Turkiyadagi vaziyat O‘zbekistonda narxlarning o‘sish xavfini yuzaga keltiradimi?
Turkiyadan qilinayotgan import hajmi O‘zbekistonda narxlarning o‘sishiga sabab bo‘lishi mumkinligi haqida savollar mavjud. Ularga Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti (PMTI) ekspertlari javob beradi.
Turkiya O‘zbekistonning asosiy savdo hamkorlaridan biri. O‘zbekiston tashqi savdo aylanmasining 7 foizga yaqini Turkiyaning hissasiga to‘g‘ri keladi.
2018-yildan boshlab Turkiyada inflyatsiya tez sur’atlar bilan o‘sa boshladi. 2021-yilda u 19,6 foizga yetdi (2017-yilda 11,4 foiz). Bu yil inflyatsiyaning 60,5 foiz bo‘lishi prognoz qilinmoqda.
Bu holat O‘zbekistonga qanday ta’sir qilishi mumkin?
PMTI ekspertlari O‘zbekistonning asosiy hamkorlari bo‘lgan 5 ta mamlakat: Rossiya, Xitoy, Qozog‘iston, Janubiy Koreya va Turkiyadan import inflyatsiyasini hisoblab chiqdi.
Hisob-kitoblar 11 foizga teng umumiy inflyatsiyaning 2,73 foizli punkti Rossiya, Xitoy, Qozog‘iston, Janubiy Koreya va Turkiyadan qilinayotgan import hajmiga bog‘liq ekanini ko‘rsatdi.
Foizli punkt — ikkita foiz ko‘rsatkichi o‘rtasidagi farqni ifodalaydi.
Turkiyadan import qilingan inflyatsiya taxminan 0,28 foizli punktga teng.
Agar so‘mning devalvatsiya darajasi me’yordan yuqori bo‘lsa, bu raqamlar oshishi mumkin. Bu esa valyuta kursi barqarorligini ta’minlash vositalarini takomillashtirishni talab qiladi.
Avvalroq Turkiyada narxlarning oshishi yana bir rekord o‘rnatgani haqida xabar berilgandi.
