• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12557.56
    • RUB159.44
    • EUR14809.13
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Maslahatlar

    Chaqmoq bo‘lganda nima qilish kerak?

    Ko‘pincha chaqmoq atrofdagi balandroq qurilgan obyektlarga, masalan, binolarning tutun chiqarish vositalariga, yong‘inga qarshi qurilgan depo minorasiga yoki ayrim yakka turgan binolarga tushishi mumkin, deya yozadi Samarqand viloyati FVB xodimi serjant M.Sohibnazarov.

    Foto: Arxiv

    Foto: Arxiv

    Juda baland obyektlar, masalan, radiotelevideniye antennalariga, minoralarga chaqmoq uning uchiga emas, balki birmuncha pastki nuqtasiga tushadi, buni obyektlar o‘z atrofiga to‘plangan zaryadlar ta’siri sifatida ko‘rsatish mumkin. Chaqmoqning yog‘och asoslarga o‘rnatilgan metall o‘tkazgichlar va aloqa vositalariga tushishi juda xavfli hisoblanadi. Katta amplitudaga ega bo‘lgan elektr zaryadlari aloqa simlariga o‘tishi ularning o‘tkazgich simlari orqali tez tarqalishiga olib keladi va bu simlarga ulangan radio karnaylari, aloqa vositalari va apparaturalarning buzilishi hamda ular orqali yerga o‘tishi natijasida kutilmagan yerdan yong‘in chiqishi va kutilmaganda aloqa vositalaridan foydalanayotgan odamlarni elektr ta’siriga tushib qolishiga sababchi bo‘ladi. Chaqmoqning katta quvvatdagi elektr o‘tkazish liniyalariga tushishi elektr zaryadlarining yerga o‘tib ketishiga, shuningdek, elektr o‘tkazgichlar o‘rtasida bir-biriga nisbatan yoysimon to‘qnashuv paydo bo‘lishi, simlardagi tokning avtomatik o‘chirib qo‘yilishiga olib keladi, ba’zi hollarda elektr simlarining kuchli kuchlanishini ko‘tara olmasdan erib, uzilib ketish hollari ham bo‘lishi mumkin.

    Shuningdek, chaqmoqlar yer yuziga tushganda ko‘proq baland daraxtlarga (ayniqsa terak, chinor, tut va mevali daraxtlarga) urishi mumkin. Shu sababli chaqmoq paytida baland daraxtlar ostidan panoh izlamang.

    Yopiq binolar va avtomobil saloni chaqmoq urishidan yaxshi himoya joyi bo‘lishi mumkin, biroq bino ichidagi yerga ulangan metall qismlar va avtomobilning metall qismlariga aslo tegish mumkin emas.

    Chaqmoq urgan joyda bo‘lgan insonlar uning turli ta’sirlaridan jabrlanishi mumkin. Masalan, birinchi navbatda yetib keladigan salbiy ta’siri kuchli yorug‘lik nuridan ko‘z pardalarining shikastlanishi, kuchli elektr tokidan to‘qimalar va ichki a’zolar, yuqori energiya haroratidan teri va tana a’zolarning kuyishi, zarba to‘lqinidan tashqi a’zolar va suyaklar shikastlanishi, kuchli tovush to‘lqinidan eshitish tizimi, quloq pardalari jarohatlanishi mumkin. Kuchli chaqmoq urgan odamning tanasida kuygan chuqurchalar yoki ko‘kimtir-qora dog‘lar paydo bo‘ladi. Elektr toki inson tanasida saqlanib qolmaydi, shu sababli chaqmoq urgan odamga zudlik bilan tibbiy yordam ko‘rsatish mumkin. Bunda birinchi navbatda uning nafas olish jarayoni tiklanishi shart, u nafas olmayotgan bo‘lsa sun’iy nafas berish, o‘pka reanimatsiyasi o‘tkaziladi. Shu bilan birga yurak urishi tekshirilib, yurak urmayotgan bo‘lsa, davomli yurak massaji reanimatsiyasi ham olib borilishi va albatta tez tibbiy yordamga murojaat qilinishi zarur.

    Eslab qoling, chaqmoq urishidan himoyalanish uchun chaqmoq paytida imkoni bo‘lsa tashqariga chiqmang, agar tashqarida bo‘lsangiz tezroq yopiq bino ichiga kiring. Avtomobilda bo‘lsangiz to‘xtab, chaqmoq tugagunicha ichida bo‘lib turing. Agar tog‘da, dala-dashtda bo‘lsangiz yakka turgan daraxt tagida berkinmang. Ochiq va imkon qadar pastqam, metall buyumlardan uzoqroq, quruq joyda boshingizni tizzalar orasiga olib, bosh ustini qo‘l bilan berkitib, o‘tirib oling.

    Chaqmoq ta’sirida hayvonlarda ham insonlardagi kabi shikastlanish va jarohatlar kuzatiladi.

    Chaqmoq urgan joyda bo‘lgan binolarda zarba to‘lqini natijasida qisman buzilish, deraza oynalarining sinishi, kuchli energiya ta’sirida yong‘inlar kuzatilishi mumkin.

    Chaqmoq urgan daraxtlarda ham uning shoxlarini sinib ketishi va yonish kabi jarayonlar bo‘lishi mumkin. Unutmang chaqmoqlarning ham tabiatda o‘z vazifasi bor, chaqmoqlar yerning zaryadsizlangan elektr maydonini tez-tez zaryadlab turadi. Bundan tashqari atmosferada chaqmoqlar ta’sirida, bizni kosmos va quyoshdan kelayotgan radioaktiv, ultrabinafsha nurlardan himoyalab turuvchi ozon qatlami, ya’ni ko‘p miqdorda O3-ozon gazi hosil bo‘ladi. Chaqmoqlarning elektr razryadi natijasida tabiatda tiriklik uchun zarur bo‘lgan aminokislotalar paydo bo‘ladi.

    O‘zingizni va yaqinlarinigizni chaqmoq urishidan asrang!

    16.06.2019, 12:51   Izoh (0)   69103
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Uyni konditsionersiz salqinlatishning 7 usuli

    11.06.2018, 18:21

    Kedalarni qanday qilib oson tozalash mumkin?

    29.04.2018, 15:26

    Ko‘p vazifalilik kishi ongiga qanday ta’sir ko‘rsatadi?

    25.04.2018, 17:38

    Unumdorlik va salomatlikni yaxshilashga yordam beruvchi 5 maslahat

    25.04.2018, 17:00

    Ortiqcha vaznni tez yo‘qotishga yordam beruvchi 6 oziq-ovqat

    23.04.2018, 15:27

    Irodani  chiniqtirishning  4  usuli

    11.04.2018, 05:35
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Imzodan Engelberg premium romlari hashamatlikning timsolidir


    Burger va lavashdan tortib kabob hamda flat-white’gacha — barchasi bir joyda!  


    “AloqaBank” yoshlar bilan ishlashga oid dasturlarni kengaytirmoqda


    HONOR ilhomlantiruvchi AI texnologiyalarga ega HONOR 400 seriyasini taqdim etdi


    NRG Uzbekistan 60 gektar maydonda "shahar ichida shahar" keng ko‘lamli turar-joy loyihasini ishga tushirmoqda


    NRG Uzbekistan zamonaviy va keng majmua — Maftun Makon turar joy mavzesini qurish bo‘yicha ulkan loyihani amalga oshirmoqda


    Toshkentda navbatdagi SAG XL gilam do'koni o'z ishini boshladi


    Smart Business va UZCARD Farg‘ona tadbirkorlari uchun yangi imkoniyatlar eshigini ochmoqda 


    Inflyatsiya va jamg‘armalar: Nega pul o‘z qiymatini yo‘qotadi?


    SonetUzStyle – ijodiy kontent uchun Kia Sonet sovg‘a qilamiz


    Fitch Kapitalbankning reytingini "Ijobiy" prognoz bilan tasdiqladi


    Fitch Ratings “Biznesni rivojlantirish banki” ATB kredit reytingini oshirdi 


    Hududiy elektr tarmoqlari” AJ Fitch Ratings agentligining xalqaro kredit reytingini “BB, barqaror” darajasiga oshirdi


    Farg‘ona viloyatida mo‘l hosil: fermerlar 95 sentnerdan ortiq g‘alla yetishtirdi 


    “O‘zbekgidroenergo” AJning xalqaro kredit reytingi BB (barqaror) darajasiga ko‘tarildi

     

    Tavsiya etamiz

    SSSRning qo‘shni davlatga bosqini tarixi: Afg‘onistonda yodgorlik o‘rnatilgan yagona sovet askari kim edi?

    5 iyul, 15:22

    “Erishib bo‘lmaydigan ball belgilangani yo‘q” — “El-yurt umidi” jamg‘armasi ijrochi direktori

    4 iyul, 22:11

    “AQSH o‘yindan chiqmoqchi”. Ukraina Qo‘shma Shtatlar yordamisiz qayergacha bora oladi?

    4 iyul, 19:55

    Isroil AQSHga hujum qilgan kun: o‘nlab amerikaliklarni o‘ldirish bu anglashilmovchilik edimi yoki fitna?

    2 iyul, 19:45
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Madagaskar yaqinida 300 yil oldin cho‘kib ketgan va dengiz qaroqchilari o‘ljasiga aylangan kema topildi

    Dunyo | 5 iyul, 23:55

    Buxoro va Qoraqalpog‘istonda “valyutchik”lar ushlandi

    O‘zbekiston | 5 iyul, 23:30

    “Yevropa o‘tmishda Afrikani talagan” — JAR prezidenti

    Dunyo | 5 iyul, 23:15

    Klublar o‘rtasidagi JCH. “PSJ” 9 kishi bo‘lib “Bavariya”ni mag‘lub etdi

    Sport | 5 iyul, 23:06

    USAID faoliyati to‘xtatilishi tufayli nigeriyaliklarga ochlik xavfi tahdid solmoqda — OAV

    Dunyo | 5 iyul, 22:47

    Sirdaryoda 892 mln so‘mlik noqonuniy zargarlik savdosi fosh etildi

    O‘zbekiston | 5 iyul, 22:22

    Superliga. “OKMK” Muborakda “Mashʼal”ni mag‘lub etdi

    Sport | 5 iyul, 22:20

    Isroil Eronning beshta harbiy obyektga zarba berganini yashirgani aniqlandi

    Dunyo | 5 iyul, 22:05
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.