Pista — qattiq qobiq ichidagi yuqori kaloriyali yashil rangli yong‘oq. Pista sog‘liq uchun foydali — ularda ko‘p miqdorda vitamin, mineral va antioksidantlar mavjud bo‘lib, ular immunitetni mustahkamlaydi va ko‘plab kasalliklarning oldini oladi.
Pistaning kelib chiqish tarixi
Qadimgi Rimda pista noyob delikates hisoblangan edi. Ular shu qadar mashhur ediki, ularni yetishtirish uchun maxsus joylar ajratilgan. Rimga Ispaniya va Italiya mamlakatlarining pistasi karvon-karvon tashib keltirilgan.
Yana bir versiyaga ko‘ra, pista Amerikaga 1854-yilda bu mevadan bir necha funt olib kelgan Usmonli Imperiyasining Favqulodda va Muxtor elchisi tufayli tarqaldi. 1880-yildan boshlab Kaliforniyada pista yetishtirila boshlandi.
Ayni paytda pista ko‘plab mamlakatlar, jumladan, AQSH, Eron, Turkiya va Suriya uchun muhim eksport mahsulotidir. Ular turli xil taom va shirinliklarda, shuningdek, ko‘plab konfetlar uchun foydalaniladi.
Pista vitaminlar va minerallarga boy, masalan, E vitamini eng kuchli antioksidantlardan biridir. Ular, shuningdek, suyak va mushaklar mustahkamligida yordam beruvchi, uyqu sifatini yaxshilaydigan va stress bilan kurashishga yordam beradigan magniyga boy. Pista tarkibidagi kaliy yurak ishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi — qon tomirlarni mustahkamlaydi va yurak urishini normallashtiradi.
Pistada juda ko‘p bo‘lgan selen immunitet tizimini rag‘batlantiradi va zaharlanishning oldini oladi. B7 yoki biotin proteinni hazm qilish va yog‘larni eritish xususiyati bilan metabolizmni yaxshilaydi.
Pista tarkibidagi lutein ko‘z uchun foydali — u ko‘rish qobiliyatini oshiradi va umuman olganda, ko‘z salomatligi uchun yaxshi profilaktika hisoblanadi.
Buyrak va jigar faoliyatida buzilishlarga olib kelmaslik uchun shifokorlar kuniga 30 grammdan ko‘p bo‘lmagan pista iste’mol qilishni tavsiya qiladilar.
Kimlar pista yemasligi kerak?
Avvalo, albatta, yong‘oqdan allergiyasi bo‘lgan odamlarni xavf ostiga qo‘ymaslik lozim. Bundan tashqari, pista tarkibida kanserogen moddalar bo‘lgan aflatoksinlar mavjud. Bu, ayniqsa, ularni ko‘p miqdorda iste’mol qiladiganlar uchun saraton rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
Bundan tashqari, pista qondagi xolesterin darajasini pasaytirishga yordam beradigan yog‘li kislotalarga boy.
Qolaversa, bu meva juda ko‘p yog‘ va kaloriyalarni o‘z ichiga oladi — agar uni doimiy ravishda ko‘p iste’mol qilsangiz, semirib ketishingiz mumkin.
Sho‘r pista iste’mol qilmagan ma’qul, chunki ko‘p miqdorda tuz sog‘liq muammolariga olib kelishi mumkin. Bu yong‘oqlarning silliq mushaklarga ta’siri tufayli homilador ayollar uchun pista iste’mol qilish tavsiya etilmaydi.
Izoh (0)