O‘zbekistonda 2022-yil 1-dekabr holatiga ko‘ra, o‘zini o‘zi band qilgan shaxslar 1,57 mln nafarga yetdi. Bu haqda Davlat soliq qo‘mitasi matbuot xizmati xabar bermoqda.
O‘zini o‘zi band qilganlar soni yil boshiga nisbatan 29,8 foizga yoki 360,5 mingtaga oshgan.
- o‘sish ko‘rsatkichi eng yuqori sohalar:
- qishloq xo‘jaligi — 64,1 foiz (195,8 mingta);
- axborot-kommunikatsiya xizmatlari — 37,8 foiz (10,7 mingta);
- maishiy xizmatlar ko‘rsatish — 26,8 foiz (93,4 mingta).
O‘zini o‘zi band qilganlar soliq to‘lamaydi. Mehnat staji hisoblanishi uchun ixtiyoriy ravishda bir yil uchun kamida BHMning 1 barobari miqdorida ijtimoiy soliq to‘lashlari mumkin.
Hozirgi kunda o‘zini o‘zi band qiladigan shaxslarga 80 ga yaqin faoliyat turi bilan shug‘ullanishga ruxsat etiladi.
To‘liq ro‘yxat bilan bu yerda tanishib chiqish mumkin.
Ro‘yxatdan o‘tishning afzalliklari:
- yakka tartibdagi tadbirkor yoki yuridik shaxsni ro‘yxatdan o‘tkazmay turib qonuniy ravishda ishlash mumkin;
- ish staji va nafaqa hisoblab boriladi;
- barcha buyurtmalarni rasmiylashtirish va saqlash mumkin (har bir buyurtma bo‘yicha ma’lumotlar bazasida ish tarkibi va uning narxi haqida ma’lumot qoldiriladi. Zarurat tug‘ilganda, u asosida chek rasmiylashtirish va mijozga jo‘natish mumkin bo‘ladi) va boshqalar.
Ro‘yxatdan qanday o‘tiladi?
Bu mutlaqo bepul. Uydan chiqmagan holda Soliq ilovasi yoki Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali qilish mumkin.
Ro‘yxatdan o‘tgandan so‘ng rasmiy hujjat sifatida foydalaniladigan QR-kodga ega ma’lumotnoma beriladi. Bosqichma-bosqich qo‘llanma bilan bu yerda tanishib chiqish mumkin.
O‘zini o‘zi band qilgan shaxslar har yili bazaviy hisoblash miqdorining 1 baravari (hozirda — 300 ming so‘m) miqdorida ijtimoiy soliq to‘lab boradi.
Ushbu mablag‘lar nafaqani hisoblash uchun budjetdan tashqari pensiya jamg‘armasiga yo‘naltiriladi, soliq to‘lovchiga esa ish staji yoziladi.