• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +24°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    “Uxlashni xohlayman!” Ertalab charchagan holda uyg‘onishingizning 8 ta sababi

    8 soat uxlagan bo‘lsangiz ham ertalab charchagan holda uyg‘onsangiz, ehtimol, bu ulkan umidsizliklardan biridir. Axir ertalab kuch va quvvatning yetishmasligi passivlik, befarqlik va samarasiz o‘tadigan kunga sabab bo‘ladi. Mutaxassislar bu holatning sabablarini tushuntirib, uni qanday to‘xtatish kerakligi borasida tavsiyalar berdi.

    Foto: Fokus

    Uyqu inersiyasi

    Agar bu haqda ilgari eshitmagan bo‘lsangiz, uyqu inersiyasi odatdagi ertalabki sustlikni belgilashda qo‘llaniladigan texnik atamadir. Shuning uchun siz to‘shakdan turganingizdan keyin biroz beqaror yoki yo‘nalishni yo‘qotasiz — miyangiz uyg‘onayotgan bo‘ladi.

    “Tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, miyadagi qon oqimi uyqudan oldin sodir bo‘lgan holatga nisbatan uyg‘onganidan keyin 30 daqiqagacha sekinlashadi”, deb tushuntiradi tibbiyot fanlari doktori, Michigan davlat universitetining professori Robin M. Taker. Uning qo‘shimcha qilishicha, ko‘pchilik 15 daqiqadan bir soatgacha uyquchanlikni his qiladi, ammo boshqalar buni bir necha soat davomida boshdan kechirishi mumkin.

    “Uyquning inersiyasi uyqusiz tunlardan keyin uzoqroq davom etadi, ayniqsa, bunday uyqusiz kechalar ketma-ket kuzatilgan bo‘lsa", deydi Taker. Aytishlaricha, uyquning chuqur bosqichlarida uyg‘onish yanada kuchli uyqu inersiyasini keltirib chiqaradi, deya qo‘shimcha qiladi u.

    Tibbiyot fanlari doktori, Amerika Uyqu akademiyasi a’zosi Piter Polos uyqu inersiyasi odatda qisqa vaqt ichida yo‘qolishini ta’kidlaydi, ammo doimiy charchoq kun davomida davom etishi mumkin, ba’zida ko‘proq uyqu yoki kunduzgi uyqu tufayli kamayadi.

    Zangori nur ta’siri

    Foto: Fokus

    Xoh ishoning, xoh ishonmang, ekran qarshisida o‘tkazilgan vaqt uyquga, ayniqsa, uning sifatiga jiddiy ta’sir qiladi. Biroq  Takerning ta’kidlashicha, ko‘pchiligimiz “uyquga atalgan vaqtning kechikishi” yoki stressli kundan keyin uxlash o‘rniga bo‘sh vaqtni uyg‘oq o‘tkazamiz.

    “Uxlashdan oldin kompyuter, planshet, mobil telefonlar va televizorlardan foydalanish melatonin ajralishiga xalaqit berishi va uyqu boshlanishini kechiktirishi mumkin, shuning uchun qo‘shimcha ta’sirni oldini olish uchun ularni yotishdan bir soat oldin o‘chirib qo‘ygan ma’qul”, deydi doktor Polos. Umuman olganda biz qorong‘i, salqin xonada yaxshi uxlaymiz, shuning uchun televizor yoqilgan holda uxlab qolsangiz, u sizning energiyangizni o‘g‘irlaydi.

    Uyquning yomon gigiyenasi

    Uyquning yaxshi gigiyenasi yotoqxonadagi muhitni va tinch uyquga yordam beradigan kundalik tartibni saqlashni anglatadi. To‘shak yoki uxlash vaqtiga kichik o‘zgarishlar kiritish ham uyqu bilan katta farqni keltirib chiqarishi mumkin. “Boshdan oyoq qulay to‘shakda uxlayotganingizga ishonch hosil qiling”, deydi doktor Polos.

    Yostiqlar ham xuddi shunday muhim. Polos uyqu uslubingizga mos keladigan yostiqni topishni maslahat beradi.

    Ko‘p miqdorda kofein yoki spirtli ichimliklarni iste’mol qilish

    Foto: Fokus

    Kofein ogohlantiruvchi vosita bo‘lib, uning kechki ovqatdan keyingi ta’siri o‘ylaganingizdan ham ko‘proq ta’sir qiladi. “Ba’zi odamlarda kofein boshqalarga qaraganda sekinroq metabollashadi”, deb tushuntiradi Taker. Bu sizni tiklanish uchun zarur bo‘lgan chuqur uyquga ketishga to‘sqinlik qiladi. Shuning uchun u ichimliklardan yotishdan oldin 4 soat oldin voz kechishni tavsiya qiladi.

    Uyqu buzilishi

    Uyqusizlik va obstruktiv apne kabi uyqu buzilishi odatda uyqu bilan uyg‘onishga xalaqit beradi. Xususan, apne bilan og‘rigan odamlar tungi uyqudan keyin ham charchoqni his qilishadi. “Bu nafas olish yo‘llarining tun davomida qayta-qayta yopilishiga olib keladi”, deb tushuntiradi Taker. Bu sizni nafas olish uchun uyg‘onishga undaydi. “Siz bu uyg‘onishlarni eslay olmaysiz, ammo ular halokatli bo‘lib, odamlar uyqudan keyin o‘zlarini xotirjam his qilmasliklariga olib keladi”, deya qo‘shimcha qiladi u. Apnening asosiy belgilari — haddan tashqari xurrak va kunduzgi uyquchanlik.

    Genetika

    To‘g‘ri, ba’zi odamlar tabiatan boyqush kabidir. “Xronotiplar genetik jihatdan oldindan belgilab qo'yilgan”, deydi Polos. “Ularni ma'lum darajada o‘zgartirish mumkin, lekin odatda birini boshqasiga almashtirib bo‘lmaydi”.

    Jismoniy faoliyatning yetishmasligi

    Foto: Fokus

    Mashq qilish sizni yanada charchatadi deb o‘ylashingiz mumkin, lekin aslida buning aksi. Mashq qilish ish joyidagi charchoqqa qarshi kurashishi, energiyani oshirishi va aksincha, tunda uzoqroq, sog‘lom uxlashga yordam berishi, tetik holda uyg‘onish imkonini berishi aniqlangan.

    Depressiya va stress

    Sizning ruhiy salomatligingiz ham uyquga ta’sir qiladi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, depressiyaga uchragan yoshlarning taxminan 40 foizi gipersomniya yoki haddan tashqari charchoq bilan kurashmoqda. Bezovtalik, stress va xavotir ham uyqu sifatini tushiradi.

    Qanday qilib charchagan holda uyg‘onishni to‘xtatish mumkin?

    • Kechasi pardalarni ochiq qoldiring, shunda ertalabki yorug‘lik xonaga kirib, uyg‘onishingizga yordam beradi.
    • Budilnikda har 10 daqiqali signal o‘rnatmang.
    • Yoga bilan shug‘ullaning yoki yotishdan bir soat oldin piyoda yuring.
    • Bir vaqtning o‘zida yotish va uyg‘oning (hatto, dam olish kunlarida ham).
    • Psixo-emotsional holatingiz bilan bog‘liq muammolarni hal qilish uchun psixoterapevt bilan bog‘laning.
    • Og‘ir kundan keyin gadjetlar yordamisiz dam olishni o‘rganing.
    27.06.2023, 11:17   Izoh (0)   16928
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Agar uyqu yordam bermasa, charchoq bilan qanday kurashish kerak?

    15.06.2023, 17:26

    Uyqusizlikning noma’lum sababi: husnbuzarlar tungi uyquga qanday ta’sir ko‘rsata oladi?

    19.06.2023, 10:37

    Tartibsiz uyqu va bevaqt tanovul qilish: semirishga olib keluvchi zararli odatlar  

    22.06.2023, 14:02

    Bilarmidingiz? Terlashni kuchaytiradigan, ammo har yili yozda sevib iste’mol qilinadigan mashhur mahsulot

    27.06.2023, 09:20

    Organizm uchun eng xavfli, ammo sevib iste’mol qilinadigan 7 ta oziq-ovqat

    26.06.2023, 20:45

    Stomatolog tishlar uchun eng zararli ichimlik qaysi ekanini ma’lum qildi

    26.06.2023, 17:48
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    InfinBANK Visa Direct orqali xalqaro pul o‘tkazmalariga qo‘yilgan limitlarni oshirdi 


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    “Akkermann sement” xalqaro forumi: qurilish materiallari sohasidagi muammolar keng tahlil qilindi


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    Sistit — bu uyat emas!

     

    Tavsiya etamiz

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Rossiyada Putinni Gitlerga o‘xshatib mem qilganlar jazolanadi

    Dunyo | 30 may, 23:55

    Zarafshon daryosidan noqonuniy ravishda qum-shag‘al qazib olgan shaxsga chora ko‘rildi

    O‘zbekiston | 30 may, 23:40

    “O‘zbekiston qo‘shni davlatlar bilan urushga kirishishi mumkin edi” – Abdulaziz Komilov

    O‘zbekiston | 30 may, 23:30

    AQSH Oliy sudi Trampga 500 ming muhojirni mamlakatdan chiqarib yuborishga ruxsat berdi

    Dunyo | 30 may, 23:25

    Nepalda o‘n minglab namoyishchilar monarxiyani tiklashni talab qilmoqda

    Dunyo | 30 may, 23:10

    “Daryo” dayjesti: 30-mayning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 30 may, 22:55

    Toshkent viloyatida svetoforning taqiqlovchi ishorasiga amal qilmagan haydovchining mashinasidan giyohvand modda topildi

    O‘zbekiston | 30 may, 22:40

    Surxondaryodagi 5 ta “dom”da 1,5 mlrd so‘mlik gazdan o‘g‘rincha foydalanilgani aniqlandi

    O‘zbekiston | 30 may, 22:30

    Fransiya prezidenti Isroilga qarshi siyosat yuritishda ayblandi

    Dunyo | 30 may, 22:20
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.