• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +27°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Qoraqalpog‘iston kengliklarida qulonlar paydo bo‘ldi

    XIX asrda O‘zbekistonning Ustyurt kengliklarida ko‘p sonda uchragan turkman qulonlari (ilmiy tilda lot. Equus hemionus onager, ya’ni onagr deb nomlanadi, yunoncha onos — eshak, agros — dala) XX asrning 30-yillariga kelib butunlay qirilib-yo‘qolib ketgan edi, deb yozadi Qoraqalpog‘iston axborot agentligi.

    Foto: Qoraqalpog‘iston axborot agentligi

    Foto: Qoraqalpog‘iston axborot agentligi

    Qulon Xalqaro tabiatni muhofaza qilish uyushmasining Qizil kitobiga, Yo‘q bo‘lish xavfi ostidagi yovvoyi fauna va flora turlarining xalqaro tijorati to‘g‘risidagi Konvensiyaning (SITES) Ilovasiga (CITES – ingl. Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) va O‘zbekiston Respublikasining Qizil kitobiga yovvoyi tabiatda yo‘qolib borayotgan hayvonot turi sifatida kiritilgan.

    Qulonlar Ustyurt cho‘llarida va yarimcho‘llarida oziqlanadi. Yozda asosan kichik to‘dalarda suvloqlarda uchraydi, qishda esa katta to‘dalarda cho‘l bo‘ylab ko‘chib yuradi.

    2014-yilda yozda olimlar Qoraqalpog‘istonning Turkmaniston bilan tutashgan shimoli-g‘arbiy chegarasida 9 qulondan iborat to‘dani aniqladi.

    Bu haqida O‘zRFA Qoraqalpog‘iston bo‘limi professori, biologiya fanlari doktori Svetlana Mambetullayeva shunday deydi:

    — O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi o‘simliklar va hayvonot dunyosi genofondi tomonidan tashkillashtirilgan ekspeditsiyada O‘zbekiston uchun  birinchi marotaba qoraqalpoq Ustyurtining janubi-g‘arbiy tomonida qulonning mavjudligi aniqlandi. Qulonlarning Qoraqalpog‘istonda qaytadan paydo bo‘lishi muhim ahamiyatga ega yangilik. Ma’lumki, Orol dengizining qurishi bilan og‘ir ekologik vaziyat og‘irlashdi, ofat oqibatida Orolbo‘yi hududida bioxilma-xillik yo‘qolib ketdi. Lekin, keyingi paytlari davlatimizda suv va suv resurslaridan oqilona foydalanish natijasida hududda birnyaa vetlandlar, yasama suv havzalari paydo bo‘ldi. Bu o‘z navbatida bioxilma-xillikning rivojlanishiga sababchi bo‘lmoqda. Hukumat tomonidan noqonuniy ovga keskin to‘siq qo‘yilishi ham yovvoyi faunaning rivojlanishiga ijobiy ta’sirini ko‘rsatmoqda. Aynan qulonlarning yurtimizga kela boshlashi asosan shu ikki faktorga bog‘liq.

    Qulonlar sonining ortishiga yana bir sabab Turkmaniston bilan O‘zbekiston hududi (Qoraqalpog‘iston) chegarasiga aholi yashash punktlarining uzoqligi, yo‘lning murakkabligi hamda chegara rejimining saqlanishidir. Hozirgi qulonlar yashayotgan hududga odamlar borishi ancha mushkul. Qulonlarni qat’iyat bilan muhofaza qilishimiz kerak, ularning bosh sonini ko‘paytirishimiz kerak. Qulonlarni saqlash uchun ularning yashash o‘rni sharoitini, ozuqa-yem bazasini yaxshilash darkor va tabiiy dushmanlaridan, brakonyerlardan himoya qilish bo‘yicha doimiy monitoring olib borishimiz kerak. Orolbo‘yi hududida, xususan, Barsakelmes, Shaxpaxti, Asakovdon pastliklarida qo‘riqxona va zakazniklar tashkil qilish zarur.

    Qulonlarning mavjud ekanligini Sariqamish ko‘lidagi xo‘jaliklarning baliqchilari ham tasdiqlaydi. Ularning bildirishicha, hududda qulonning 20 nafardan iborat to‘dasi tez-tezdan ko‘zga tashlanadi.

    Butunjahon Yovvoyi Tabiat Fondi (WWF), Germaniyaning DAAD tashkiloti moliyalashtiruvi bilan O‘zbekiston O‘rmon xo‘jaligi Bosh Boshqarmasi va Mixael Zukkov Fondi  (Germaniya) hamkorligida 2012—2014-yillarda qoraqalpoq Ustyurti va shimoliy Sariqamish havzasi hududida o‘tkazilgan ekspeditsiya ishlari natijasiga ko‘ra (bu ish bilan www.naturalresources-centralasia.org sayti orqali tanishishingiz mumkin) bu hududlarda tabiatda to‘liq yo‘q bo‘lib ketish xavfi ostida turgan Ustyurt arxarlarining, Ustyurt jayronlarining, bo‘rsiqlarining, turkman qulonlarining yashashini ma’lum qiladi va ularni rasmga olishga muyassar bo‘ladi.

    10.08.2017, 08:50   Izoh (0)   25640
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Toshkent metropoliteni 2030-yilgacha yana 10 ta yangi bekat qurishni rejalashtirmoqda

    09.08.2017, 19:58

    Buxoroning betakror videotaklifnomasi, Damas’da tiriklayin yonib ketgan to‘rt kishi, Orenburgda avariyaga uchragan o‘zbekistonliklar va kunning boshqa muhim xabarl...

    09.08.2017, 19:46

    Toshkent metrosidagi ba’zi bekatlarda kechki payt vestibullardan biri yopilishiga yo‘lovchilarning kamligi sabab

    09.08.2017, 19:31

    Farg‘ona yo‘lini Nukus ko‘chasi bilan bog‘lovchi ko‘prik Mustaqillik bayramigacha bitadi

    09.08.2017, 18:38

    O‘zbekiston TIVda Hindiston elchisi bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi

    09.08.2017, 17:43

    Toshkent metrosida elektron kartalarni joriy etish bo‘yicha sinov olib borilmoqda

    09.08.2017, 17:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Surxondaryoda YPX xodimlari qochishga uringan haydovchiga kuch ishlatdi (video)

    O‘zbekiston | 7 iyun, 17:00

    Ronaldu klublar o‘rtasidagi JCHda ishtirok etadimi? Futbolchining o‘zi bu haqda gapirdi

    Sport | 7 iyun, 16:33

    Sevgi yoxud KGB maxsus operatsiyasi — grek milliarderiga uylangan sovet xizmatchisi

    Dunyo | 7 iyun, 16:20

    So‘nggi 30 yilda ikki baravarga ko‘paydi: O‘zbekistonda yosh ayollar soni ochiqlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 15:30

    Mehnatga yaroqli har ming aholining 224 nafarida kredit bor — Markaziy bank

    Iqtisodiyot | 7 iyun, 14:20

    “O‘zgidromet” 8-iyunda qanday ob-havo kutilayotganini ma’lum qildi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 13:45

    “Afg‘onistonda hayit bayramlari tinchlik va osoyishtalikda nishonlanishi katta voqea” — Abdulqodir Halimiy

    O‘zbekiston | 7 iyun, 13:14
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.