Oliy Majlis qonunchilik palatasining 2025-yil 7-yanvar kuni bo‘lib o‘tgan majlisida O‘zbekistonda elektron sigaretalarni butunlay taqiqlash ko‘zda tutilgan qonun loyihasi birinchi o‘qishda ko‘rib chiqilib, qabul qilingandi. Deputat Alisher Qodirov elektron sigaretalarni taqiqlash ahamiyati haqida gapirdi.
Uning ta’kidlashicha, aroq yoki tabiiy tamaki insonga zarar, lekin bu zararni ma’lum bir bosqichgacha davolash mumkin. Sun’iy tamakidagi murakkab kimyoviy elementlar inson tanasidan chiqib ketmaydi, DNKni buzadi, intellektual o‘sishni keskin zaiflatadi va reproduktiv salomatlikka jiddiy ta’sir ko‘rsatadi.
“Aroq yoki tabiiy tamakini, asosan, katta yoshdagilar iste’mol qiladi, ular o‘zi uchun tanlovini qilib bo‘lgandir, lekin elektron sigaretalar maktab o‘quvchilari yoki 30 yoshgacha bo‘lgan bolalar orasida keng yoyilib ketmoqda. Iste’molchining 3 tadan 2 tasi yoshlar. Yarmi qizlar. Yoshlar va albatta, xalqimiz bu ofatning kelajakdagi zararidan qutula olmaydilar”, deydi deputat.
Qonun loyihasi bilan O‘zbekistonda nikotinni iste’mol qilish moslamalari, shu jumladan, elektron sigaretalar va ular uchun suyuqliklarning muomalasi (ishlab chiqarish, tayyorlash, saqlash, tashish yoki o‘tkazish, O‘zbekiston hududiga olib kirish, olib chiqish) taqiqlanmoqda.
Shuningdek, aylanmasi taqiqlangan chekilmaydigan tamaki mahsulotlari, nikotinni iste’mol qilish moslamalari, shu jumladan, elektron sigaretalarni qonunga xilof ravishda muomalaga kiritish bilan bog‘liq huquqbuzarliklar uchun javobgarlik belgilanmoqda.
“Buni hozir to‘xtatmasak, 20 yildan keyin hech qanday qonun yoki davlat dasturi sezilarli ko‘p intelektual zaif qatlamga yordam bera olmaydi”, deb qayd etdi Alisher Qodirov.
Milliy tiklanish partiyasi 2021-yildayoq elektron sigaretalarni cheklashni taklif qilgandi.
“Dunyoning 32 mamlakatida elektron sigaretalar cheklangan ekan, nima uchun biz cheklamasligimiz kerak? Mutaxassislar uning genоfondga jiddiy ta’sir ko‘rsatishini aytmoqda. Partiyamiz ham ushbu masalani muntazam ko‘tarib keladi”, degan edi Alisher Qodirov.
Senat 2022-yilning iyunida bo‘lib o‘tgan yalpi majlisida “Alkogol va tamaki mahsulotlarining tarqatilishini hamda iste’mol qilinishini cheklash to‘g‘risida”gi qonunni bir qancha asoslar sabab rad etgandi.
Sog‘liqni saqlash vazirligi tomonidan 2024-yilning aprel oyida bir qator tamaki va nikotin mahsulotlari, elektron sigaretalar muomalasini taqiqlovchi, shuningdek, bu sohada javobgarlik joriy etishni nazarda tutuvchi qonun loyihasi muhokama uchun eʼlon qilgandi.
Unda nikotin va tamaki mahsulotlarining “zamonaviy” yoki “innovasion” turlari, xususan nikotin yetkazib berishning elektron tizimlari, ular uchun suyuqliklar, gellar, shu jumladan, elektron sigaretalar hamda tamakini qizdirish tizimlari, qizdiriladigan tamaki mahsulotlari O‘zbekistonga kirib kelishi va aholi, ayniqsa bolalar va yoshlar orasida ularni chekish keskin ko‘paygani qayd etilgandi.
Izoh (0)