Xitoyni Markaziy Osiyo davlatlari bilan bog‘lovchi Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston temiryo‘li qurilishi kuz faslida boshlanishi rejalashtirilgan. Bu haqda 20-may kungi Qirg‘iziston Vazirlar Mahkamasi yig‘ilishida ma’lum qilindi.
Qayd etilishicha, qo‘shni davlat Vazirlar Mahkamasining qarori bilan temiryo‘l transportini rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlari tasdiqlangan. Bu haqda so‘z yuritgan bosh vazir Akilbek Japarov qurilishi ko‘zda tutilgan xalqaro temiryo‘l rejasi haqida ma’lumot bergan.
“Kuzda mustaqilligimiz tarixidagi eng yirik loyiha — Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston yo‘nalishi bo‘yicha temiryo‘l qurilishini ishga tushirish rejalashtirilgan. Bu loyihani qo‘llab-quvvatlash zarur”, — degan Vazirlar Mahkamasi rahbari.
Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston temiryo‘li
2017-yilning may oyida Xitoy poytaxti Pekinda bo‘lib o‘tgan oliy darajadagi forumda Shavkat Mirziyoyev Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston temiryo‘li qurilishini boshlash masalalarini muhokama qilgan. 2018-yilning mayida esa Farg‘onada O‘zbekiston—Qirg‘iziston parlamentlararo komissiyasining birinchi majlisi bo‘lib o‘tgan va unda ushbu temiryo‘l liniyasi qurilishining iqtisodiyot rivojiga ta’siri kabi masalalar ko‘rib chiqilgan. Keyinchalik loyihaning texnik-iqtisodiy asosi (TIA) tayyorlangani, Rossiya bu uchun 3 million dollar ajratgani ma’lum bo‘lgan. Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston temiryo‘lining qurilishi Sharqiy Osiyodan yaqin Sharq va Janubiy Yevropaga boradigan yo‘lni 900 kilometrga qisqartiradi, vaqt 7-8 kunga kamayadi. Yo‘l qurilishi Markaziy Osiyo mamlakatlarining transport infratuzilmasini rivojlantirishni ta’minlaydi va ularga Fors ko‘rfazi va Tinch okeanining portlariga qulay kirish imkonini beradi.
2020-yilning may oyida uch tomon vakillari o‘rtasida videokonferensiya o‘tkazilgan. Muloqotda temiryo‘l qurilish loyihasini amalga oshirish bo‘yicha kelgusi amaliy choralar muhokama qilingan. Unda aytilishicha, ushbu loyiha deyarli 20 yildan beri muhokama qilinmoqda. Tomonlar baland tog‘lar, borish qiyin bo‘lgan hududlar orqali o‘tadigan ushbu temiryo‘lning eni, marshrutlari bo‘yicha yagona to‘xtamga kelolmayapti.
Mavzuga doir: Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston temiryo‘li qurilishi Qozog‘iston va Rossiya manfaatlariga mos kelmaydi — ekspert
2021- yilning aprelida Mirziyoyev Xitoy rahbari Si Szinpin bilan telefon orqali muloqot qilgan. Unda loyihani ilgari surish ishlari davom etayotgani qayd etilgan.
O‘zbekiston rahbari 2021-yilning 6-avgust kuni Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining Maslahat uchrashuvi doirasida ham Sadir Japarov bilan muzokara o‘tkazgan. Mirziyoyev O‘zbekiston—Qirg‘iziston—Xitoy temiryo‘li strategik ahamiyatga ega ekani, uni qurish bo‘yicha muzokaralarni jadallashtirish muhimligini ta’kidlagan.
2021-yilning noyabrida o‘tkazilgan O‘zbekiston va Qirg‘iziston bosh vazirlari o‘rtasidagi uchrashuvda ham shu loyiha yuzasidan fikr almashilgan.
Shavkat Mirziyoyev 2022-yilning mart oyida birinchi Toshkent xalqaro investitsiya forumining ochilish marosimidagi nutqida ham ushbu yo‘l qurilishiga to‘xtalib o‘tgan. “O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarni O‘zbekiston—Qirg‘iziston—Xitoy temiryo‘li orqali Osiyo—Tinch okeani mintaqasiga yetkazish uchun imkoniyatlar yaratish bo‘yicha ham amaliy harakatlar olib borilmoqda”, — degan davlat rahbari.
31-mart kuni O‘zbekiston transport vaziri Ilhom Mahkamov Xitoyning O‘zbekistondagi elchisi Szyan Yan xonim bilan uchrashdi. Muloqotda “temiryo‘l qurilishi loyihasini amalga oshirish, shuningdek, birgalikdagi sa’y-harakatlar orqali ushbu yo‘nalish bo‘ylab multimodal transport koridorini rivojlantirishni davom ettirish muhimligi” qayd etilgan.
Va nihoyat, aprel oyida Qirg‘iziston bosh vaziri Akilbek Japarov tomonlar loyiha bo‘yicha kelishuvga erishganini ma’lum qildi. Uning ta’kidlashicha, mamlakatlarni Janubiy Osiyo mintaqasi bilan bog‘laydigan Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston temiryo‘li qurilishi loyihasini amalga oshirish bo‘yicha deyarli barcha masalalar kelishib olingan.
Izoh (0)