Qirg‘iziston sobiq prezidenti Asqar Akayev “Qumtor” ishi bo‘yicha yana Bishkekka keldi

Qirg‘izistonning sobiq prezidenti Asqar Akayev Moskvadan Bishkekka uchib keldi. Bu haqda “AKIpress” va 24.kg manbalariga tayangan holda, shuningdek, “Vesti.kg” sobiq davlat kotibi Osmonakun Ibraimovga tayanib xabar berdi.

“AKIpress” xabariga ko‘ra, Akayev va o‘g‘li mahalliy vaqt bilan 4:40 da (Toshkent vaqti bilan 3:40) Moskva-Bishkek reysida mamlakatga yetib kelgan.

Akayev Qirg‘izistonga bir yil ichida ikkinchi marta tashrif buyurmoqda. Bundan avval u mamlakatga avgust oyida kelgan va mintaqadagi eng yirik oltin koni Qumtor atrofidagi korrupsiya ishi bo‘yicha ko‘rsatma bergan.

Sobiq bosh vazir Feliks Kulovning ta’kidlashicha, sobiq prezident respublikaga o‘z ixtiyori bilan qaytgan, Akayevning o‘zi esa tergov bilan hamkorlik qilishini aytdi.

Oltin zaxirasi 700 tonnaga baholanayotgan Qumtor koni bo‘yicha ish konni qazish huquqini 1992-yilda tendersiz qo‘lga kiritgan Kanadaning “Kameko” kompaniyasi bilan bog‘liq. Mamlakat huquq-tartibot idoralari kelishuvni Qirg‘iziston uchun noqulay, deb hisoblamoqda. 2003-yildagi bitim ham korrupsiyaga uchragan, deb hisoblanadi, chunki “Kameko” bilan bosh kelishuvni qayta tuzish natijasida Qirg‘izistonning qo‘shma korxonadagi ulushi 25,7 foizga kam baholangan.

Avgust oyida Akayev so‘roqdan o‘tgach, Qirg‘iziston Milliy xavfsizlik davlat qo‘mitasi mazkur ish bo‘yicha mamlakatning sobiq bosh vaziri Temir Sariyevni hibsga oldi. Qo‘mitada ma’lum qilinishicha, uning xatti-harakatlari Qirg‘izistonga “katta zarar” keltirgan, chunki u Qumtorda oltin qazib olish natijasida atrof-muhitga yetkazilgan zarar miqdorini bir necha million dollarga kamaytirib ko‘rsatgan. “Qumtor” ishida Qirg‘iziston parlamentining deputatlari va amaldorlar gumon qilinmoqda.

Asqar Akayev 1990-yildan 2005-yilgacha dastlab Qirg‘iziston SSR, so‘ng Qirg‘iziston Respublikasi prezidenti bo‘lgan. 2005-yilda to‘qnashuvlar va prezident qarorgohining qirg‘in qilinishi voqealari hamrohlik qilgan “Lolalar inqilobi” deb nomlangan davrda Qirg‘iziston prezidenti lavozimidan chetlatilgan, so‘ng u Rossiyaga qochib ketgan.