Serqirralik mahoratli aktyorlarning asosiy xususiyatlaridan biridir. Aktyorlik faoliyatining eng muhim vazifasi sifatida ijodkorlar doimiy ravishda rollarini o‘zgartirishga harakat qiladi. Biroq bu jarayon karyera davomida emas, balki bitta kartina doirasida amalga oshiriladi.
Rolf Lesli
“Qirolichaning oltmish yili” – 1913-yil
Aktyorning bir filmda bir necha rollarni ijro etishga ilk urinishi Angliyaning “Qirolichaning oltmish yili” filmida bo‘ldi. Yarim hujjatli filmda qirolicha Viktoriyaning turli davrlariga bag‘ishlangan.
Filmning diqqatga sazovor tomoni shundaki, teatr aktyori Rolf Lesli kartinada 27 ta rolni ijro etgan. Bir necha rollarni bir aktyorga topshirish rejissorning yangi topilmasi edi. Shuningdek, Lesliga topshirilgan obrazlar ikkinchi darajali bo‘lib, filmda uning namoyon bo‘lishi daqiqa yoki soniyalar bilan cheklangan. Bu kabi ahamiyatsiz rollar uchun bir necha aktyorlarga pul to‘lash o‘sha yillardagi kino uchun juda katta isrofgarchilik edi, shuning uchun ham mablag‘ni tejash maqsadida barcha rollarni Rolf Lesli ijro etgan.
Alek Ginness
“Mehribon qalb va tojlar” − 1949-yil
Texnologiya hali rivojlanib ulgurmaganligi tufayli XX asrning birinchi yarmidagi ijodkorlar bir aktyor orqali bir necha obrazni gavdalantirishga ahamiyat bermagan. Biroq 1949-yilda ingliz rejissorlari yana bir bor “Mehribon qalb va tojlar” komediyasini yaratishda aktyorning ko‘pqirraliligiga murojaat qilishga qaror qildi.
Shu sababli Alek Ginness birdaniga 8 ta rolni ijro etgan aktyorga aylandi, keyinchalik u mashhurlikka ham erishdi. Ushbu inglizcha kartinada zodagonlar oilasining merosiga ega chiqishni istagan erkak haqida hikoya qilinadi. Buning uchun erkak Ginness ijrosidagi 8 ta qahramondan xalos bo‘lishi kerak edi. Ammo filmni suratga olish ishlari uzoq vaqtga cho‘zildi. Aktyor kiyinish xonasida soatlab vaqt o‘tkazishi, ayol obrazini sinab ko‘rishi, shuningdek, 8 xil xarakter va ovozlar ustida ishlashi kerak bo‘lgan. Britaniya instituti ma’lumotlariga ko‘ra, kartina Britaniya kinematografiyasi tarixidagi eng buyuk 6 ta film qatoriga kiradi.
Eddi Merfi
“Miyasi aynigan professor” – 1996-yil
Komik aktyor Eddi Merfi ko‘pincha filmlarda bir nechta rollarni ijro etgan. Uning karyerasida 8 ta shunday ijro mavjud. Ularning orasida “Miyasi ayniga professor”, “Amerikaga sayohat” va “Tanishing: Deyv” filmlari mashhurlik keltirgan.
Aynan “Miyasi aynigan professor”da Merfining komik iste’dodi eng yorqin tarzda ochib berilgan. Filmda u xilma-xil yetti obrazni ijro etadi. Bosh qahramon – professor Sherman Klamp mehribon inson, ajoyib olim, shuningdek, u irsiy semirishdan aziyat chekadi. Bu uning kundalik hayotiga xalaqit berib, kulgili vaziyatlarga soladi. Har bir roli uchun aktyor kostyumlar va pardoz ostida rol ijro etishi kerak edi. Shuning uchun ham kamdan kam holatda komediyalar “Oskar” mukofotiga sazovor bo‘ladi. “Miyasi aynigan professor” filmi esa “Eng yaxshi grim” nominatsiyasi bo‘yicha g‘oliblikni qo‘lga kiritgan.
Jeyk Jillenxol
“Dushman” – 2013-yil
Kino sohasida bir aktyor ikki obrazda namoyon bo‘la boshlaganiga bir asrdan oshdi. Aktyor Jeyn tomoshabinlar oldida ikkita mutlaqo boshqa, faqat tashqi qiyofasi o‘xshash obrazlarda gavdalangan. Bunday imkoniyat har qanday aktyorlarga har doim yangidan ochilishga yordam beradi. Shuningdek, so‘nggi yillarda ko‘plab taniqli aktyor va aktrisalar bunday rollarni ijro etishga harakat qilmoqda.
Keyt Blanshett
“Manifesto” – 2016-yil
Zamonaviy filmlarning rejissorlari nafaqat erkaklar, balki ayollar uchun ham turfalikni o‘zida mujassam etish uchun imkoniyat yaratishga harakat qilmoqda. Bunga 13 ta turli xil personajni ijro etgan Keyt Blanshettni misol qilish mumkin. Filmda Blanshett ajoyib tarzda broker, fabrika ishchisi, olim, boshlovchi va hatto uysiz odamga aylanishga muvaffaq bo‘ldi.