Nafaqat mashhur serialga aylangan, balki real hayotda ham inson hayotini saqlab qolgan “Doktor Haus” haqida qiziqarli faktlar

“Dokror Haus” serialining birinchi epizodi 2004-yilda, oxirgisi esa 10 yil oldin ekranlarga chiqqan. Ammo tomoshabinlar hali ham bir vaqtning o‘zida dunyoda eng ko‘p tomosha qilingan teleshouga aylangan tibbiy dramani zavq bilan tomosha qiladi. 2008-yilda “Doktor Haus” tomoshabinlari 81,8 million kishidan oshdi.

AdMe nashri shou tugaganining 10 yilligi munosabati bilan u haqidagi eng qiziqarli faktlarni e’tiboringizga havola etadi.

• Serial bosh qahramoni — Doktor Hausning o‘zi Sherlok Xolms obraziga asoslangan. Prodyuser Devid Shorning aytishicha, u mashhur detektivning muxlisi bo‘lgan. Hatto shifokorning ismi ham Xolmsning ismiga mos qilib tanlangan.
• Serial davomida Konan Doyl asarlariga ko‘plab murojaatar mavjud. Doktor Haus ham Sherlok Xolms kabi 221B raqamli uyda yashaydi. Uchuvchi epizodda bemorning ismi Rebekka Adler bo‘lib, Xolmsning birinchi hikoyasi ”Bogemiyadagi janjal” qahramoni Iren Adlerdan olingan. Epizodlardan birida Haus sovg‘a sifatida “Jarrohlik amaliyotlari bo‘yicha qo‘llanma” kitobini oladi. Bu kitob haqiqatan ham mavjud va Sherlok Xolmsning prototipi bo‘lgan Jozef Bell tomonidan yozilgan.

• Serialning nomi yashirin ma’noga ega. Tibbiyot jargonida giyohvandlik bilan og‘rigan bemor “house” deb ataladi. Bu history of use so‘zining qisqartmasi bo‘lib, foydalanish tarixi degan ma’noni beradi.
• Teleshouning ishchi nomi “Zebralar ortidan quvib, quvur atrofida” (Zebras, Circling the Drain) bo‘lib, u ham tibbiy jargonga asoslangan. Shifokorlar tili bilan aytganda, “zebra” (zebra) tushunarsiz tashxis degani, “quvur atrofida” (Circling the Drain) bemorni davolab bo‘lmasligini anglatadi.

• Kasting paytida Xyu Lori Namibiyada “Qaqnus parvozi” filmini “syomka”sida edi. U kastingga jo‘natish kerak bo‘lgan videoni mehmonxona hammomida — yetarli darajada yoritilgan yagona joyda yozib oladi. Unda aktyor hassa o‘rniga soyabon ishlatgan.
• Xyu Lorining otasi — shifokor. Aktyor o‘z otasini parodiya qilgani uchungina katta miqdorda gonarar olishidan uyalganini yashirmagan.
• Kasting paytida ham Lori ikkinchi darajali rol o‘ynayman deb o‘ylagan va serial bosh qahramoni esa doktor Jeyms Uilson bo‘lgan. Dastlab u doktor Haus kabi bema’ni va egoist odam qanday qilib bosh qahramon bo‘lishi mumkinligini tushunmagan.

• Xyu Lori doktor Haus roli bir marta sog‘lig‘iga salbiy ta’sir ko‘rsatganini tan oladi. Aktyorning tizza bo‘g‘imlarida muammolar paydo bo‘la boshlaydi, chunki u doimo oqsoqlangan holda tasvirlangan.
• Hassa odatda shikastlangan oyoqning qarama-qarshi tomonida ishlatiladi. Doktor Haus buni biladi, albatta, lekin o‘zining qaysar tabiatiga ko‘ra, hassa og‘riydigan oyog‘i bilan bir tomonda bo‘lishini xohlaydi.

• Uilson rolini ijro etgan Robert Shon Leonardning fikricha, u kastingdan o‘tolmagan va bu rolni rejissor Brayan Singer bilan eski do‘stligi tufayli olishga muvaffaq bo‘lgan.
• Jennifer Morrisonda ham xuddi shunday muammo bo‘lgan — u kastingni yomon topshirgan. Biroq Singer kastingdan oldin aktrisaning ishini, jumladan, “Douson korfazi” filmidagi rolini ko‘rgan va unga Ellison Kemeron rolini bergan.
• Morrison hamkasbi Jessi Spenser bilan ishqiy munosabatda bo‘lgan. Aktyorlar hatto 2006-yil dekabr oyida unashtiriladi. Ularning qahramonlari — doktor Robert Cheyz va Ellison Kemeron ham uchrashishni boshlaydilar. Haqiqiy hayotdagi juftlik 8 oy o‘tgach, 2007-yil avgust oyida unashtiruvni bekor qilishadi, o‘z navbatida ularning qahramonlari ham ajralishganini ma’lum qilishadi.

• Garchi ba’zida serial qahramonlari doktor Robert Cheyzning ahmoq ekanligiga ishora qilsa-da, u serialdagi boshqa ikkinchi darajali qahramonlarga qaraganda ko‘proq to‘g‘ri tashxis qo‘ygan.
• Gregori Hausning afsonaviy “Hamma yolg‘on gapiradi” jumlasi boshqa serialdan olingan. Bu gap birinchi marta “Klinika” sitkomida doktor Bob Kelso nomidan aytiladi.
• 4-mavsumning 15 va 16-qismlarida Limp Bizkit guruhi vokalisti Fred Derst epizodik rol o‘ynagan.
• Asosiy qahramonlarni o‘ynagan oltita aktyordan uchtasi chapaqay: Liza Edelshteyn (doktor Liza Kadi), Omar Epps (doktor Erik Forman) va Robert Shon Leonard (doktor Jeyms Uilson).

• Serialda MRT apparati ko‘pincha yolg‘on detektori sifatida ishlatiladi. Ushbu protsedura haqiqatan ham yolg‘onchini fosh qilishga yordam beradi — real vaqtda tomografiya miya faoliyatidagi o‘zgarishlarni “ushlaydi”. Ammo savolga javob berish uchun odam harakat qilishi kerak bo‘ladi va MRT apparatida butunlay harakatsiz bo‘lish tavsiya etiladi, aks holda natijalar noto‘g‘ri bo‘lishi mumkin.
• Doktor Haus bir marta haqiqiy insonning hayotini saqlab ham qolgan. Bir erkak birdan eshitish va ko‘rish qobiliyatining yomonlashganini payqaydi. Shifokorlar esa serialda shunga o‘xshash alomatlar ko‘rsatilganini eslashadi. Ma’lum bo‘lishicha, bunga yaqinda keramikadan metallga almashtirilgan son bo‘g‘imining protezi sabab bo‘lgan. Mashhur serialda bo‘lgani kabi bemor protezning bir qismi bo‘lgan kobalt moddasidan zaharlangan.