• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12559.26
    • RUB160.17
    • EUR14413.01
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Pul

    SIM-kartalar qanday ishlaydi va dasturlashtiriladi?

    IT Park SIM-kartalar qanday ishlashi, dasturlashtirilishi va ularni ro‘yxatdan o‘tkazish haqida ma’lumot berdi.

    Foto: “Kommersant”

    SIM-karta — bu kompyuter 

    Tashqaridan SIM-karta oddiy ko‘rinadi: telefonga o‘rnatilgan zarhal kontaktli plastmassa bo‘lagi. 

    Ammo ushbu kontaktlar ostida muhandislar haqiqiy kompyuterni joylashtirganlar: 

    • protsessor taxminan 10 megagers — quvvat jihatidan bu Intel 80286 protsessori bilan bir xil degani; 
    • 256 kilobayt xotira; 
    • bir necha kilobayt operativ xotira; 
    • sozlamalarni saqlash uchun doimiy xotiraga ega blok; 
    • kriptografik modullar.

    SIM-karta uchun dastur qaysi tilda yoziladi? 

    Uskunaning imkoniyatlari juda cheklanganligi sababli, SIM-kartalar uchun dasturlar barcha resurslardan maksimal darajada foydalanadigan tilda yozilgan — bu C. 

    Texnik jihatdan C++ da yozish mumkin, ammo OOP’ni qo‘llab-quvvatlash xotiraning bir qismini iste’mol qiladi va bu favqulodda og‘ir. Ushbu yondashuv sizga kartaning butun operatsion tizimini 15-20 kilobaytga sig‘dirish imkonini beradi.

    Qanday qilib kartalar onlayn tarzda ro‘yxatdan o‘tkaziladi? 

    Tarmoqda ro‘yxatdan o‘tish uchun ikkita komponent javobgar: noyob karta identifikatori (IMSI) va shifrlash kaliti (Ki). 

    IMSI kartani tarmoqda ro‘yxatdan o‘tkazish uchun javobgar — u orqali aloqa operatori qanday SIM-karta ekanligini tushunadi. Keyin operator ma’lumotlar bazasiga qaraydi va unga qaysi raqam biriktirilganligini aniqlaydi. 

    Ki kaliti — xavfsizlik nuqtai nazaridan kartaning eng muhim qismi hisoblanadi. Aynan shu kalit yordamida kartadan va orqaga uzatiladigan barcha ma’lumotlar shifrlanadi, shuning uchun kalit o‘qilmaydigan xotira maydonida saqlanadi. 

    Agar siz SIM-karta kontaktlarini boshqa protsessorga ulab, barcha ma’lumotlarni to‘g‘ridan to‘g‘ri olishga harakat qilsangiz ham, u ishlamaydi.

    Sim-kartada nimani saqlash mumkin? 

    SIM-karta o‘z fayl tizimiga ega, ammo u soddalashtirilgan versiyada bo‘ladi. Kartada saqlanadigan barcha fayllar, bular: 

    • sozlamalar;
    • manzillar kitobi;
    • sms xabarlar;
    • operator ma’lumotlari.

    Elektron SIM kartalar 

    Elektron SIM-kartalar — e-sim zamonaviy telefonlarda paydo bo‘ldi. Plastik karta o‘rniga proshivka fayli ishlatiladi — u telefondagi maxsus chipga yuklanadi. Shundan so‘ng, oddiy SIM-karta kabi ishlaydi. Bunday proshivka Internet orqali aloqa operatoridan keladi — uni o‘zingiz proshivka qila olmaysiz.

    08.02.2023, 15:58   Izoh (0)   8119
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Google qotili” — butun dunyo gapirayotgan ChatGPT o‘zi nima?

    08.02.2023, 14:46

    Apple iPhone o‘rnini bosuvchi ko‘zoynaklarni yaratishni kechiktirdi. Kompaniya tezroq virtual reallik shlemlarini ishlab chiqarib Meta bilan raqobatlashmoqchi

    19.01.2023, 15:24

    Bishkek dunyoning eng ifloslangan shaharlari ro‘yxatida birinchi o‘ringa chiqib oldi

    16.01.2023, 16:11

    Rossiyalik oligarxlar uchun “dividend aristokratlari” davri tugadi — Bloomberg

    16.01.2023, 12:33

    10 000 so‘mga AI-95: Toshkentda kunlik benzin narxlari e’lon qilindi

    13.01.2023, 16:37

    Nima uchun bank kartasi raqami 16 xonalik sondan iborat bo‘ladi?

    07.01.2023, 08:47
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Mikrokreditbank xalqaro moliya institutlari bilan muhim kelishuvlarga erishdi


    Uzbekistan Airways Seulga kunlik aviaqatnovlarni taklif qiladi


    “O‘zbekinvest” EISK AJ va Slovakiyaning EXIMBANKA SR o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risida bitim imzolandi


    InfinBLACK bilan qadimiy shaharlar bo‘ylab sayohatlar


    TBC Bank va Bahodir Jalolov firibgarlarga qarshi jangga chiqdi 


    Bekobodda "Biznesni rivojlantirish banki"ning  zamonaviy bank xizmatlari markazi ish boshladi


    InfinBank pul o‘tkazmalari geografiyasini kengaytirmoqda


    Uzbekistan Airways bilan Kuala-Lumpur va Bangkokga sayohatni rejalashtiring


    Acıbadem shifoxonalar tarmog‘ida bolalarda saraton va qon kasalliklarida suyak iligi transplantatsiyasi


    Buxoro, G‘ijduvon, zindon, misvok va madrasa – 100 savolga 1 javob


    110% grant va xalqaro amaliyotlar: Central Asian University va AKFA Medline University Hospital rezidentura dasturiga qabul davom etmoqda


    Investitsiya nima va u insonlarga nima uchun kerak?


    Hyundai Tucson: 24 oyga bo‘lib to‘lash imkoniyati — qulay, tez, foydali


    Texnologiyaning yangi bosqichi — HUAWEI Mate XT va HUAWEI Mate 70 Pro bilan tanishing


    “Moody’s Ratings” xalqaro reyting agentligi “O‘zbekinvest” kompaniyasi reytingi prognozini “Ba2”- “ijobiy” darajagacha ko‘tardi

     

    Tavsiya etamiz

    Vashington Tehronga qarshi harbiy kampaniyadan Xitoy va Rossiyani jilovlashda foydalanmoqchimi? Mintaqamizni nimalar kutadi?

    19 iyun, 22:05

    Chelyabinskka qulagan meteorit — 540 kiloli osmon jismi qanday topilgan edi?

    19 iyun, 13:31

    Qariyb yarim asrlik mehnat yoxud Eron qanday qilib raketa derjavasiga aylandi?

    18 iyun, 20:05

    Raddiyaga raddiya: “Yuksalish” harakati va “O‘zsuvtaʼminot” AJ bir-birini yolg‘on maʼlumot tarqatishda ayblamoqda

    17 iyun, 00:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Xitoyda avj olgan koronavirusning yangi turi AQSHga yetib keldi

    Dunyo | 20 iyun, 10:11

    “Moody’s Ratings” xalqaro reyting agentligi “O‘zbekinvest” kompaniyasi reytingi prognozini “Ba2”- “ijobiy” darajagacha ko‘tardi

    Reklama | 20 iyun, 09:00

    Janubiy Afrikada yirtqich sher do‘konga bostirib kirib, go‘sht bo‘limini ag‘dar-to‘ntar qildi (video)

    Qo‘ziqorin | 20 iyun, 09:56

    Xitoyda kompaniya xodimlari oynaga qaragani va ish vaqtida ovqatlangani uchun jarimaga tortilmoqda

    Dunyo | 20 iyun, 09:53

    “Manchester Yunayted” o‘z futbolchisini “Real”ga taklif qildi

    Sport | 20 iyun, 09:50

    Isroil mudofaa vaziri Xomanaiyni “zamonaviy Gitler” deb atadi

    Dunyo | 20 iyun, 09:49

    Tailand bosh vazirining Kamboja sobiq rahbari bilan telefon suhbati internetga tarqab ketdi

    Dunyo | 20 iyun, 09:40

    O‘zbekistonliklarning ko‘pchiligi diplomi bo‘yicha ishlamaydi — tadqiqot

    O‘zbekiston | 20 iyun, 09:24
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.