni ham stol ustida unutmaslik kerak: yozda, issiqda, faqat muzlatkichda saqlang!

    Xom tuxum

    Foto: Google Image

    Salmonellyoz — bu eskirgan tuxumdan yuqtirib olish oson bo‘lgan infeksiya. Eng katta xavf: salmonellalar hatto, yoqimsiz hidga ega bo‘lmagan yoki tashqi ko‘rinishidan infeksiyalanmagan tuxumlardan hech qanday farq qilmaydigan tuxumlarda ham bo‘lishi mumkin. Tuxumni xom holatida iste’mol qilish odat tusiga kirmasligi ehtimoldan yiroq. Ammo xamirli taomlarda, pishiriqlarda ishlatayotganda ehtiyot bo‘lish kerak.

    Zaharlanishni qanday aniqlash mumkin va bu vaqtda nima qilish kerak?

    Agar shunga qaramay, siz xavfli bakteriyalardan zaharlanish alomatlarini payqasangiz, darhol choralar ko‘rish kerak.

    Zaharlanish belgilari

    Oziq-ovqat zaharlanishining dastlabki belgilarini imkon qadar erta aniqlash va zudlik bilan choralar ko‘rish muhimdir.

    • Qorin bo‘shlig‘ida kuchli burishish;
    • Ko‘ngil aynishi va qayt qilish;
    • Haroratning ko‘tarilishi (ba’zan 39 darajagacha);
    • Umumiy zaiflik.

    Nima qilish kerak?

    Zaharlanishning birinchi belgisida darhol shifokorni chaqiring. Ammo buning iloji bo‘lmasa (masalan, ta’tilni shahar tashqarisida o‘tkazayotgan bo‘lsangiz) yoki biror sababga ko‘ra yaqin kelajakda yordam kela olmasa, quyidagi choralarni ko‘rish kerak:

    • Bemorning oshqozonini yuving. Buning uchun toza suvdan (kamida bir litr) yoki kaliy permanganatning kuchsiz eritmasidan foydalanishingiz mumkin, so‘ngra darhol qusishni qo‘zg‘atishingiz kerak. Bu toksinlarning qonga keyingi so‘rilishining oldini oladi.
    • Agar bemorda diareya bo‘lmasa, organizmning o‘z-o‘zini tozalashini tezlashtirish uchun unga ich keltiruvchi preparat berish lozim.
    • Oshqozonni yuvishdan keyin bemor faollashtirilgan ko‘mir ichishi kerak. Shuni ham yodda tutish kerakki, zaharlanishda organizm namlikni sezilarli darajada yo‘qotadi, shuning uchun ko‘proq gazsiz mineral suv ichish kerak.
    • Bemorga yotoqda dam olishni ta’minlang: zaharlanish organizmga og‘ir yuk bo‘lib, unga tiklanish imkoniyatini berish zarur.
    10.07.2023, 17:12   Izoh (0)   7647
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Ovqatdan zaharlanish: bunday paytda nima yeyish mumkin-u, nima mumkin emas?

    05.06.2023, 17:50

    Ehtiyot bo‘ling: zaharlanish yoki allergiyaga olib keluvchi 5 xil oziq-ovqat

    28.06.2023, 09:55

    Organizm ovqatdan bosh tortsa, nima qilish kerak: mutaxassis maslahati

    30.06.2023, 10:33

    Besh yoki 10 ming qadam: sog‘lom bo‘lish va ozish uchun kuniga qancha piyoda yurish kerak?

    10.07.2023, 13:40

    Yurakni asrang: infarkt xavfini bir necha barobar oshiradigan 6 ta kasallik

    10.07.2023, 10:40

    Yugurolmaysiz, sakrolmaysiz: varikoz kasalligida nimalarga ruxsat bor-u, qaysi harakatlarni bajarish mumkin emas?

    09.07.2023, 10:57
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 

     

    Tavsiya etamiz

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Tramp tahdidlariga qaramay Hindiston Rossiyadan neft xarid qilishda davom etadi — hind rasmiylari

    Dunyo | 2 avgust, 20:10

    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda

    Reklama | 2 avgust, 20:15

    Xitoyda robot kino va dramaturgiya yo‘nalishida aspiranturaga qabul qilindi

    Texnologiyalar | 2 avgust, 19:50

    O‘zbekistonda har beshta sud qaroridan bittasi ijro etilmagani aytildi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 19:38

    “Garovga olinganlar ozod qilinmasa, G‘azoda janglar tinmaydi” — Isroil bosh qo‘mondoni

    Dunyo | 2 avgust, 19:20

    “Manchester Siti” futbolchisi “Galatasaroy”ga o‘tadigan bo‘ldi

    Sport | 2 avgust, 18:55

    Jeyms Kemeron “Avatar” filmi asosida animatsion serial suratga oladi

    Kino | 2 avgust, 18:50

    Trampning Falastinga nisbatan noxolis siyosati: AQSH YUNESKO a’zoligidan nega chiqyapti?

    Dunyo | 2 avgust, 18:35

    O‘zbekiston fuqarolari qaysi davlatlarga vizasiz kira olishi maʼlum qilindi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 18:02

    Indoneziyada Levotobi Laki Laki vulqoni otildi (video)

    Dunyo | 2 avgust, 17:55
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.