Ko‘pincha odamlar turli sabablarga ko‘ra jismoniy mashq bilan shug‘ullanmaydi yoki biron bir kasallik tufayli mashg‘ulotlarni boshlashdan qo‘rqishadi, chunki sport faqat yoshlar va sog‘lomlar uchun deb hisoblashadi. Ammo jismoniy faoliyat ham o‘z vaqtida va me’yorida olib borilsa, juda ko‘p dardlarga davo bo‘lishi mumkin.
Yuqori qon bosimi
Qon bosimi 140/90 mm darajada ko‘tarilgan deb hisoblanadi. Agar qon bosimi ikki kun davomida shunday bo‘lsa, tashxis gipertoniyadir.
Bu yurak, miya va boshqa organlarga zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan jiddiy kasallik bo‘lganligi sababli tashxis odamni jismoniy mashqlar qilishdan to‘xtatib qo‘yishi mumkin. Bundan tashqari, bosim ko‘tariladi va bu ba’zida bosh og‘rig‘i, bosh aylanishiga olib keladi.
Ammo mashg‘ulotlarning to‘g‘ri intensivligini tanlasangiz, mashqlar nafaqat zarar yetkazmaydi, balki kasallikning rivojlanishini to‘xtatib, patologik jarayonlarni orqaga qaytarishi mumkin.
Har qanday mashqlar quyidagi xavfli sharoitlarda taqiqlanadi:
- yaqinda bo‘lgan miyokard infarkti;
- elektrokardiografiyadagi o‘zgarishlar;
- to‘liq yurak blokadasi;
- o‘tkir yurak yetishmovchiligi;
- beqaror stenakardiya;
- nazorat qilib bo‘lmaydigan og‘ir gipertenziya (180/110 mm dan ortiq).
2-toifa diabetga chalingan odamlar gipoglikemiya xavfi tufayli jismoniy faoliyatdan uzoqlashishi mumkin. Ko‘tarilgan har bir yuk qondagi qand miqdorini pasaytiradi.
Ammo agar buni hisobga olib, uni intensivlik bilan oshirib yubormasangiz, mashg‘ulotlar faqat foyda keltiradi.
2-toifa qandli diabet shuni ko‘rsatdiki, mashqlar tananing insulinga reaktsiyasini yaxshilaydi, qon lipidlarini pasaytiradi, shakar nazoratini yaxshilaydi va hech qanday nojo‘ya ta'sir ko‘rsatmaydi. Bundan tashqari, ijobiy o‘zgarishlar vazn yo‘qotmasdan ham sodir bo‘ladi.
Astma
Nafas yo‘llarining surunkali yallig‘lanish kasalligi bo‘lib, uning belgilari yo‘tal, xirillash, nafas qisilishi va ko‘krak qafasining siqilishini o‘z ichiga oladi.
Kuchli jismoniy mashqlar nafas qisilishiga olib kelganligi sababli astma bilan og‘rigan bemorlar tanish noqulaylikdan qo‘rqishlari, jismoniy mashqlar qilishdan qochishlari mumkin.
Ammo aerob mashqlar yurak va o‘pka holatini yaxshilashga yordam beradi, maksimal kislorod iste’molini oshiradi va nafas yollariga ijobiy ta’sir qiladi.
Bel og‘rig‘i
Bel og‘rig‘i to‘laqonli hayotga xalaqit beradigan va 90 foiz ayollarda aniq tashxisga ega bo‘lmagan tayanch-harakat tizimining eng keng tarqalgan muammolaridan biridir.
Beldagi noqulaylik odamlarning mashqlarni to‘xtatishi va jismoniy faollikni minimal darajaga tushirishiga olib kelishi mumkin. Bu katta xatodir, chunki jismoniy mashqlar belning holatini yaxshilashning tasdiqlangan usullaridan biri.
Bundan tashqari, jismoniy mashqlar hatto disk churrasida ham yordam beradi. Bu bel muammolarining eng keng tarqalgan sabablaridan biridir.
Mushaklarni tiklash uchun bir qator maxsus stabilizatsiya harakatlarini bajarishingiz, shuningdek, og‘ir narsalar bilan mashq qilishingiz mumkin.
Artroz
Osteoartrit yoki artroz — bu bo‘g‘im suyaklarini qoplaydigan va ularning bir-biriga ishqalanishiga to‘sqinlik qiladigan tog‘ay yupqalashib, yo‘q bo‘lib ketadigan kasallikdir. Natijada bo‘g‘im shishadi va og‘riydi.
Artroz hayotni juda murakkablashtiradi. Odamlar og‘riq qayerdan kelib chiqqanini va u bilan qanday kurashish kerakligini tushunmaydi. Vaqt o‘tishi bilan bu odamning har qanday jismoniy faoliyatdan qochishga, mashg‘ulotlarni to‘xtatishga va kundalik hayotda imkon qadar kamroq harakat qilishga olib keladi.
Shu bilan birga, tegishli mashqlar nafaqat tog‘ay zaiflashishidan himoya qiladi, balki og‘riqni yengillashtiradi, harakat doirasini oshiradi va nosog‘lom bo‘g‘inning funksionalligini oshiradi.
Onkologik kasalliklar
Onkologik kasalliklarda ham mashg‘ulotlarga chek qo‘yilmaydi. Bundan tashqari, jismoniy mashqlar jismoniy faollikni kamaytirishning asosiy sabablarini bartaraf etishga yordam beradi.
Ba’zi saraton turlari jismoniy faoliyat davomida ehtiyotkorlikni talab qiladiganligi sababli maxsus mashg‘ulot rejimi va intensivligi shifokoringiz bilan aniqlanishi kerak, ayniqsa sizda:
- yurak yoki o‘pka bilan bog‘liq kasalliklar;
- stoma;
- kuchli charchoq;
- muvozanat muammolari.
Izoh (0)