Oziq-ovqat ishlab chiqaruvchilari iste’molchilarning barqaror variantlarga bo‘lgan talabiga javob berib, palma yog‘i uchun muqobillarni topish uchun yillar sarfladi. Bu haqda Bloomberg xabar berdi.
Bu esa Janubi-Sharqiy Osiyodagi o‘rmonlarni, shu jumladan, yo‘qolib ketish xavfi ostida turgan orangutanlarning muhim yashash joylarini yo‘q qilishga olib keldi.
Hozirda Ukrainadagi urush kartoshka chipslari, pechenye va yeryong‘oq moyi tarkibidagi palma yog‘i o‘rnini bosuvchi kungaboqar yog‘i yetkazib berish hajmining yarmidan ko‘piga zarar yetkazib, ishlab chiqaruvchilarning o‘z yo‘nalishini o‘zgartirishiga sabab bo‘lmoqda.
Palma yog‘idan voz kechishga harakat qilayotgan Buyuk Britaniya supermarketlari yaqinda bu o‘zgarishlarni tan olishga majbur bo‘ldi.
Angliyaning Deyeside shahrida joylashgan Iceland Foods 2018-yilda palma yog‘ini o‘z brendlaridan butunlay yo‘q qilishga qaror qilgan, biroq sertifikatlangan barqaror palma yog‘ini kamida 25 ta mahsulotda, jumladan, muzlatilgan sarimsoq non va pechenye pudinglarida ishlatishga qaytgan.
Wm Morrison supermarketlari ta’minotchilar bilan kungaboqar yog‘iga, shu jumladan, barqaror palma yog‘iga mos muqobillarni topish uchun ishlayotganini aytadi. J Sainsbury esa ba’zi mahsulotlarda palma yog‘idan vaqtincha foydalanishi mumkinligini aytadi.
Iceland Foods direktori Richard Uoker uchun bu rivojlanish urushning kutilmagan natijasi bo‘ldi.
Men hech qachon yana palma yog‘iga qaytamiz deb o‘ylamagan edim, — deydi u.
Rossiya va Ukraina dunyodagi kungaboqar yog‘ining qariyb 65 foizini, bug‘doyning 25 foizini, arpaning 20 foizini va makkajo‘xorining 18 foizini ta’minlaydi.
Urush esa transport nosozliklari, hosilning kechikishi va o‘g‘it narxining oshishiga olib keldi, bu esa oziq-ovqat narxlarini rekord darajaga ko‘tardi va butun dunyo bo‘ylab non, go‘sht va yog‘ kabi asosiy mahsulotlarni qimmatlashtirdi.
Indoneziya, Hindiston va Argentina hukumatlari o‘zlarining oziq-ovqat ta’minotini himoya qilish uchun eksportni cheklamoqda.
Palma yog‘ining manfaatliligi shundaki, u eng samarali yog‘li ekin hisoblanadi. Uning o‘rniga qo‘llaniladigan ba’zi muqobillar atrof-muhitga yomon ta’sir o‘tkazadi, jumladan, Lotin Amerikasida keng tarqalgan o‘rmonlarni kesish bilan bog‘liq bo‘lgan soya yog‘i.
Palma yog‘i eksportchilari bozor ulushini qaytarib olish imkoniyatidan foydalanmoqda. Ikkinchi yirik yetkazib beruvchi Malayziya Indoneziyaning eksport cheklovlaridan keyin xalqaro talabga javob berishga tayyorligini tasdiqladi. Hukumat milliy barqaror palma yog‘ini sertifikatlash rejasini tan olishga intilmoqda.
Ba’zi oziq-ovqat ishlab chiqaruvchilari palma yog‘idan butunlay voz kechish o‘rniga ularni o‘rmonlarni kesmaslik va yangi yerlarni tozalashni o‘z zimmasiga olgan, sertifikatga ega fermer xo‘jaliklaridan sotib olishni tanlamoqda.
Izoh (0)