Oyna va filtrlar: Ovozsiz kino davrida maxsus effektlar qanday yaratilgan?

Reddit’ning Silent Movie Gifs bo‘limida foydalanuvchilar ovozsiz filmlardan olingan gif-tasvirlarni o‘zaro ulashadi. Yaqinda bo‘lim a’zolari 100 yil avvalgi kinolarda maxsus effektlar qanday yaratilganligini tushuntiruvchi giflar jamlanmasini e’lon qildi, deb xabar bermoqda Meduza.

“Xavfsizlik — eng oxirgi masala” (1923)

Kadrda aktyor Garold Lloyd soat strelkasini ushlagan holda uning siferblatiga osilib turibdi. Siferblat asta korpusdan ajralib chiqadi va Lloydning qahramoni ham shahar ustida osilib qoladi.

1923-yilda tasvirga olish uchun rir-proyeksiyani qo‘llash imkoniyati bo‘lmagan. Buning o‘rniga tasvirchilar perspektiva vositalaridan foydalanishgan — bino tomiga dekoratsiya o‘rnatilgan va kadr aniq bir burchak ostida tasvirga olingan.

“Yangi zamon” (1936)

Charli Chaplin savdo markazi bo‘ylab rolikli konkida uchib yurib, balkonining to‘sig‘i bo‘lmagan chekkasiga kelib qoladi.

Dekoratsiyaning bir qismi (aynan shu sahnada — pastki qavat)  kamera oldiga joylashtirilgan oynaga chizilgan bo‘lgan.

“Ella Sinders” (1926)

Aktrisa Kollin Murning ko‘zlari turli tomonga o‘ynab turadi.

Bu ham oyna yordamida yaratilgan effekt. Murning yuzini yarmi qoraga bo‘yalgan oyna bilan yopib turilgan. Birinchi sahna tasvirga olinganidan keyin kinotasma orqaga qaytarilgan, oyna yuzning ikkinchi yarmiga joylashtirilgan va qayta tasvirga olingan.

“Ben-Gur: Iso Masih tarixi” (1925)

Iso Masih moxov qizlarni davolayotgan sahna.

Bu effektni yaratish uchun tasvirchi Karl Shtruss rangli filtrlardan foydalangan. Filtrlar o‘zgartirilgan paytda moxov qizlar rolini o‘ynayotgan aktrisalarning grimi tasmada ko‘rinmay qoladi.

“Kichkina lord Fontleroy” (1921)

Aktrisa Meri Pikford bitta kadrda ikkita bo‘lib ko‘rinadi.

“Kichkina lord Fontleroy” bitta kadr aktyor ikkita bo‘lib qolgan birinchi film emas. Bu film chiqishidan bir necha yil avval kinematograf Jorj Meles bitta kadrda bir necha marta paydo bo‘lishni jilosiz oyna va ikkilangan namoyish orqali hosil qilish mumkinligini tushuntirib bergan.

Kamera uni qimirlatmasdan tutib tura oladigan metall karkasga joylashtirishgan. Dastlab Pikfordning o‘tirgan holatdagi sahnasi tasvirga olingan. Shu vaqtning o‘zida aktrisa jussasining shakli jilosiz oynaga chizilgan. Keyin tasma orqaga qaytarilgan. Yangi sahnada Pikford kamera oldida joylashtirilgan o‘z jussasining tasvirini o‘pgan.

Diqqat, diqqat! “Daryo”ning Telegram’dagi rasmiy kanali — “Toshqin ‘Daryo’” (@toshqindaryo)ga obuna bo‘lib, yangiliklardan ovozli ko‘rinishda bahramand bo‘lishingiz mumkin.