Qozog‘iston prezidenti Qosim-Jo‘mart To‘qayev xalqqa murojaatida qonunchilikda jinsiy zo‘ravonlik uchun jazo kuchaytirilishini bildirdi. Mamlakatda oxirgi yillarda bu boradagi mavjud holat qanday edi?
Qozog‘iston Bosh prokuraturasi ochiq bazasida jinsiy zo‘ravonlik bilan bog‘liq 151 holat qayd etilgan.
Mahalliy JKning 121-moddasi “Jinsiy yo‘nalishdagi zo‘ravonlik harakatlari deb nomlanadi. 2003-yilda bu bo‘yicha pavlodarlik 20 yashar fuqaro 12 yoshli bolaga nisbatan zo‘ravonligi uchun 12 yil qamoq jazosini olgan. Muddatini to‘liq o‘tagan. 2008-yilda Akmola viloyatida yashovchi 24 yashar yigit 6 yashar bolaga nisbatan nojo‘ya harakatlari uchun 8 yilga qamalgan. Pavlodarlik yana bir shaxs ham mazkur modda bo‘yicha 2005-yilda 8 yilga hukm qilingan.
Qizilo‘rda viloyati fuqarosi esa shunday jinoyati uchun 2008-yilda 11 yil qamoq jazosi oldi, biroq 2015-yilda ozodlikka chiqdi. Janubiy Qozog‘iston viloyatida yashovchi shaxs 2010-yilda 10 yilga hukm qilindi, biroq u ham 2017-yildayoq chiqib keldi.
Shu kabi ishlarni tahlil qilganda, 121-modda bo‘yicha eng ko‘p qo‘llangan muddat 8 yil ekanligi haqida xulosa qilish mumkin.
Bevosita 120-moddani (“Zo‘rlash”) oladigan bo‘lsak, 2002-yilda Ekibastuz sudi 19 yashar yigitni 11 yoshli bolani zo‘rlagani uchun 14 yilga hukm qildi. U 9 yildan ko‘proq o‘tirdi. Uning pavlodarlik tengdoshi esa 13 yashar bola ustidan zo‘rlik uchun 9 yil qamoq jazosi olgan. Sharqiy Qozog‘iston viloyatida yashovchi 44 yoshli erkakka 2008-yili 10 yashar bolaga nisbatan zo‘rlik uchun 10 yil berilgan. U jazo muddatini to‘liq o‘tagan. 2007-yili Janubiy Qozog‘iston viloyatidan 21 yashar yigit ham shuncha muddat olgandi.
Bu modda bo‘yicha umumiy jazo muddatini aniqlash mushkul bo‘ldi: sanab o‘tilgan ishlarda sudyalar 4 yildan 14 yilgacha ozodlikdan mahrum etgan.
Izoh (0)