Rossiya katta farq bilan yetakchi: O‘zbekistonda 2022-yili qaysi mamlakat kompaniyalari ko‘proq tashkil qilindi?

O‘zbekistonda 2022-yilda eng ko‘p Rossiya kapitali ishtirokidagi kompaniyalar tashkil qilingan. Bu haqda Davlat statistika qo‘mitasi xabar bermoqda. 

O‘tgan yili O‘zbekistonda yangi 2 922 ta chet el kompaniyalari o‘z faoliyatini boshlagan. Bu ko‘rsatkich so‘nggi uch yil uchun eng yaxshisi bo‘ldi. Mamlakatda faqatgina 2019-yilda 3,3 mingdan oshiq yangi xorijiy kompaniyalar tashkil qilingan edi. 

2022-yil davomida yangi tashkil etilgan korxona va tashkilotlar soni 2018-yil bilan solishtirilganda 1,2 barobarga oshgan.

Iqtisodiy faoliyat turlari kesimida eng ko‘p chet el kompaniyalari qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligida faoliyatini boshlagan — 1 112 ta. 

Davlatlar kesimida O‘zbekistonda faoliyat ko‘rsatayotgan Rossiya kompaniyalari qolganlarga qaraganda katta farq bilan yetakchilik qilmoqda — 3 156 ta. Xitoy (2 204) ikkinchi, Turkiya (2 141) esa uchinchi o‘rinda bormoqda.

Birgina 2022-yilning o‘zida 957 ta Rossiya kompaniyalari tashkil qilingan. Bu borada ikkinchi o‘rinda 369 ta kompaniya bilan Turkiya bormoqda. Uchinchi o‘rinda borayotgan Xitoyda mazkur ko‘rsatkich 275 tani tashkil qiladi. 

Nega Rossiya kompaniyalari ko‘paydi?

O‘zbekistonda Rossiya kompaniyalarining keskin ko‘payishi ushbu mamlakat va Ukraina o‘rtasida bo‘lib o‘tayotgan urush oqibatlari bilan izohlanadi. 

Urush boshlangandan keyin G‘arb davlatlari Rossiyaga nisbatan keskin sanksiyalarni qo‘llay boshladi. Bu esa mamlakat kompaniyalari uchun o‘z biznesini qo‘shni davlatlarga, xususan Markaziy Osiyoga ko‘chirish ehtiyojini yuzaga keltirdi.  

Turkiyadagi iqtisodiy vaziyat ham O‘zbekistondagi yangi kompaniyalar sonini keskin oshishiga sabab bo‘lmoqda. 

2021-yilda O‘zbekistonda turk kapitali ishtirokida 407 yangi korxona tashkil qilindi va mamlakat bu borad birinchi o‘rinni egalladi. Ikkinchi o‘rinda Rossiya (356 korxona), uchinchi o‘rinda Xitoy (266) qayd etilgan. 

Turkiya iqtisodiyoti so‘nggi yillarda iqtisodiy inqiroz tufayli qiyinchiliklarni boshdan kechirmoqda. Turkiyalik tadbirkorlari xalqaro bozorlarga chiqish orqali buni qoplashga harakat qilmoqda.