7-октябр куни эрталаб ҲАМАС кучлари Исроилга ҳужум бошлади. ҲАМАС аъзоларининг айтишича, “Ал-Ақса тўфони” операцияси давомида Исроил шаҳарларига беш мингта ракета учирилган, бир неча ўнлаб қуролли кучлар Исроилнинг Ғазо сектори билан чегарадош аҳоли пунктларига кириб борган. Бу ҳаракатларга жавобан Исроил ҳам Ғазо секторига авиазарбалар берди.
Охирги маълумотларга кўра, Фаластиндан қурбонлари сони 400 нафардан ошган, жароҳатланганлар эса 2200 нафарни ташкил этмоқда. Шу билан бирга, Исроилдан 800 дан ортиқ киши ҳалок бўлди ва 2000 дан ошиқ киши яраланди.
Исроилни қайси давлатлар қўллаб-қувватламоқда?
Исроилни қўллаб-қувватловчи давлатлар қаторига АҚШ, шунингдек, Европанинг бир қатор давлатлари, жумладан, Франция, Буюк Британия, Италия, Испания, Нидерландия ва Германия киради, уларнинг юқори мартабали расмийлари ҲАМАС ҳаракатининг Исроилда амалга оширган амалиётини қоралади.
АҚШ президенти Жо Байден Исроилнинг қўшимча ҳарбий ёрдам бўйича сўровини кўриб чиқди ва ёрдам бериш бўйича қарор қабул қилди.
Франция президенти Эммануэл Макрон “ҳозирда Исроилга қарши амалга оширилаётган террорчилик ҳужумларини” қоралашда давом этишини таъкидлади. Британия ташқи ишлар вазири Жеймс Клеверли ва Германия ташқи ишлар вазири Анналена Баэрбок Исроил ва унинг ўзини ҳимоя қилиш ҳуқуқини қўллаб-қувватлади.
Швейцария Ташқи ишлар вазирлиги ҳам ҲАМАС ҳужумини қоралаб, “зудлик билан ўт очишни ва зўравонликни тўхтатишни” талаб қилди. Грузия парламенти спикери Шалва Папуашвили грузин халқи “қардош Исроилни тажовузга қарши курашда” қўллаб-қувватлашини таъкидлаб, тажовузни “асоссиз, шафқатсиз ва ғайриинсоний” деб атади.
Украина Ташқи ишлар вазирлиги ҲАМАСнинг Исроилга ҳужумини қоралаб, Исроилнинг ўзини ҳимоя қилиш ҳуқуқини қўллаб-қувватлаб, “Исроилга қилинган террор ҳужумларини, жумладан, Қуддус ва Тель-Авивдаги тинч аҳоли пунктларига ракета ҳужумларини” қоралади.
БАА ҲАМАСнинг Исроилга ҳужуми ва одамлар гаровга олинганини қоралади. “Тинч аҳоли вакиллари ҳамиша халқаро гуманитар қонунларга мувофиқ тўлиқ ҳимояга эга бўлиши ва ҳеч қачон можаро объектига айланмаслиги керак”, дейилади БАА ТИВ баёнотида.
Фаластинни қайси давлатлар қўллаб-қувватламоқда?
Эрон ҲАМАС жангчиларининг Исроилга ҳужумини қўллаб-қувватлаши ва бу ҳаракатларини “босқинчилар”га қонуний қаршилик деб билишини маълум қилди.
“Эрон Ислом Республикаси Фаластин халқининг қонуний мудофаасини қўллаб-қувватлайди”, — деди Эрон президенти Иброҳим Раисий.
Шунингдек, Сурия Исроил билан урушда ҲАМАСни қўллаб-қувватлашини маълум қилди.
Бундан ташқари, бир қатор араб давлатлари можарода Исроилни айблаб чиқишди. AFP агентлиги таъкидлашича, Саудия Арабистони, Кувайт, Ироқ, Қатар ва Уммон ўз баёнотларида ҲАМАС ҳужуми “давом этаётган оккупация ва Фаластин халқини қонуний ҳуқуқларидан маҳрум қилиш натижаси” эканини таъкидлаган.
Толибон ҳаракати ҳам Фаластинни қўллаб-қувватлашини билдирди ва минтақа давлатлари ҳамда халқаро ҳамжамиятни Исроил зўравонлигининг олдини олишга, можарони Фаластинликларга қонуний ҳуқуқларини бериш орқали ҳал қилишга чақирди.
Ўзбекистон ТИВ баёноти
Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги Фаластин—Исроил можароси ҳудудида тинч аҳоли орасида кўплаб қурбонларга олиб келган ва бутун Яқин Шарқдаги вазиятни сезиларли даражада мураккаблаштирган ҳолат кескинлашганидан жиддий хавотир билдирди.
“Биз курашаётган томонларни қуролли қарама-қаршиликни тез фурсатларда тугатиш ва инқирозни сиёсий ҳамда дипломатик воситалар орқали ҳал қилиш учун барча чораларни кўришга чақирамиз”, — дейилади вазирлик баёнотида.
“Ўзбекистон ТИВ сўнгги воқеалар муносабати билан ҳалок бўлганларнинг оила аъзоларига чуқур ҳамдардлик билдиради ва барча жароҳатланганларнинг тезроқ соғайиб кетишини тилайди”, — дейилади хабарда.
Россиянинг позицияси қандай?
Россия Исроил ва Фаластинни урушни тўхтатишга чақирди: Москва можаро пайтида юзлаб исроиллик ва фаластинликларнинг ҳалок бўлишидан хавотирда эканини маълум қилган. Бу ҳақда Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров баёнот берди.
Марказий Осиё давлатлари Исроил— Фаластин можаросига қандай муносабат билдирди?
Қирғизистон Ташқи ишлар вазирлигининг расмий ҳужжатида шундай дейилади:
“Қирғизистон Республикаси кўплаб қурбонлар ва вайронагарчиликларга олиб келган Исроил—Фаластин можаросидаги вазиятнинг жиддийлигидан чуқур хавотир билдиради.
Биз можаронинг барча томонларини тинчликка эришиш, тинч аҳоли хавфсизлигини таъминлаш ва Яқин Шарқ минтақасида вазиятни барқарорлаштириш мақсадида ҳарбий ҳаракатларни зудлик билан тўхтатишга ва имкон қадар тезроқ сиёсий ва дипломатик мулоқотни бошлашга чақирамиз”.
Қозоғистон
“Дарё”нинг Қозоғистондаги мухбири Ташқи ишлар вазирлигининг ҳафталик брифингида қатнашиб, мамлакатнинг расмий позицияси ҳақида маълумот олди.
“Биз томонларни вазиятни тинч йўл билан ҳал қилиш учун сиёсий воситаларни излашга ва нафақат икки давлат ўртасидаги, балки бутун Яқин Шарқдаги вазиятнинг янада кескинлашишига олиб келадиган ҳаракатларга йўл қўймасликка чақирамиз”, — дейилади Қозоғистон ТИВ баёнотида.
Тожикистон Ташқи ишлар вазирлиги қуйидагича баёнот билан чиқди:
“Яқин Шарқдаги кескинлик кучайиб, тинч аҳоли орасида катта қурбонлик, уй-жой ва ижтимоий инфратузилмаларнинг вайрон бўлишига олиб келгани Тожикистонда катта хавотир билан қабул қилинмоқда.
Тожикистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги зўравонлик ҳаракатларини кескин қоралаб, томонларни зўравонликка зудлик билан чек қўйишга ва вазиятни нормаллаштириш учун мулоқот бошлашга чақиради”.
Изоҳ (0)