Xitoyning Yevrosiyo masalalari bo‘yicha maxsus vakili Li Xuey Yevropa davlatlariga “AQSHdan avtonomiya” e’lon qilishni, Ukrainada zudlik bilan o‘t ochishni to‘xtatishga chaqirishni va mamlakatning bosib olingan hududlarini Rossiyaga “qoldirishni” taklif qildi. Bu haqda muzokaralardan xabardor bo‘lgan g‘arb rasmiylariga tayanib, The Wall Street Journal yozmoqda.
Li Xuey may oyida Kiyev, Varshava, Berlin, Parij va Bryusselga tashrif buyurdi. Nashrning yozishicha, u Yevropa hukumatlarini Xitoyni Vashingtonning o‘rnini bosuvchi iqtisodiy davlat sifatida ko‘rib chiqishga chaqirgan hamda Rossiya va Ukraina o‘rtasidagi mojaro yanada keng tarqalmasligi uchun tezroq ishga kirishish kerakligini aytgan.
The Wall Street Journal suhbatdoshlari Xitoyning Ukrainadagi vaziyatni tartibga solish bo‘yicha sa’y-harakatlarini “hisobdan chiqarishga hali erta” ekanini aytishdi. Ammo ular Pekinning Moskva bilan qanchalik “yaqin” bog‘langanini hisobga olib, uning “halol vositachilik qilish” qobiliyatiga shubha bildirdi. G‘arb rasmiylari Rossiya qo‘shinlari Ukrainani tark etmaguncha tinchlik o‘rnatilishi mumkinligiga ishonmasligini aytmoqda.
“Biz Rossiya qo‘shinlari olib chiqilmasa, mojaroni muzlatish xalqaro hamjamiyat manfaatiga to‘g‘ri kelmasligini tushuntirdik”, — dedi nashr suhbatdoshlaridan biri. Yevropa rasmiylari, shuningdek, Xitoy elchisiga “Yevropani Amerikadan ajratib bo‘lmasligini” va Yevropa Ukrainani qo‘llab-quvvatlash yo‘lidan qaytmasligini aytgan.
“Ular G‘arbning birligini sinab, tashabbusni o‘z qo‘liga olishga urinayotgan bo‘lishi mumkin”, — dedi Li Xuey bilan suhbatlashgan diplomatlardan biri WSJ’ga.
Boshqa bir diplomatning fikricha, Xitoyning asosiy manfaatlari Rossiya urushda yutqazmasligi va Moskva yadro qurolidan foydalanmasligi haqida bo‘lishi mumkinligini aytdi.
26-may kuni Li Xuey Rossiyaga keldi, u yerda Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov bilan muzokaralar o‘tkazadi.
Rossiyaning Ukrainaga keng ko‘lamli bosqini bir yilligi munosabati bilan Xitoy “Ukraina inqirozini siyosiy yo‘l bilan hal qilish” rejasini taqdim etdi. Unda bir tomonlama sanksiyalarni rad etish, Sovuq urush mentaliteti va tinchlik muzokaralarini boshlashga chaqirish kabi jami 12 band bor. Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy buni tinchlik rejasi emas, balki Pekinning “fikrlari” deb atadi.
26-aprel kuni Xitoy rahbari Si Szinpin urush boshidan beri Zelenskiy bilan ilk telefon muloqotini o‘tkazdi. Ukraina prezidentining aytishicha, Xitoy rahbari bilan suhbatda u Rossiya va Ukraina o‘rtasida hududiy imtiyozlar hisobiga sulh tuzib bo‘lmasligini ta’kidlagan.
Izoh (0)