Toshkentda kishi boshiga kuniga 230–270 litr suv sarflanadi. Bu Respublika miqyosidagi eng yuqori ko‘rsatkich hisoblanadi. Bu haqda “O‘zsuvta’minot” aksiyadorlik jamiyati matbuot kotibi Akmal Murodov “Daryo” bilan suhbatda aytib o‘tdi.
Murodovga ko‘ra, suv taqsimoti bo‘yicha respublikadagi eng past ko‘rsatkich kunlik 80–100 litr bilan Qashqadaryo viloyatiga to‘g‘ri keladi. Umuman, dunyo standartlari bo‘yicha kuniga 120–150 litr suv ishlatish ham ko‘p hisoblanadi.
“Suv taqsimoti aholining joylashuvidan kelib chiqib, turlicha ko‘rinish olgan. Misol uchun, Toshkent shahrida kishi boshiga 230 litrdan 270 litrgacha ichimlik suvi sarflanadi. Viloyatlar miqyosida eng past ko‘rsatkich Qashqadaryoda bo‘lib, jon boshiga 80–100 litr suv ishlatiladi. Dunyo tajribasida aholi jon boshiga 120–150 litr suv ishlatilsa ham bu yuqori raqamlar hisoblanadi. Yevropaning rivojlangan davlatlarida ham shunday. Bu ular suvni kam iste’mol qiladi degani emas. Shunchaki, ular suvni tejab, ongli ravishda ishlatadi”, deydi Murodov.
Uning fikricha, ushbu ko‘rsatkich suv zaxiralarining aksar qismi qo‘shni davlatga bog‘liq holda bo‘lgan davlat uchun fojiadir.
“Afsuski, O‘zbekistonda ichimlik suvi bilan transport vositalari, gilamlar yuviladi. Yoz oylarida basseynlar to‘ldirilib, ikki kun cho‘milmasdan kanalizatsiya va ariqlarga oqizib yuboriladi. Suv zaxiralarining 20 foizigina o‘zida shakllanadigan mamlakat uchun bunday munosabat fojia. Meni doim shu narsa hayron qoldiradi”, deydi “O‘zsuvta’minot” AJ matbuot kotibi.
O‘zbekiston Suv xo‘jaligi vazirligi taqdim etgan ma’lumotlarga ko‘ra, 2030-yilga borib O‘zbekistonda 7 milliard kub metr suv yetishmovchiligi paydo bo‘lishi mumkin.
Mamlakatdagi suv ta’minoti bo‘yicha infratuzilma obyektlarining aksariyati 30 yoki 40 yil avval bunyod etilgan. Hozirda ularning ko‘pchiligi ta’mirga muhtoj. Umuman olganda, O‘zbekistonda suvni tejash borasidagi barcha loyihalar 19 milliard dollarni talab qilishi mumkin. Shundan 4 milliard — nasos stansiyalari, 6 milliardga yaqini esa xo‘jalik subyektlariga suv tejovchi texnologiyalarni joriy etishga subsidiyalar uchun ketadi.
Suv bilan bog‘liq muammolar faqat O‘zbekistongagina tegishli emas. Jahon meteorologiya tashkiloti hisobotiga ko‘ra, 2050-yilga borib yer yuzida 5 milliarddan ortiq odam u yoki bu darajada suv tanqisligini boshdan kechiradi.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining hisobotiga ko‘ra, dunyo aholisining 2,4 milliard nafari hozirning o‘zida suv tanqisligidan aziyat chekadi. Dunyo aholisining 50 foizi yiliga kamida bir oy suv yetishmovchiligiga duchor bo‘ladi. 500 million odam esa doimiy suv tanqisligi sharoitida kun kechiradi.
Izoh (0)