• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12413.79
    • RUB154.86
    • EUR14468.27
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +24°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Qovun, tarvuz, go‘sht yoki sut: yozda zaharlanish oson bo‘lgan oziq-ovqatlar qaysi?

    Sevimli rezavorlar va mevalar, to‘g‘ridan to‘g‘ri tomorqadan terib olingan sabzavotlar va hatto yangi sut va dudlash uchun go‘sht: kutilgan piknik muammoga va undan ham yomonroq fojiaga aylanmasligi uchun xavfsizlik choralari va gigiyena qoidalariga rioya qilish kerak.

    Foto: “Noviy ochag”

    Yozgi ovqatdan zaharlanish haqida gapirganda birinchi navbatda qo‘ziqorin bilan zaharlanish xayolga keladi. Ammo hatto biz xavfsiz va foydali hisoblagan ovqatlar ham jiddiy sog‘liq muammolariga olib kelishi mumkin. Qaysi yozgi mahsulotlardan ehtiyot bo‘lishingiz kerakligini bilib oling.

    Tomorqadan terib olingan rezavorlar va sabzavotlar

    Yozning zavqli ishlaridan biri — ertalab boqqa yugurib chiqib, barra bodring, pomidor yoki pishgan qulupnayni tanlab, darhol yeyish. Ehtiyot bo‘ling! Yozgi ovqatdan zaharlanishning deyarli yarmi yangi sabzavot, meva va rezavorlardan kelib chiqadi. Yeyishdan oldin ularni yaxshilab yuvib tashlang! Esingizda bo‘lsin: ochiq havoda o‘sadigan sabzavot va mevalar ko‘plab bakteriyalar manbaidir.

    Foto: Google Images 

    Ko‘katlar

    Ismaloq yoki salat bargi, yashil sabzavotlar yozda quyoshda qolgan go‘shtdan ko‘ra xavfliroqdir: oziq-ovqat zaharlanishining eng keng tarqalgan sabablaridan biri bo‘lgan odam norovirusi bu sabzavotlarning keng, salqin barglarini afzal ko‘radi. Bundan ham yomoni, u salat yoki ismaloqda bir necha kun turishi mumkin. Ularni issiqlik bilan ishlov bermasdan turib ishlatganda zaharlanish xavfi ortadi. Salat barglarini juda ehtiyotkorlik bilan yuving yoki yaxshisi, ustidan qaynoq suv quying.

    Mikroko‘katlar

    Salatlar va ovqatlarga ajoyib qo‘shimcha, to‘g‘rimi? Shuningdek, u listeriya va E.coli’ning potensial manbai hisoblanadi. Tavsiya: bargli ko‘katlarniki bilan bir xil: yaxshilab yuvib tashlang va qaynoq suv quying.

    Foto: Google Image

    Qovun va tarvuz

    Hech qayerda va hech qachon o‘zgartirmaslik kerak bo‘lgan qoida: tarvuzlarni va ayniqsa, qovunlarni kesishdan oldin yaxshilab yuvib tashlang. Qovunlar tom ma’noda o‘sishining butun davri davomida yerda yotadi va po‘stlog‘ida xavfli bakteriyalarning haqiqiy to‘plamini jamlaydi, ulardan eng xavflisi salmonellalar va listeriyalardir. Kesilgan qovunni muzlatkichda saqlashni unutmang: qovunni stolga qo‘yishingiz mumkin bo‘lgan vaqt bir yoki ikki soatdan oshmasligi kerak.

    Yangi sharbat

    Yangi sharbatlar tom ma’noda vitaminlarga boy, ammo ular pasterizatsiya qilinmagan, ya’ni meva yoki sabzavotlarning qobig‘ida yashagan barcha bakteriyalar stakaningizga tushishi mumkin. Agar siz sharbatlarni o‘zingiz tayyorlasangiz, meva va sabzavotlarni yaxshilab yuving (yaxshisi, ustiga qaynoq suv quying), agar tayyorini sotib olsangiz, jarayonni diqqat bilan kuzatib turing.

    Ustritsa

    Vibrioz — halokatli infeksiyaning qo‘zg‘atuvchisi. Bu dengiz mahsulotlarida yashiringan bo‘lishi mumkin. Eski qoida: nomida “r” harfi bo‘lmagan (bejiz bu tanlanmagan) bir necha oy ichida dengiz mahsulotlarini iste’mol qilmang. Aynan yoz oylarida, issiq havoda dengiz mahsulotlari, ayniqsa, ustritsa bilan zaharlanish juda oson. Ammo bu foydali taomlardan voz kechishingiz kerak degani emas: ularni faqat ishonchli kafe va restoranlarda buyurtma qiling va hech qanday holatda ularni xom holda iste’mol qilmang.

    Go‘sht

    Yoz oqshomida go‘shtni dudlash yoki panjarada pishirish yoqimli bo‘lgani bilan xavflidir. Chunki E.coli bakteriyalari bo‘lishi ehtimoli yuqori. Yaxshisi shundaki, u issiqlik bilan ishlov berish paytida o‘ladi. Yomoni, ovqat pishirish vaqtida ehtiyot choralarini ko‘rmasangiz, u qo‘llaringizga, keyin esa og‘zingizga tushishi mumkin. Qiyma, shuningdek, pichoq va taxtakachdan foydalangandan keyin qo‘lingizni yaxshilab yuving. Go‘shtni yaxshilab pishiring.

    Yangi sut

    Bu mazali va juda foydali, ammo xavfli: pasterizatsiya paytida sutning ta’mi o‘zgarishi mumkin, ammo xavfli bakteriyalar, albatta, o‘ladi. Biroq hatto pasterizatsiya qilingan sutni ham stol ustida unutmaslik kerak: yozda, issiqda, faqat muzlatkichda saqlang!

    Xom tuxum

    Foto: Google Image

    Salmonellyoz — bu eskirgan tuxumdan yuqtirib olish oson bo‘lgan infeksiya. Eng katta xavf: salmonellalar hatto, yoqimsiz hidga ega bo‘lmagan yoki tashqi ko‘rinishidan infeksiyalanmagan tuxumlardan hech qanday farq qilmaydigan tuxumlarda ham bo‘lishi mumkin. Tuxumni xom holatida iste’mol qilish odat tusiga kirmasligi ehtimoldan yiroq. Ammo xamirli taomlarda, pishiriqlarda ishlatayotganda ehtiyot bo‘lish kerak.

    Zaharlanishni qanday aniqlash mumkin va bu vaqtda nima qilish kerak?

    Agar shunga qaramay, siz xavfli bakteriyalardan zaharlanish alomatlarini payqasangiz, darhol choralar ko‘rish kerak.

    Zaharlanish belgilari

    Oziq-ovqat zaharlanishining dastlabki belgilarini imkon qadar erta aniqlash va zudlik bilan choralar ko‘rish muhimdir.

    • Qorin bo‘shlig‘ida kuchli burishish;
    • Ko‘ngil aynishi va qayt qilish;
    • Haroratning ko‘tarilishi (ba’zan 39 darajagacha);
    • Umumiy zaiflik.

    Nima qilish kerak?

    Zaharlanishning birinchi belgisida darhol shifokorni chaqiring. Ammo buning iloji bo‘lmasa (masalan, ta’tilni shahar tashqarisida o‘tkazayotgan bo‘lsangiz) yoki biror sababga ko‘ra yaqin kelajakda yordam kela olmasa, quyidagi choralarni ko‘rish kerak:

    • Bemorning oshqozonini yuving. Buning uchun toza suvdan (kamida bir litr) yoki kaliy permanganatning kuchsiz eritmasidan foydalanishingiz mumkin, so‘ngra darhol qusishni qo‘zg‘atishingiz kerak. Bu toksinlarning qonga keyingi so‘rilishining oldini oladi.
    • Agar bemorda diareya bo‘lmasa, organizmning o‘z-o‘zini tozalashini tezlashtirish uchun unga ich keltiruvchi preparat berish lozim.
    • Oshqozonni yuvishdan keyin bemor faollashtirilgan ko‘mir ichishi kerak. Shuni ham yodda tutish kerakki, zaharlanishda organizm namlikni sezilarli darajada yo‘qotadi, shuning uchun ko‘proq gazsiz mineral suv ichish kerak.
    • Bemorga yotoqda dam olishni ta’minlang: zaharlanish organizmga og‘ir yuk bo‘lib, unga tiklanish imkoniyatini berish zarur.
    10.07.2023, 17:12   Izoh (0)   7709
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Ovqatdan zaharlanish: bunday paytda nima yeyish mumkin-u, nima mumkin emas?

    05.06.2023, 17:50

    Ehtiyot bo‘ling: zaharlanish yoki allergiyaga olib keluvchi 5 xil oziq-ovqat

    28.06.2023, 09:55

    Organizm ovqatdan bosh tortsa, nima qilish kerak: mutaxassis maslahati

    30.06.2023, 10:33

    Besh yoki 10 ming qadam: sog‘lom bo‘lish va ozish uchun kuniga qancha piyoda yurish kerak?

    10.07.2023, 13:40

    Yurakni asrang: infarkt xavfini bir necha barobar oshiradigan 6 ta kasallik

    10.07.2023, 10:40

    Yugurolmaysiz, sakrolmaysiz: varikoz kasalligida nimalarga ruxsat bor-u, qaysi harakatlarni bajarish mumkin emas?

    09.07.2023, 10:57
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Universalbank o‘zini o‘zi band qilgan fuqarolar uchun yangi “Mikrokredit 300 ”ni ishga tushirdi 


    Kelajak – bugungi qilgan harakatingiz samarasidir. O‘zingizga ishonch esa har qanday yutug‘ingizning boshlanishi 


    Accor Toshkentda Swissôtel Tashkent ochilishini nishonlamoqda, shveysariya uslubidagi hashshamatni O‘zbekiston poytaxtiga olib kelmoqda


    BI Group O‘zbekistonda turar joy binosining zilzilabardoshligini ochiq sinovdan muvaffaqiyatli o‘tkazdi


    Mobiuz Andijon, Namangan va Farg‘ona viloyatlarida 5G ning yangi imkoniyatlarini ochmoqda


    Pepsi Taste Challenge 2025: Pepsi yana oldinda — O‘zbekistonda 59,28% ovozga sazovor bo‘ldi 


    Smart Business O‘zbekistonda UZCARD va Humo kartalarini qabul qilish uchun yagona yechimni taqdim etadi 


    Kapitalbank va Korporativ sport assotsiatsiyasi hamkorlik memorandumini imzoladi


    “Trastbank” kichik biznesni rivojlantirish uchun 1 mlrd so‘mgacha kredit taklif etadi


    Uzbekistan Airways bilan Istanbulga foydali parvoz qiling!


    HAVAL O‘zbekistonda yangi modellarni namoyish etdi: HAVAL H6 Facelift va HAVAL H9 taqdimot kechasi


    Imzo Glass mahsulotlari Buyuk Britaniyaga eksportga yuborildi


    UZTELECOM simli internetni modernizatsiya qilmoqda: abonentlar GPON va FTTx orqali 100 Mbit/s dan yuqori tezlikka ega bo‘ladilar


    “Biznesni rivojlantirish banki” 1 trln 273 mlrd so‘mlik ipoteka krediti ajratdi


    HONOR talabalarni qo‘llab-quvvatlovchi aksiyani e’lon qildi 

     

    Tavsiya etamiz

    Islom Karimovning sobiq matbuot kotibi “Otamdan qolgan dalalar” filmi taqiqlanish sababini oshkor qildi

    21 avgust, 11:58

    Turkiyada oyoq suyaklarini sindirib, bo‘yni o‘stirish operatsiyasi ommalashmoqda (foto)

    21 avgust, 11:52

    Hisob palatasi nega hisobdor emas?

    20 avgust, 19:50

    AQSH prezidenti 6 ta urushni to‘xtatganini da’vo qildi. Aslidachi?

    20 avgust, 11:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Andijonda 811 ta holatda jamoat joylarida tig‘li buyumlar olib yurgan fuqarolar aniqlandi

    O‘zbekiston | 23 avgust, 00:05

    Buxoroda ikki yilda bir marta xalqaro sanʼat biyennalesi o‘tkaziladi

    O‘zbekiston | 22 avgust, 23:50

    “Ishlamasa, ana katta ko‘cha” — Erkinjon Turdimov Sirdaryoda boqimandalar ko‘payib ketganini aytdi

    O‘zbekiston | 22 avgust, 23:41

    Ruminiya ittifoqchilarga harbiy bazalarini ochishga tayyorligini bildirdi

    Dunyo | 22 avgust, 23:35

    Venesuela AQSH bilan urushga tayyorlanyapti

    Dunyo | 22 avgust, 23:25

    O‘zbekiston real ish haqi oshishi bo‘yicha qo‘shni davlatlardan ortda qolmoqda — hisobot

    Iqtisodiyot | 22 avgust, 23:15

    Xitoyda o‘tkaziladigan SHHT sammitiga 20 dan ortiq davlat rahbarlari tashrif buyuradi

    Dunyo | 22 avgust, 23:05

    AQSH Federal qidiruv byurosi agentlari Trampning sobiq maslahatchisi Jon Boltonning uyida tintuv o‘tkazgan

    Dunyo | 22 avgust, 22:55

    Koinotda Quyosh tizimining sirlarini saqlayotgan vaqt kapsulasi topildi

    Dunyo | 22 avgust, 22:40
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.