• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Uzoq umr ko‘ruvchilar parhezi: yoshlikni saqlab qolish uchun qanday ovqatlanish kerak?

    Uzoq umr ko‘rish fenomeni uzoq vaqt davomida turli xil ixtisoslikdagi olimlar tomonidan o‘rganilgan: antropologlardan shifokorlargacha. Jismoniy faollik, sog‘lom uyqu va zararli odatlardan voz kechish uzoq va sog‘lom hayotning asosiy tarkibiy qismidir. Ammo ovqatlanish bu borada muhim rol o‘ynaydi. Zamonaviy tadqiqotlar qarish jarayonini sekinlashtirishga yordam beradigan diyetani yaratish uchun juda aniq formulani aniqlashga muvaffaq bo‘ldi. Aynan u uzoq umr ko‘rishning asosini tashkil etadi.

    Foto: Pinterest

    Foto: Pinterest

    Birinchidan, uzoq umr ko‘ruvchilar ratsionida ko‘plab sabzavotlar mavjud: yangi va pishirilgan. Brokkoli, turp, bulg‘or qalampiri, pomidor, sabzi, baqlajon va qovoqqa alohida e’tibor qaratish lozim. Bu sabzavotlar antioksidantlarga, erkin radikallarni zararsizlantiradigan birikmalarga boy. Olimlarning fikricha, ular erta qarishning asosiy sababidir. Antioksidantlardan tashqari, sabzavotlar sog‘lom ovqat hazm qilish tizimi uchun zarur bo‘lgan vitamin va kletchatkaga boy. Iloji bo‘lsa, mavsumiy sabzavotlarni bozorlarda yoki mahalliy fermerlardan sotib olish yaxshiroq — ular issiqxonada yetishtirilganlarga qaraganda ko‘proq ozuqaviy moddalarni o‘z ichiga oladi.

    Yoshlikni saqlab qolganlar vegetarianlardir, degan fikr keng tarqalgan. Ular boshqalarga qaraganda kamroq go‘sht iste’mol qiladi, ammo ularning hammasi ham undan butunlay voz kechmaydi. Ratsionga yog‘siz go‘sht kiradi: mol, tovuq, kurka va quyon go‘shti. Ularni qaynatilgan yoki qovurilgan holda tanovul qilish mumkin va go‘shtning umumiy miqdori ratsionning 1/5 qismidan oshmasligi kerak.

    Ammo uzoq umr ko‘ruvchilar, aksincha, baliqni tez-tez iste’mol qilishni taklif qiladi. U butun organizmning salomatligi uchun zarur bo‘lgan ko‘plab oziq moddalarga boy. Omega-3 yog‘ kislotalari xolesterin ortishining oldini oladi, kalsiy sog‘lom suyaklar va bo‘g‘imlar uchun zarur, D3 vitamini metabolik jarayonlarning to‘g‘ri oqimini nazorat qiladi. Oson so‘riladigan oqsillar ovqat hazm qilish traktidan ortiqcha harakatlarni talab qilmaydi, yod qalqonsimon bezni tartibga soladi, B vitaminlari go‘zallik va terining elastikligi uchun javobgar, yog‘da eriydigan A va E vitaminlari qarishni oldini oladigan antioksidantlardir. Bir so‘z bilan aytganda, baliqdan ko‘ra foydaliroq mahsulotni tasavvur qilib bo‘lmasa kerak. Albatta, uni tez-tez iste’mol qilish mumkin, asosiysi pishirishda juda ko‘p yog‘ va tuz ishlatmaslik kerak.

    Yuqorida sanab o‘tilgan barcha ovqatlar kletchatka, oqsil va yog‘ manbalaridir. Organizm uchun uglevodlar kerak, asosiysi ularning manbasini oqilona tanlashdir. Shakar va tozalangan oq unni ratsiondan chiqarib yuborish kerak, chunki ular qo‘shimcha kaloriya va qonda glyukoza miqdorining oshishidan boshqa hech narsa keltirmaydi. Makaron va don mahsulotlari miqdorini oshirish mumkin. Yormalardan grechka, jigarrang guruch va kinoani iste’mol qilish tavsiya etiladi. Dukkakli ekinlar orasida no‘xat, yasmiq va loviya bu borada ustunlik qiladi.

    Tuxum va sut mahsulotlariga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo‘lish kerak, ammo bu ularni butunlay chiqarib tashlash kerak degani emas. Misol uchun tuxumning sarig‘ida yurak, jigar va miya uchun foydali bo‘lgan ko‘plab oziq moddalar mavjud. Biroq uning sarig‘i yomon xolesterinning munosib qismini ham o‘z ichiga oladi. Shuning uchun tuxum iste’molini haftada 4-5 donagacha cheklash yaxshiroq. Oddiy sutning o‘rniga qayta ishlangan sut mahsulotlariga ustunlik berish kerak: kefir, tvorog va tabiiy yogurt. Ular kalsiy va vitaminlarga boy, shuningdek, oddiy sut kabi oshqozonni bezovta qilmaydi.

    Albatta, asosiy qoida — ortiqcha ovqatlanmaslik. Uzoq umr ko‘rish diyetasi ovqatni 80 foiz to‘qlik his qilgandan so‘ng darhol yakunlashni taklif qiladi. Och qolishdan qo‘rqmaslik lozim — to‘liq to‘yish hissi ovqatlangandan 15-20 daqiqa o‘tgach paydo bo‘ladi. Agar bu jarayonda oshqozon allaqachon to‘yganligini his qilsa, unda ovqatlanishda me’yor buzilgan bo‘lishi mumkin.

    Mavzuga doir:

    • Semirtiradi, xamirturushligi sog‘liqqa ziyon. Non haqida eng ko‘p tarqalgan yanglish fikrlar
    • Qonda shakar miqdorini pasaytirishga yordam beradigan 5 ta mahsulot
    • Metabolizmni bir necha martaga tezlashtirishga yordam beradigan mahsulotlar
    • Sog‘lom tishlar va mustahkam suyaklar: kalsiyga boy 10 ta mahsulot

    29.03.2022, 15:59   Izoh (0)   29747
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Umurtqa pog‘onasiga zarar yetkazadigan odatlar

    29.03.2022, 13:57

    “Biz tuzalib bo‘lganmiz. Nima, butun umr shu kasallik tamg‘asi sabab boshimiz egik yuradimi?” — silga chalinib, uni yenggan o‘zbekistonliklar bilan suhbat

    28.03.2022, 19:56

    Organizm uchun foydali bo‘lgan choy qanday hollarda unga zarar berishi mumkin?

    28.03.2022, 16:59

    Varikoz paydo bo‘lishiga olib keluvchi eng keng tarqalgan xatolar

    28.03.2022, 11:11

    Muntazam ravishda suli yormasi iste’mol qilinsa, organizmda qanday o‘zgarish yuz beradi

    27.03.2022, 12:23

    Koronavirusdan so‘ng soch to‘kilishi kuzatilsa, qanday yo‘l tutish kerak?

    26.03.2022, 17:54
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Tramp AQSHning Rossiya va Ukrainaga bosimi haqida fikr bildirdi

    Dunyo | 5 iyun, 23:55

    “Daryo” dayjesti: 5-iyunning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 5 iyun, 23:46

    Shavkat Mirziyoyev futbol bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi aʼzolariga tabrik yo‘lladi

    O‘zbekiston | 5 iyun, 23:30

    “Yomon uyqu rashk tuyg‘usini kuchaytirishi mumkin” — tadqiqot

    Dunyo | 5 iyun, 23:16

    JCH–2026 saralashi. O‘zbekiston o‘z tarixida ilk bor Jahon Chempionati yo‘llanmasini qo‘lga kiritdi

    Sport | 5 iyun, 23:01

    Yervopaning oltita mamlakati birgalikda piyodalar jangovar mashinasini sotib olishni rejalashtirmoqda

    Dunyo | 5 iyun, 22:57
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.