• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12496.94
    • RUB159.38
    • EUR14405.22
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +28°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    Асосий ставка 14 фоизгача пасайтирилди. Бу оддий одамларга қандай таъсир қилади?

    Марказий банк асосий ставкани 1 фоизга пасайтириб, 14 фоиз этиб белгилагани ҳақида хабар берилганди. Бунинг аҳамияти нимада ва Ўзбекистон ҳаёти қанчалик ўзгариши — “Дарё” шарҳида.

    Фото: “Дарё”/ Мадина Нурман

    Асосий ставка 14 фоиз даражасига қайтди. Бу Россия ва Украина ўртасидаги урушдан аввалги кўрсаткич ҳисобланади. Уруш бошлангач, Марказий банк асосий ставкани 17 фоизгача оширганди. 

    Асосий ставка ўзи нима ва унинг таъсири қандай?

    Марказий банк асосий ставкаси Ўзбекистон ҳаётига жиддий таъсир қилади. Мазкур ставкага мамлакатдаги қолган барча ставкалар (омонатлар, кредитлар ва бошқалар) боғлиқдир.

    Ставка талаб ва таклифни ўзгартиради, улар эса, ўз навбатида, аҳоли ва бизнес қарорларини. Буларнинг барчаси эса нархларга ўз таъсирини кўрсатади.

    Асосий ставка юқориласа, кредит фоизлари ошади ва иқтисодиётда фаоллик камаяди. Унинг пасайтирилиши эса кредит фоизларини ҳам пасайтиради ва одамлар кўпроқ кредит ола бошлайди. Мамлакат иқтисодиётида пул айланиши тезлашади. Бироқ бу ҳолатда инфляция ҳам юқорилаши мумкин.  

    Асосий ставка нега пасайтирилди ва энди нималар ўзгаради?

    Асосий ставка Марказий банкнинг мамлакат иқтисодиётига таъсир кўрсатишига имкон берувчи воситалардан биридир.

    У инфляцион кутилмалар ҳамда келгуси ойларда нархлар ва иқтисодий кўрсаткичларнинг кутилаётган вазиятидан келиб чиқиб пасайтирилди.

    Асосий ставканинг 1 фоиз бандга пасайтирилиши ўтган йил март ойида хатарлар учун фоиз ставкани ошириш орқали қўйилган қўшимча юкламани тўлиқ олиб ташлаш имконини беради. Содда қилиб айтилса, Ўзбекистон иқтисодиёти урушдан аввалги ҳолатига қисман қайтди. Хавфлар мавжуд, аммо вазият бир йил аввалгига қараганда яхшироқ. 

    Марказий банкнинг асосий вазифаси — бозорнинг барча иштирокчилари ва барча жараёнлар (инфляция, иқтисодий фаоллик ва молиявий барқарорлик) ўртасида мувозанатни топишдир.

    Ставкани пасайтиришдан мақсад мамлакат иқтисодиётини пул билан тўлдириш, бу эса ишлаб чиқаришни ривожлантириш, компанияларнинг солиқ имтиёзларини ошириш, давлатнинг йирик лойиҳаларга кўпроқ маблағ сарфлашга имкон беради.

    Ставканинг пасайиши аҳолининг харид қобилияти ошишидан далолат беради.

    Одамлар тежашни тўхтатиб, кўпроқ харажат қилишни бошлайди, бу эса иқтисодиётни ривожлантиришга имкон беради. Аммо бу чора инфляциянинг тезлашишига ҳам олиб келиши мумкин:

    асосий ставкани пасайтириш → арзон кредитлар + паст омонат ставкалари → аҳоли харажатларини оширади + тежашга интилмайди → инфляция тезлашади.

    Асосий ставкани пасайтириш оқибатлари

    Асосий ставкани ўзгариши биринчи навбатда кредитлар ва омонатларга таъсир қилади. Банкларнинг асосий ставкадаги ўзгаришларга жавоб бериш муддати бир кундан бир ойгача бўлиши мумкин.

    Содда қилиб айтганда асосий ставка пасайтирилгач кредитлар учун фоиз ставкалари ҳам пасаяди. Бу эса кредит олиш учун яхши имконият эканлигидан далолат беради. 

    2022 йил якунларига кўра, аҳолига ажратилган ипотека кредитлари учун ўртача фоиз ставкаси 22,4 фоиз бўлган. Асосий ставка пасайтирилгач, кредитлар фоизи ҳам тушиши кутилмоқда. 

    Асосий ставканинг ўзгариши банклардаги омонатлар бўйича фоизларга ҳам таъсир қилади. Агар у пасайса, омонатлар бўйича ҳам фоизлар тушади.

    Бироқ бу барча кредитлар тааллуқли эмас. Масалан, олий таълим ташкилотларида тўлов-контракт асосида ўқиш учун кредит ажратиш тартибига мувофиқ, таълим кредити банклар томонидан кредит олувчига Марказий банкнинг асосий ставкаси миқдорида ажратилади.

    Бунда асосий ставка пасайтирилган тақдирда, таълим кредити бўйича фоиз ставкаси мутаносиб равишда пасаяди, асосий ставкаси оширилган тақдирда эса таълим кредити бўйича фоиз ставкаси ўзгаришсиз қолади.

    Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов ҳам асосий ўзгариш тижорий кредитларга таъсири шартномада белгиланган шартлар асосида бўлишини айтган эди.

    Банклар ва мижозлар ўртасида тузилган ўзгарувчан фоиз ставкали, хусусан, Марказий банк асосий ставкасига боғланган ҳолда тузилган фоиз ставкалари шартномаларга таъсири эса ушбу шартномада келишилган шартлар ёки кредит ажратиш бўйича тегишли низом талабларига мувофиқ бўлади, — деган эди у.

    Умуман олганда асосий ставканинг пасайиши кўпроқ ижобий ҳолат ҳисобланади — бу мамлакат мураккаб даврни муваффақиятли енгиб ўтаётганини англатади.

    16.03.2023, 16:02   Изоҳ (0)   8710
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Марказий банк асосий ставкани 1 фоизга пасайтириб, йиллик 14 фоиз қилиб белгилади

    16.03.2023, 12:20

    Эстония Украинада уруш бошлангач Марказий Осиёга экспортни кескин оширди. Ғарб бундан шубҳаланмоқда

    15.03.2023, 22:05

    Ўзбекистон ва Тожикистон савдо-логистика маркази қурилиши бошланди

    15.03.2023, 16:10

    Ўзбекистонда доривор ўсимликлар ишлаб чиқариш ҳажми 4,7 фоизга оширилади

    14.03.2023, 23:55

    Хитой ва Марказий Осиё: сўнгги йиллардаги иқтисодий жараёнлар қандай кечмоқда?

    14.03.2023, 23:35

    Ўзбекистонлик ишчилар Москвада черковлар қурилишига жалб қилинади

    14.03.2023, 22:55
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    “Микрокредитбанк” АТБ IX Германия-Ўзбекистон бизнес форуми доирасида ОДДО БҲФ банк билан 50 миллион долларлик шартнома имзолади


    “Ўзбекинвест” EISК АЖ ва Словакиянинг EXIMBANKА СР ўртасида ҳамкорлик тўғрисида битим имзоланди


    Paynet хизматлари энди Kapitalbank банкоматларида мавжуд


    "Эcо Expo Central Асиа 2025" доирасида халқаро экологик ташаббуслар бирлашмоқда


    Uzbekistan Airways Сеулга кунлик авиақатновларни таклиф қилади


    Инвестиция нима ва у инсонларга нима учун керак?


    Ўзбекистон терма жамоасининг дунёдаги энг йирик спорт тадбирига чиқиши Kia брендининг мавқеини янада мустаҳкамлашга хизмат қилади 


    InfinBANK томонидан ХИСМК линияси бўйича тақдим этилаётган исломий молиялаштириш – бизнесни ривожлантириш учун ишончли ечим 


    Moody’s “Бизнесни ривожлантириш банки” рейтингларини “салбий”дан “барқарор”га ўзгартирди


    AKFA Group “AKFA Medline Social” номли тиббий стартап қурилишини бошланганини эълон қилди 


    “Moody’s Ratings” халқаро рейтинг агентлиги “Ўзбекинвест” компанияси рейтинги прогнозини “Ба2”- “ижобий” даражагача кўтарди


    InfinBank пул ўтказмалари географиясини кенгайтирмоқда


    Технологиянинг янги босқичи — HUAWEI Мате ХТ ва HUAWEI Мате 70 Про билан танишинг


    TBC Bank ва Баҳодир Жалолов фирибгарларга қарши жангга чиқди 


    Бухоро, Ғиждувон, зиндон, мисвок ва мадраса – 100 саволга 1 жавоб

     

    Тавсия этамиз

    Вашингтон Теҳронга қарши ҳарбий кампаниядан Хитой ва Россияни жиловлашда фойдаланмоқчими? Минтақамизни нималар кутади?

    19 июн, 22:05

    Челябинскка қулаган метеорит — 540 килоли осмон жисми қандай топилган эди?

    19 июн, 13:31

    Қарийб ярим асрлик меҳнат ёхуд Эронни нима ракета державасига айлантирди?

    18 июн, 20:05

    Раддияга раддия: “Юксалиш” ҳаракати ва “Ўзсувтаъминот” АЖ бир-бирини ёлғон маълумот тарқатишда айбламоқда

    17 июн, 00:10
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Туркияда 8-қаватдан тушиб кетган сайёҳ ўлиб, сўнгра тирилди

    Дунё | 22 июн, 23:50

    Клублар ўртасидаги ЖЧ. “Ювентус” Марокаш клубини йирик ҳисобда мағлуб этди (видео)

    Спорт | 22 июн, 23:24

    Хитойда чивиндек келадиган ҳарбий дрон ишлаб чиқилди (видео)

    Дунё | 22 июн, 23:05

    Суриядаги черковда худкуш террорчи ўзини портлатди (видео, фото)

    Дунё | 22 июн, 22:39

    Суперлига. “Пахтакор” “Қўқон-1912”ни, “Шўртан” “Сурхон”ни мағлуб этди

    Спорт | 22 июн, 22:33

    Эрон олий раҳнамоси ўз ўлими эҳтимолига ворисларини танлади — NYT

    Дунё | 22 июн, 22:06

    АҚШ ҳужумига жавобан Эрон Ҳормуз бўғозини ёпмоқчи. Бу нимани англатади? 

    Дунё | 22 июн, 21:28
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.